“Khi được học văn - thể - mỹ ngay từ nhỏ, trẻ sẽ có cơ hội trau dồi kiến thức, nâng cao khả năng sáng tạo. Khi lớn hơn, các em sẽ ngày càng nâng cao khả năng tìm tòi, phát triển ý thức văn hóa xã hội thông qua kiến thức thực tế”, cô Trịnh Mai Chi, giáo viên Trường Mầm non Bông Mai 2 (Hà Nội) nhận định.
Rèn luyện kỹ năng
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa có hướng dẫn cụ thể về nguyên tắc, nội dung, hình thức dạy 2 buổi/ngày ở cả 3 cấp học. Trong đó, với bậc THCS và THPT, triển khai dạy 2 buổi/ngày theo lộ trình, tổ chức, thực hiện ở các trường có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên.
Chia sẻ về vấn đề này, chị Nguyễn Minh Trang có con học lớp 8 ở Hà Nội, nhận định, cấp THCS là giai đoạn trẻ cần được kèm cặp, theo sát. Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng có thể sắp xếp được thời gian và công việc để kèm cặp con.
“Thực tế, không phải tất cả trẻ ở tuổi này đều có thể tự đi học. Với gia đình tôi, chúng tôi vẫn phải sắp xếp thời gian, thay phiên nhau đưa - đón con đi học. Do vậy, nếu trẻ chỉ học nửa ngày, phụ huynh gặp nhiều khó khăn trong việc vừa đưa đón con vừa lo việc nhà. Việc trẻ học nửa ngày cũng khiến phụ huynh cảm thấy khó quản lý con hơn”, phụ huynh này bày tỏ.
Cũng theo chị Minh Trang, nếu học hai buổi, trường có thể chuyển 1 - 2 tiết buổi sáng sang chiều, xen kẽ cùng các môn năng khiếu như âm nhạc, mỹ thuật, thể thao để học sinh được phát triển toàn diện.
Chị cũng đồng tình với việc nhà trường sẽ dạy các môn STEM, trí tuệ nhân tạo, năng lực số, tiếng Anh... Song, phụ huynh này lo ngại rằng, nếu học quá nhiều môn và kiến thức, trẻ có thể cảm thấy áp lực. Bởi, thường các môn học sẽ có bài tập về nhà. Như vậy, để hoàn thành hết các loại bài tập, trẻ có nguy cơ sẽ bị “quá tải”.
Chị Nguyễn Thanh Tuyền - phụ huynh có con học lớp 5 tại Hưng Yên cho rằng, việc phân bố thời lượng, môn học phù hợp với từng cấp, đưa các môn học về văn hóa vùng miền, kỹ năng ứng xử, hướng nghiệp vào chương trình buổi chiều là vô cùng quan trọng.
Tuy nhiên, chị Tuyền lo ngại, không phải môn học nào cũng nên có bài tập về nhà cho trẻ. “Tôi hoàn toàn ủng hộ việc các con được học 2 buổi/ngày. Như vậy, phụ huynh sẽ yên tâm hơn khi con có môi trường học tập và sinh hoạt lành mạnh, tránh xa được những cám dỗ từ tivi, điện tử khi ở nhà một mình vào buổi còn lại. Quan trọng hơn, việc có thêm thời gian ở trường để phát triển toàn diện đức - trí - thể - mỹ, sẽ giúp các con có cơ hội nắm chắc kiến thức và rèn luyện kỹ năng”, chị Tuyền nhận định.
Cũng theo phụ huynh này, việc học sinh có cơ hội tiếp cận các môn học văn - thể - mỹ để phát triển toàn diện là vô cùng cần thiết. Bên cạnh đó, các phụ huynh cũng sẽ giảm bớt nỗi lo về việc trẻ thiếu hụt kiến thức.
“Nếu con có cơ hội được tham gia hoạt động câu lạc bộ, thực hành trải nghiệm, các chuyên đề học tập khác nhau thì đúng là một ưu điểm so với việc học trước đây”, chị Tuyền cho biết.
Nền tảng quan trọng
Thực tế, những năm gần đây, các nhà trường bên cạnh kiến thức cơ bản, thiết thực còn tập trung vào thực hành cho trẻ. Qua đó, giúp trẻ phát triển hài hòa đức - trí - thể - mỹ. Nhiều ý kiến cho rằng, khi có cơ hội được phát triển thể chất, tinh thần và sự sáng tạo, thì nhiều giá trị ở trẻ sẽ được bồi đắp. Bên cạnh đó, việc dạy văn - thể - mỹ trong trường học còn giúp trẻ nâng cao tiêu chuẩn thẩm mỹ cá nhân đối với bản thân và cuộc sống xung quanh.
“Mỗi khi mệt mỏi, buồn chán hay bất cứ khoảnh khắc nào trong cuộc sống thì chúng ta đều cần đến âm nhạc, nghệ thuật. Việc đưa các môn nghệ thuật vào trường học như hát, múa, nhảy, vẽ… sẽ giúp trẻ có cách nhìn rõ rệt khi thưởng thức nghệ thuât”, cô Trịnh Mai Chi - giáo viên Trường Mầm non Bông Mai 2 (Hà Nội) nhận định.
Theo cô Mai Chi, những năm gần đây, chương trình văn - thể - mỹ cũng được chú trọng trong chương trình giáo dục mầm non, giúp học sinh phát triển toàn diện tâm, trí và thể lực. Từ đó, giúp các bé có nền tảng khi bước vào các cấp học tiếp theo.
Giáo viên này cho biết, việc cho trẻ tiếp xúc với các môn học văn - thể - mỹ sẽ giúp các em hình thành lối sống lành mạnh và thái độ tích cực đối với việc chăm sóc sức khỏe bản thân, nâng cao khả năng điều khiển cơ thể, phối hợp cử động qua các bài tập đòi hỏi sự khéo léo.
Ngoài ra, các môn học thể chất sẽ giúp trẻ rèn luyện thể lực qua các bài tập về sức khỏe, sức bền, hình thành tính kỷ luật, phát triển kỹ năng mềm qua các hoạt động giàu tính tương tác.
“Có thể nói, văn - thể - mỹ hay là âm nhạc, hội họa, thể dục thể thao là những bộ môn góp phần rất lớn trong việc nâng cao thể chất, bồi dưỡng tâm hồn và giải tỏa căng thẳng về tâm lý cho trẻ. Song, không phải phụ huynh nào cũng hiểu rõ được tầm quan trọng của văn - thể - mỹ đối với sự phát triển của trẻ”, cô Mai Chi chia sẻ.
Theo giáo viên này, những năm đầu đời là giai đoạn vô cùng quan trọng trong việc hình thành nhân cách và phát triển năng lực của trẻ. Lúc này, não bộ trẻ đã có thể tiếp nhận các thông tin và sử dụng chúng để có thể giao tiếp với mọi người xung quanh. Trong đó, việc học văn - thể - mỹ là cần thiết để giúp trẻ phát triển hoàn thiện bản thân và hứng thú khám phá thế giới xung quanh.
Trước hết, việc học này sẽ giúp trẻ có khả năng phát triển vận động tốt. Trẻ được tham gia các chương trình, hoạt động vui chơi, giải trí bổ ích để tăng cường sức khỏe, nâng cao khả năng vận động cơ thể, giúp phát triển toàn diện thể lực hơn.
Bên cạnh đó, các hoạt động mỹ thuật, ca hát sẽ giúp trẻ có cơ hội học tập ngôn ngữ, tự tin thể hiện tâm tư tình cảm. Việc tiếp xúc với những môn học này cũng tạo cơ hội cho trẻ tự do khám phá thế giới và môi trường xung quanh. Từ đó, được khơi gợi sự sáng tạo, trí tưởng tượng và khả năng quan sát.
Khơi dậy hứng thú
Một nghiên cứu được thực hiện bởi Đại học Khoa học và Công nghệ Na Uy đã theo dõi sức khỏe tinh thần và mức độ vận động thể chất của 800 trẻ từ 6 - 10 tuổi trong 4 năm. Kết quả cho thấy, trẻ có mức độ hoạt động thể chất cao thường có ít dấu hiệu trầm cảm hơn vào thời điểm được đánh giá lại sức khỏe sau 2 năm. Với kết quả này, nhóm nghiên cứu cho rằng, phụ huynh nên khuyến khích trẻ chơi thể thao nhiều hơn, hạn chế sử dụng thiết bị điện tử để bảo vệ sức khỏe tinh thần.
Trong một nghiên cứu khác, các chuyên gia tại Đại học Washington (Mỹ) đã chỉ ra rằng, âm nhạc thực sự có lợi cho năng lực học tập của trẻ. Nghiên cứu có sự tham gia của hơn 1.000 học sinh, chủ yếu ở lứa tuổi THCS. Các chuyên gia cho rằng, những yếu tố như nhịp điệu, thanh âm... ảnh hưởng tích cực đến quá trình xử lý thông tin trong não. Âm nhạc tác động lớn đến các kỹ năng đọc hiểu và làm toán của con trẻ.
Thực tế, việc phát triển kỹ năng nghệ thuật và năng khiếu thể thao cho trẻ là khía cạnh được chú trọng tại nhiều quốc gia. Điều này giúp thế hệ trẻ được nuôi dưỡng tâm hồn lẫn tài năng, xây dựng lòng trắc ẩn và hoàn thiện nhân cách, hướng đến trở thành công dân toàn cầu. Tuy nhiên, việc học năng khiếu phải dựa trên sở thích. Không nên bắt trẻ học theo kiểu nhồi nhét, sắp đặt hay phong trào.
Theo cô Đặng Thục Hà My - giáo viên tại Trung tâm Tiếng Anh Bình Minh (Hà Nội), ở độ tuổi từ 5 đến 10, trẻ ham học hỏi và bộc lộ sở thích riêng. Nếu con tỏ ra say mê lĩnh vực nào đó, cha mẹ có thể tạo điều kiện cho trẻ tìm hiểu một cách thoải mái. Phụ huynh không nên để trẻ có cảm giác nặng nề, phải học vì cha mẹ ép.
“Không ít phụ huynh chỉ muốn con tập trung các môn văn hóa, còn các môn năng khiếu chỉ là phụ trợ. Do đó, nhiều cha mẹ có sự lơ là, không cho con học đều đặn và chuyên sâu hơn về văn - thể - mỹ. Tuy nhiên, dù là môn học nào, thì cũng đều đòi hỏi sự tập luyện nghiêm túc, thường xuyên và cần nhiều thời gian để đạt được hiệu quả”, cô Hà My cho biết. Do đó, theo giáo viên này, cha mẹ cần đồng hành, hướng dẫn và tạo động lực để giúp trẻ có hứng thú khi tham gia học các môn văn - thể - mỹ, tránh tâm lý chán nản, căng thẳng do bị phụ huynh bắt ép.
