Tobradex – từ "thần dược" …
Tobradex là thuốc có chứa dexamethasone và tobramycine, được chỉ định khá rộng rãi cho các bệnh lý viêm nhiễm tại kết mạc, giác mạc, bờ mi, viêm màng bồ đào trước… do nhiễm khuẩn, dị ứng, rối loạn miễn dịch. Thuốc còn được dùng sau phẫu thuật bề mặt nhãn cầu, hay phẫu thuật vào nội nhãn để hạn chế viêm nhiễm.
Thị lực chỉ còn 0,5 vì tự ý dùng Tobradex
Vừa qua, bà N.T.T. (55 tuổi, Đà Nẵng) tới tìm gặp bác sĩ để điều trị vì thị lực ngày càng giảm sút. Bà T. cho biết một bên mắt của bà thường bị ngứa, chảy nước mắt nên tự ra hiệu thuốc mua một chai nhỏ mắt Tobradex. Hậu quả, các bác sĩ cho biết, vì tự ý dùng thuốc nên một bên mắt của bà không thể khỏi bệnh, vĩnh viễn chỉ nhìn thấy trong cự ly 0,5m.
Trong đó, dexamethasone là hoạt chất chống viêm thuộc dòng cortico-steroid rất mạnh, hấp thu tốt vào nội nhãn, tác dụng chống viêm, giảm đau nhức và cương tụ mạch máu nhanh chóng.
Còn tobramycine là kháng sinh, có tác dụng mạnh và hấp thu nhanh. Sự kết hợp một kháng sinh và một chất chống viêm sẽ giúp cho các triệu chứng của bệnh mắt nhanh chóng được đẩy lùi, đạt hiệu quả điều trị mong muốn cho người kê đơn và cả bệnh nhân.
Đối với thuốc nhỏ mắt Tobradex, liều chỉ định khuyến cáo là từ 4-6 lần/ngày. Đối với thuốc mỡ, bệnh nhân chỉ cần dùng 2 lần khi đi ngủ vào buổi trưa và tối.
Với một số bệnh lý cấp tính như viêm màng bồ đào cấp, viêm dị ứng nặng có thể tăng liều lên từ 8 lần đến 10 lần. Ngược lại, với các bệnh lý mạn tính, bác sĩ sẽ chỉ định giảm liều từ từ tiến dần tới ngừng thuốc.
“Nếu chẩn đoán đúng, liều lượng chuẩn, người bệnh cảm giác như gặp “thuốc tiên” vậy. Các triệu chứng đỏ mắt, đau nhức, ra gỉ giảm hẳn, sau đó khỏi bệnh nếu ta dừng thuốc đúng lúc, chẩn đoán hoàn toàn tương thích với điều trị” – Bác sĩ Hoàng Cương nói.
Bác sĩ Hoàng Cương – Bệnh viện Mắt Trung ương - đã chia sẻ với VietTimes về những hậu quả đáng sợ khi tự ý sử dụng thuốc nhỏ mắt nói chung và thuốc Tobradex nói riêng.
Tự ý sử dụng thuốc Tobradex, đôi mắt có thể bị tổn thương nặng, thậm chí mù lòa.
… biến thành "độc dược"
“Song, thuốc cũng là con dao 2 lưỡi. Mọi chuyện sẽ êm ả nếu bác sĩ, bệnh nhân hoặc cả hai không bị ru ngủ trong Tobradex. Nếu không, biến chứng sớm muộn cũng sẽ tìm đến” – Bác sĩ Hoàng Cương chia sẻ.
“Các bệnh nói trên đều là “sát thủ” đối với đôi mắt” – Bác sĩ Hoàng Cương đánh giá.Hậu quả đầu tiên khi bệnh nhân tự ý sử dụng thuốc đó là căn bệnh ban đầu ở mắt không được chữa khỏi.
Thậm chí, người bệnh còn gặp phải những bệnh lý khác đáng sợ hơn do dùng hoặc lạm dụng Tobradex gồm: glôcôm (một căn bệnh nguy hiểm không thể chữa khỏi hoàn toàn, thường gây đau nhức mất thị lực, có thể gây mù vĩnh viễn), đục thể thủy tinh, bội nhiễm nấm - virus, loét hoại tử hay thủng nhãn cầu do không thể làm sẹo tại mắt…
Bác sĩ Hoàng Cương chia sẻ, đã có những trường hợp bệnh nhân trẻ chỉ sử dụng một hoặc 2 lọ đã bị glôcôm mạn tính, góc mở. Các bệnh nhân đều đến bệnh viện muộn, khi bệnh đã nặng, không thể vãn hồi được thị lực.
Bên cạnh đó, chất dexamethasone có trong thuốc gây đục thể thủy tinh cực sau khiến cho người bệnh nhìn khó vào ban ngày. Nếu tiếp tục sử dụng thuốc, thể thủy tinh sẽ bị đục lan ra vỏ và nhân thể, tiến tới gây mù lòa thực sự.
Ngoài ra, bệnh nhân còn có thể bị loét giác mạc do vi khuẩn mủ xanh, cầu khuẩn, virus Herpes… bởi hoạt chất này gây giảm miễn dịch tại chỗ, làm chậm quá trình liền sẹo nên vi khuẩn, virus hay nấm thường lọt qua các hàng rào bảo vệ tại mắt gây bệnh cho giác mạc thậm chí cho môi trường nội nhãn.
Dù được chỉ định, nên thận trọng khi sử dụng
Thuốc nhỏ mắt cho đến nay vẫn còn được bán thoải mái, không cần kê đơn. Tobradex cũng không ngoại lệ. Vì những biến chứng đáng sợ khi tự ý dùng thuốc, bác sĩ Hoàng Cương khuyên người dân nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc tuân thủ đúng liều lượng khi được chỉ định sử dụng thuốc.
Bác sĩ Hoàng Cương, Bệnh viện Mắt Trung ương, khám cho bệnh nhân. |
“Thuốc nên được dùng theo chỉ định của bác sĩ mắt cho các bệnh viêm nhiễm tại mi mắt, kết mạc, giác mạc, bề mặt nhãn cầu, viêm phần trước nhãn cầu, dùng sau một số loại phẫu thuật mắt…
Ưu tiên chỉ định cho nhóm dị ứng hay viêm nhiễm vô khuẩn. Trong trường hợp sử dụng thuốc cho các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hay chưa rõ căn nguyên, cả bác sĩ và bệnh nhân đều cần thận trọng, hoặc nên dùng kèm với kháng sinh” – Bác sĩ Hoàng Cương chia sẻ.
Bác sĩ Hoàng Cương cũng khuyến cáo: “Chúng ta ở trong xứ nhiệt đới, nóng ẩm và ô nhiễm, nên các bệnh mắt tương đối phổ biến”.
Vì vậy, người dân nên chủ động vệ sinh mắt, tra nhỏ nước muối sinh lý hàng ngày hoặc thuốc sát trùng nhẹ trong trường hợp cần làm sạch mắt. Khi có bệnh, người dân nên đi khám để được các bác sĩ tư vấn điều trị, không nên mua thuốc tự dùng, không nghe mach bảo hay truyền tai nhau.
“Đặc biệt, các thuốc có dexamethasone hay thuộc nhóm cortico-steroid nói chung đều là con dao hai lưỡi, cần có chỉ định chuyên biệt, liều lượng thích hợp và theo dõi cẩn trọng. Người dân nên khám bác sĩ mắt trước khi dùng thuốc và đừng ngại khám lại khi không hài lòng” - Bác sĩ Hoàng Cương nhấn mạnh.