Băn khoăn tính về tính khả thi
Đại biểu Cao Đình Thưởng – đoàn Phú Thọ cho rằng, quy định như trên sẽ hữu ích nếu thực hiện được nhằm kiểm soát dữ liệu người dùng, phục vụ điều tra, ngăn chặn, phòng chống tội phạm, chống xuyên tạc, phản động.
Đại biểu Thưởng cho biết, theo báo cáo của Ủy ban Quốc phòng an ninh, việc đặt trụ sở tại văn phòng đại diện sẽ gắn nghĩa vụ, trách nhiệm của các doanh nghiệp nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới trong việc phối hợp, cung cấp thông tin, dữ liệu phục vụ điều tra, xác minh, xử lý vi phạm liên quan đến người sử dụng dịch vụ tại Việt Nam, bảo đảm tính khả thi khi phối hợp, ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin chống Đảng, Nhà nước, vi phạm pháp luật của Việt Nam.
Đồng thời, ngăn chặn có hiệu quả hoạt động chống phá của các đối tượng phản động, gián điệp trong và ngoài nước sử dụng không gian mạng.
“Tuy nhiên, khi đã đưa ra quy định này mà phía các doanh nghiệp nước ngoài Google hoặc Facebook họ không thực hiện thì giải pháp của chúng ta ở đây là gì, liệu có cho ngừng cung cấp dịch vụ trên lãnh thổ Việt Nam hay không?
Vì vậy, cần phải có quy định phù hợp với thực tiễn Việt Nam và mối quan hệ hiện nay cũng như những cam kết của Việt Nam với nước ngoài và pháp luật quốc tế” - Đại biểu Cao Đình Thưởng đặt vấn đề.
Đại biểu Nguyễn Minh Đức |
Theo quan điểm của đại biểu Phạm Thị Thanh Thủy – đoàn Thanh Hóa, việc yêu cầu đối với các cơ quan, tổ chức nước ngoài khi cung cấp dịch vụ trên không gian mạng tại Việt Nam phải đặt trụ sở hoặc Văn phòng đại diện tại Việt Nam là khó khả thi, không phù hợp với tình hình thực tiễn, làm gia tăng chi phí của doanh nghiệp và gây khó khăn cho các hoạt động tiếp cận thông tin của người dân Việt Nam trong trường hợp các doanh nghiệp nước ngoài không thực hiện việc đặt trụ sở hoặc Văn phòng đại diện tại Việt Nam.
Theo đại biểu Thủy, hiện nay các máy chủ của các dịch vụ mà nhiều người Việt Nam sử dụng thường xuyên như: Google, Facebook đều đặt tại nước ngoài.
Với công nghệ phát triển hiện nay, máy chủ không phải là máy cụ thể mà theo thuật toán đám mây, máy chủ là máy ảo cho phép người sử dụng truy cập các dịch vụ công nghệ từ nhà cung cấp nào đó và xu hướng này là xu hướng của thế giới trong đó có nước ta.
“Nếu các doanh nghiệp nước ngoài không tuân thủ quy định này thì có thể sẽ không được phép cung cấp dịch vụ tại Việt Nam, ảnh hưởng rất lớn đối với việc truy cập thông tin và sử dụng dịch vụ của người dân, nhất là trong bối cảnh nước ta chưa có được bất kỳ thương hiệu nào đáp ứng nhu cầu truy cập thông tin và sử dụng dịch vụ của người dân” - đại biểu Phạm Thị Thanh Thủy băn khoăn.
Đại biểu Nguyễn Hữu Cầu |
Phải đặt văn phòng đại diện tại Việt Nam
Ở một góc nhìn khác, đại biểu Nguyễn Minh Đức – đoàn TP Hồ Chí Minh nêu ý kiến, văn phòng đại diện, Google hay Facebook đều là những doanh nghiệp để thực hiện các hoạt động cung cấp các dịch vụ trên không gian mạng nên họ đều có nghĩa vụ phải đóng thuế cho nước Mỹ.
Trong vấn đề này, chúng ta đã quy định trong Luật Thương mại năm 2005, mới nhất là Luật Ngoại thương năm 2017 và các văn bản hướng dẫn thi hành, trực tiếp là Nghị định số 28/2018/NĐ-CP đã quy định chi tiết về vấn đề phải đặt văn phòng đại diện.
“Do đó các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ đương nhiên họ phải đặt dịch vụ theo luật điều chỉnh này. Hiện nay Facebook đã có 80 văn phòng đại diện ở các quốc gia trên và 70 văn phòng đại diện ở các khu vực trên thế giới, rõ ràng chúng ta thấy không có gì ngại trong vấn đề này” - đại biểu Nguyễn Minh Đức nói.
Tranh luận về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu – đoàn Nghệ An phân tích: Thứ nhất, Luật Thương mại 2005, Luật Ngoại thương năm 2017 Quốc hội chúng ta vừa thông qua, đặc biệt Nghị định 28/2018/N-CP của Chính phủ quy định là phải đặt văn phòng đại diện tại Việt Nam.
Đại biểu Phạm Thị Thanh Thủy |
Thứ hai, doanh nghiệp viễn thông cũng như các doanh nghiệp khác, đặt văn phòng đại diện đó là nguyên tắc. Vậy tại sao doanh nghiệp khác đặt văn phòng đại diện còn doanh nghiệp thông tin lại không đặt?
Thứ ba, thực tiễn là đã có 18 nước yêu cầu Facebook, Google đặt văn phòng đại diện và phải thực hiện việc này.
“Như vậy, từ góc độ pháp luật và thực tiễn của Việt Nam cũng như thông lệ quốc tế, chúng tôi thấy quy định này là có lý và chúng ta có thể thực hiện được” - đại biểu Nguyễn Hữu Cầu nhấn mạnh.