Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện công tác GDQP-AN

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga phát biểu tại Hội nghị

Không ngừng nâng cao chất và lượng...

Qua nhiều lần sửa đổi, bổ sung cả về nội dung, hình thức và phương pháp tổ chức giảng dạy, ngày nay môn học“Huấn luyện quân sự phổ thông” mang tên GDQP–AN, có nhiệm vụ  nâng cao chất lượng GD tinh thần, rèn luyện kỹ năng cho HS, SV. Hiện nay, tất cả HS các trường THPT, TCCN-DN, ĐH,CĐ đã được học GDQP-AN. Đây là một môn học chính khoá, hội nhập với các môn học khác trong hệ thống GD quốc dân và đã thu được kết quả cao, đặc biệt trong giai đoạn 2005-2010 đánh dấu bước chuyển biến mạnh mẽ cả về quy mô và chất lượng GD... 

Trong mỗi giai đoạn cách mạng, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc luôn gắn liền với yêu cầu cải cách GD-ĐT. Trong 10 năm qua thực hiện việc triển khai Chỉ thị của Bộ Chính trị và Nghị định của Chính phủ về GDQP-AN, Bộ GD&ĐT đã tập trung chỉ đạo xây dựng đội ngũ GV, đồng thời hàng năm tổ chức bồi dưỡng, tập huấn để nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu của chương trình môn học trong từng giai đoạn. Công tác thiết bị dạy học GDQP-AN được triển khai, bước đầu đã đáp ứng được yêu cầu về giảng dạy và mô hình học cụ cho môn học và đã dần dần thay thế vũ khí thật. Ngoài ra, các trường, các cơ sở GD-ĐT cũng đã chủ động đầu tư, mua sắm trang thiết bị dạy GDQP-AN, phần nào đã đáp ứng được yêu cầu tổ chức dạy học theo phân phối chương trình của các trường THPT.

Tại lễ tổng kết, thay mặt Bộ GD&ĐT Thứ trưởng Bùi Văn Ga đã trao Bằng khen của Bộ trưởng cho tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác GD Quốc phòng giai đoạn 2001–2010.

Cùng với nhiệm vụ GDQP-AN cho HS, SV, nhiệm vụ bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh cho công chức, viên chức; công tác quốc phòng, quân sự, xây dựng lực lượng tự vệ của Bộ GD&ĐT cũng được chú trọng và có nhiều chuyển biến tích cực trong tổ chức thực hiện Nghị định của Chính phủ về GDQP-AN và công tác quốc phòng ở các Bộ, ngành, địa phương. Hiện tại ngành GD đang tập trung thực hiện, triển khai sâu rộng việc Thông báo số 242-TB/TW của Bộ Chính trị “về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 2 (khoá VIII), phương hướng phát triển GD&ĐT đến năm 2020”, xây dựng chiến lược GD-ĐT, tập trung đổi mới phương pháp, phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và chất lượng ngang tầm với khu vực và thế giới. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, nhiệm vụ QP-AN trong tình hình mới luôn đòi hỏi cần phải tăng cường GDQP-AN toàn dân, trong đó GDQP-AN cho HS, SV luôn được đầu tư cả về vật chất lượng và chỉ đạo tổ chức thực hiện, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả GD toàn diện. Trong 5 năm trở lại đây, số lượng  HS, SV học môn GDQP-AN tăng cao (THPT tăng 110%; TCCN tăng 187%; ĐH, CĐ hệ chính quy năm thứ nhất tăng 148%). Đó cũng là một trong những khó khăn, thách thức đối với ngành GD trong việc tăng cường đội ngũ giảng viên giảng dạy, trang bị thiết bị và CSVC nhằm đáp ứng nhu cầu của môn học.

Báo cáo tại Hội nghị Đại tá Hà Văn Công – Vụ trưởng Vụ GD Quốc phòng (Bộ GD&ĐT): Tuy còn nhiều khó khăn về CSVC cũng như GV giảng dạy, nhưng được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và sự chỉ đạo chặt chẽ của lãnh đạo Bộ GD&ĐT, Bộ Quốc phòng nên môn GDQP-AN trong các trường học đã có những bước phát triển quan trọng và đã khẳng định được vị trí của môn học trong chương trình GD quốc dân. Qua 10 năm thực hiện môn GDQP-AN ở tất cả các trường đã có những chuyển biến mạnh mẽ trong công tác quản lý chỉ đạo và tổ chức thực hiện một cách sâu rộng, đồng bộ và bài bản. Điều này được thể hiện qua các cấp học: Khối THPT: hiện đã có 86% số trường mua sắm thiết bị đầy đủ và tổ chức dạy học theo phân phối chương trình, đánh giá kết quả học tập đến từng HS như các môn học khác, thể hiện sự nhận thức và quyết tâm khắc phục khó khăn của các địa phương, các trường. Khối các trường TCCN-DN: hiện cả nước có 282 trường, với 365.000 HS chính quy tuyển mới (bao gồm cả đào tạo nghề) và có đầu vào là những HS tốt nghiệp THPT hay THCS. Do có nhiều đối tượng đào tạo nên các trường đã buộc phải bố trí các chương trình giảng dạy thích hợp (120 tiết, 75 tiết, 45 tiết) cho 3 đối tượng đào tạo ngắn hạn, dài hạn, trong đó 45 tiết thuộc chương trình do Bộ LĐ-TB&XH ban hành...

Ông Nguyễn Hải Long - Phó Ban CHQS Bộ GD&ĐT trao Giấy khen cho cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác GDQP giai đoạn 2001 – 2010

Tuy còn nhiều khó khăn cả về CSVC cũng như GV giảng dạy, nhưng bước đầu các trường đã có những chuyển biến nhất định và dần đi vào nền nếp. Khối các trường ĐH, CĐ: cùng với sự phát triển KT-XH của đất nước, hiện nay số lượng các trường và quy mô SV luôn tăng theo cấp số nhân, đến nay cả nước đã có 376 trường, với 594.000 SV năm thứ nhất, hệ tập trung chính quy phải học GDQP-AN (số lượng SV đào tạo tập trung chính quy tuyển mới trong 5 năm qua bình quân mỗi năm tăng trên 38.000 SV).

Có thể nói, so với các bậc học khác, khối các trường ĐH, CĐ có những thuận lợi hơn về CSVC, phương tiện dạy học nên tình trạng dạy chay, học chay đang từng bước được khắc phục, nền nếp, qui chế dạy, học khá chặt chẽ nên việc thực hiện chương trình GDQP-AN luôn bảo đảm đủ thời gian, đúng nội dung và đạt chất lượng tương cao. Ngoài giảng dạy môn học cho HSSV, trong những năm qua việc bồi dưỡng kiến thức QP-AN cho cán bộ, công chức trong Ngành GD cũng luôn được Bộ GD&ĐT quan tâm. Đến nay đã có 100% đối tượng 5 đã được bồi dưỡng về kiến thức QP-AN, và tiến tới sẽ sắp xếp cho CB, viên chức được bồi dưỡng kiến thức này theo quy định của Chính phủ.

Lãnh đạo Vụ GD Quốc phòng thường xuyên bám sát, kiểm tra vũ khí thật trước giờ thực hành

... Nhưng chưa theo kịp nhu cầu phát triển

Tuy bước đầu đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trong GDQP-AN đối trong HS, SV nhưng khách quan mà nói việc đầu tư cho bộ môn thời gian qua nhìn chung vẫn chưa đồng bộ, thiếu thống nhất cả về đội ngũ cán bộ giảng dạy lẫn CSVC, trang thiết bị dạy học, chưa kể một thực tế là có trường còn cắt xén tiết học hoặc học chỉ dạy cho đủ chương trình... Chẳng hạn như cấp THPT chương trình giảng dạy bộ môn GDQP – AN chưa đồng bộ, thiếu thống nhất, chất lượng, hiệu quả chưa đạt được mục tiêu đề ra. Hay như khối TCCN-DN, đội ngũ GV còn yếu và thiếu lại chưa được đào tạo cơ bản. Đó là chưa kể môn học chưa được đầu tư thích đáng về điều kiện, phương tiện đảm bảo và trang thiết bị dạy học... Hoặc khối ĐH-CĐ, do thiếu giảng viên nên hàng năm số giờ giảng của các giảng viên là sĩ quan biệt phái luôn vượt qui định chuẩn. Đặc biệt, GV GDQP ở các trung tâm GDQP-AN và các trường ĐH lớn bình quân phải dạy tới 1000 tiết/năm nên sẽ không còn thời gian cho nghiên cứu khoa học, hoạt động phương pháp, bổ sung kiến thức cho bài giảng nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giảng dạy. Hay nhiều trường thiếu giảng... nên đã phải ghép lớp, hoặc mượn địa điểm học.

Công tác GDQP-AN luôn được Bộ GD&ĐT quan tâm, chỉ đạo và đã trở thành môn trong những môn học chính tại các trường, các cơ sở GD (trong ảnh: SV thi chạy tại cuộc thi Điền kinh - Quốc phòng toàn quốc)

Sau khi nghe các ý kiến tham luận của các đại biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT GS. TSKH Bùi Văn Ga phát biểu: Những năm qua công tác GDQP-AN đã thực hiện khá tốt và đồng bộ, các trường học, các cơ sở GD đã có nhiều chuyển biến tích cực, từng bước đi vào nề nếp và đạt được những kết quả quan trọng và rất thiết thực. Điều đó được thể hiện rất rõ từ nhận thức, trách nhiệm, đánh giá cụ thể về ưu khuyết điểm, rút ra nguyên nhân mạnh, yếu và bài học kinh nghiệm về việc tổ chức thực hiện của các trường, các cơ sở GD cả nước trong thời gian qua... Từ đó, cùng đề ra các phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp thực hiện tốt hơn nữa cho giai đoạn 2010- 2015. Với kết quả và những bài học kinh nghiệm được đúc rút từ thực tiễn, chúng ta có cơ sở để tin rằng trong những năm tới, công tác GDQP-AN sẽ tiếp tục phát triển và khẳng định vị trí là một trong những môn học quan trọng trong chương trình GD quốc dân. Đồng thời Thứ trưởng cũng đưa ra những nhiệm vụ cho giai đoạn tới như: Tiếp tục kiện toàn hệ thống GDQP-AN; Sẽ ban hành các văn bản theo Nghị định 116 của Chính phủ về GDQP-AN; Mở rộng đào tạo, đảm bảo đủ giảng viên; Phối hợp chặt chẽ với Bộ Quốc phòng, Công an... nhằm đổi mới phương pháp giảng dạy, đảm bảo đủ SGK... cho HS, SV; Thiết bị dạy học đầy đủ, chuẩn; Phát triển hệ thống trung tâm GDQP tại các trường ĐH, CĐ, đặc biệt là khu vực TP HCM và một số địa phương còn yếu về công tác này; Bồi dưỡng kiến thức GDQP-AN cho tất cả cán bộ của các đơn vị trực thuộc Bộ...

Cũng tại Hội nghị, Bộ GD&ĐT đã tặng Bằng khen cho 6 tập thể và 14 cá nhân, Ban Chỉ huy quân sự Bộ GD&ĐT cũng tặng Giấy khen cho 12 cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong công tác GD Quốc phòng giai đoạn 2001 – 2010. 

Trung Toàn