Theo Sputnik, Trung Quốc đã không ngừng mở rộng ảnh hưởng kinh tế của mình trên toàn cầu, trong đó Greenland là một trong những khu vực được chú ý đặc biệt.
Trung Quốc mang đến cho Greenland nhiều cơ hội hợp tác kinh tế hấp dẫn, từ việc đầu tư vào các dự án hậu cần đến khai thác đất hiếm – lĩnh vực mà quốc gia này có nhiều kinh nghiệm và thế mạnh vượt trội.
Tuy nhiên, những kế hoạch này thường xuyên gặp phải sự cản trở từ Mỹ, quốc gia lo ngại về tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc tại các khu vực chiến lược.
Điều này đã tạo nên một cuộc cạnh tranh ngầm giữa hai cường quốc, với Greenland trở thành điểm nóng trong cuộc đối đầu kinh tế và chính trị toàn cầu.
Năm 2016, Copenhagen đã đưa ra quyết định ngăn cản công ty khai khoáng General Nice, có trụ sở tại Hồng Kông (Trung Quốc), tiếp quản căn cứ hải quân Gronnedal bị bỏ hoang. Quyết định này xuất phát từ những lo ngại sâu sắc của Đan Mạch về an ninh quốc gia.
Hơn nữa, Đan Mạch cũng chịu áp lực không nhỏ từ ảnh hưởng của Mỹ và NATO, hai đối tác quan trọng luôn cảnh giác trước sự gia tăng hiện diện của Trung Quốc tại khu vực Bắc Cực.
Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông Donald Trump, Mỹ đã có những động thái mạnh mẽ nhằm hạn chế ảnh hưởng của Trung Quốc tại Greenland.
Lầu Năm Góc đã trực tiếp can thiệp để ngăn chặn các kế hoạch đầu tư vào Greenland, bao gồm cả việc xây dựng ba sân bay chiến lược do Trung Quốc đề xuất.
Những áp lực từ phía Mỹ, kết hợp với các mối lo ngại về an ninh, đã khiến Công ty Xây dựng Truyền thông Trung Quốc (CCCC) phải rút khỏi các dự án này vào tháng 6 năm 2019.
Sự kiện này đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc cạnh tranh giữa các cường quốc tại khu vực Bắc Cực, nơi nguồn tài nguyên dồi dào và vị trí chiến lược đã trở thành tâm điểm chú ý của nhiều quốc gia.
Chưa từ bỏ, Trung Quốc tiếp tục thể hiện sự quan tâm sâu sắc đến Greenland thông qua các dự án khai thác khoáng sản lớn. Các công ty Trung Quốc đã tham gia vào hai dự án thăm dò quan trọng tại đây: dự án kẽm Citronen Fjord, nằm ở một trong những khu vực giàu tài nguyên nhất của Greenland, và dự án khai thác đất hiếm và urani Kvanefjeld ở Nam Greenland.
Những dự án này không chỉ mang lại tiềm năng kinh tế lớn cho Greenland mà còn đóng vai trò quan trọng trong chiến lược mở rộng ảnh hưởng toàn cầu của Trung Quốc, đặc biệt là trong lĩnh vực khai thác các nguồn tài nguyên chiến lược. Tuy nhiên, sự hiện diện của Trung Quốc tại đây cũng làm dấy lên nhiều lo ngại về an ninh và địa chính trị trong khu vực.
Trước bối cảnh đó, Mỹ không ngừng gia tăng áp lực nhằm ngăn chặn sự tiếp cận của Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên chiến lược tại Greenland. Bằng cách gây sức ép trực tiếp lên Đan Mạch, Mỹ đã vận động các quốc gia và doanh nghiệp trong khu vực hạn chế các hoạt động đầu tư và thâu tóm của Trung Quốc. Điển hình là vào ngày 9/1, theo Reuters, Mỹ đã vận động thành công công ty Tanbreez của Greenland ngăn chặn việc bán các mỏ đất hiếm của nước này cho Trung Quốc.
Mặc dù Mỹ đã nỗ lực áp đặt các biện pháp nhằm hạn chế sự hiện diện của Trung Quốc tại Greenland, nhưng theo tờ Straits Times, chính quyền Trump khó có thể ngăn chặn hoàn toàn Trung Quốc đầu tư vào khu vực này. Với tiềm năng kinh tế và địa chính trị to lớn của Greenland, Trung Quốc vẫn có thể tiếp tục hợp tác với chính quyền địa phương hoặc tận dụng các tuyến vận chuyển gần đó để mở rộng ảnh hưởng.
Dù không thể ngăn chặn hoàn toàn sự hiện diện của Trung Quốc tại Greenland, nhưng những bình luận của cựu Tổng thống Donald Trump về việc sáp nhập hòn đảo này đã làm rõ ý định của Washington trong việc tăng cường kiểm soát khu vực chiến lược này. Đề xuất gây tranh cãi của Trump không chỉ thể hiện tham vọng củng cố vị thế của Mỹ tại Bắc Cực mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của Greenland trong các chiến lược kinh tế và quốc phòng toàn cầu của Mỹ.
Mỹ sẽ đưa yếu tố hạt nhân đến Greenland
Trong diễn biến mới nhất, RIA Novosti dẫn lời Đại sứ Nga tại Đan Mạch Vladimir Barbin, Mỹ đang xây dựng một cơ sở hạ tầng sân bay ở Greenland để có khả năng làm căn cứ cho các máy bay chiến đấu có khả năng mang đầu đạn hạt nhân.
Đại sứ Barbin lưu ý rằng Căn cứ Không gian Pituffik của Mỹ, nằm trên bờ biển phía tây bắc của hòn đảo, hiện là một phần trong hệ thống cảnh báo sớm của quốc gia này về một cuộc tấn công hạt nhân từ Bắc Cực.
“Một cuộc hiện đại hóa toàn diện đang được tiến hành, bao gồm cả việc hiện đại hóa các hệ thống radar trị giá hàng tỷ đô la. Cơ sở hạ tầng sân bay cũng đang được phát triển cho các máy bay chiến đấu F-35 có khả năng mang vũ khí hạt nhân” - vị đại sứ cho biết.
Ông đồng thời nói thêm rằng căn cứ này, trước đây được gọi là Căn cứ Không quân Thule, đã được các máy bay chiến đấu sử dụng trong các cuộc tập trận của Không quân Mỹ.
Nhà ngoại giao này cho biết cách tiếp cận của Trump đối với Greenland chỉ làm tình hình xấu đi và cho thấy sự không sẵn lòng tăng cường ổn định và phát triển đối thoại ở Bắc Cực.
