Có một thầy giáo dạy giỏi ở một trường tại Mỹ kể lại câu chuyện sau: Nhiều năm trước, tôi đã dạy hai học sinh cùng lớp cấp II. Họ là những học sinh mẫu mực, có nền tảng gia đình vững chắc và luôn lịch sự, tôn trọng và vâng lời thầy cô.
Hai học sinh đó dành được danh hiệu đứng đầu lớp học giỏi. Hầu hết các bạn cùng lớp và mọi người nói chung, tin rằng các em ấy "có khả năng thành công cao nhất" trong tương lai. Tuy nhiên, số phận của chúng lại không phải như vậy.
Mỗi em đều có những mối quan hệ có ý nghĩa nhưng quyết định vội vàng về tình cảm đã khiến họ chệch hướng. Một người đã bỏ học giữa năm cuối cấp III để theo đuổi tình yêu. Người còn lại học hết cấp ba nhưng trượt đại học. Họ chạy theo cái gọi là “tình yêu của đời mình”. Họ đã làm điều mà nhiều người ngày nay (bao gồm cả người lớn) tin là điều tốt nhất nên làm “Hãy sống trong khoảnh khắc; hãy làm những gì bạn cảm thấy là đúng!”.
Thực tế bây giờ họ đã ân hận sâu sắc bởi những ý niệm sai lệch. Để tránh tình trạng trên, cha mẹ cần giúp con nhận dạng sự sai lệch trong lối sống gợi ý như sau:
“Lối sống Yolo”: chỉ nên theo hướng tích cực
Cha mẹ nên chỉ dẫn cho con phân biệt về nhận thức lối sống lành mạnh (hình minh họa).
Đây là tên viết tắt của cụm từ “You only live once” - tiếng Việt là “bạn chỉ sống một lần”. Đó là làm những gì mình mong muốn, tự sống theo các cách suy nghĩ của bản thân.
Bất kể cuộc sống ra sao, bạn chỉ sống một lần, hãy sống hết mình và làm những gì con tim mình mách bảo là những thông điệp mà rất nhiều bạn trẻ ngày nay hướng tới từ phong trào Yolo.
Hãy hiểu theo những nghĩa đơn giản nhất, Yolo như là khẩu lệnh cổ vũ người ta cố gắng sống cho hết mình, hãy tận hưởng hết những gì trong cuộc sống khi mình còn có thể.
Yolo mang đến cho những cô cậu học sinh, những người học và đang ngồi trên ghế nhà trường thông điệp hãy sống và đam mê, hãy là chính mình, hãy cố gắng tận hưởng và lưu giữ khoảnh khắc này. Bởi biết đâu sau này dù muốn hay không bạn cũng sẽ không thể lấy lại khoảng thời gian đã qua với biết bao tươi đẹp của bản thân mình. Nó giúp cho mọi người có lối sống tích cực hơn, suy nghĩ trưởng thành hơn với tâm hồn non nớt ngây dại của mình rất nhiều lần.
Tuy nhiên, cha mẹ cần dạy con rằng, đối với bất kỳ một trường hợp nào cũng vậy, Yolo lành mạnh chỉ khi những người áp dụng nó đúng với chừng mực ở một mức độ nhất định, thể hiện những xu hướng tích cực.
Sống đẹp chứ không phải sống một cách mù quáng và theo đuổi những cái xấu, cái hại, những thói sống suy đồi đạo đức. Nếu mọi người sống sai lệch hay sa đọa trào lưu là chính mình, thể hiện những phong cách sống theo xu hướng cực đoan, thái quá, họ có thể sẽ phải đối mặt với nguy cơ về vấn đề việc làm và ảnh hưởng đến bản thân.
Đặc biệt cha mẹ cần nhấn mạnh, khi tất cả mọi người đều tập trung vào hiện tại và nỗ lực hết mình vì một mơ ước được là chính mình nào đó, liệu những điều đó có thực sự được thành công trong tương lai.
Nói cách khác, nếu những ước mơ và tham vọng quá cao xá, ảo tưởng và không thực hiện được thì có thể nó sẽ làm bị mất đi những cái đáng quý nhất của hiện tại.
Nếu mọi người hay suy nghĩ, theo Yolo thì mỗi người chỉ được sống một lần, nếu như họ không hiểu hết và nghĩ rằng, mình chỉ sống cho bản thân mà không cần phải có trách nhiệm với người khác và với chính cả bản thân mình. Lúc này, Yolo của họ có vẻ như chưa được theo đúng hướng, họ có thể cho nhu cầu của bản thân lên trên những lợi ích của người khác và của cộng đồng.
Nếu tất cả mọi người ai cũng chỉ muốn được lợi từ phía bản thân thì liệu có ai chịu hi sinh vì lợi ích cộng đồng. Do vậy cũng cần xác định đúng phương hướng trước khi sự việc trở nên tệ hơn. Một bộ phận có những quan điểm hay ý kiến sai lệch của bản thân về tích cực này đã tạo nên những nét xấu trong cách sống.
Có những người hưởng ứng như những thói quen, là trò chơi tiêu khiển, chỉ biết đua đòi theo người khác mà có những hành động và cũng không có thực hiện các điều tốt đẹp gì. Mang lại cho người khác sự khó chịu, bực bội và ảnh hưởng đến xã hội.
"Sống theo cách mà bạn tin": Chưa chính xác
Mặc dù phong trào này bắt đầu như một lời kêu gọi hành động sống thực tế, nhưng nó đã trở thành một cái cớ để nhấn mạnh vào cảm xúc, vào linh cảm của cá nhân.
Có nhiều học sinh cứ vin vào việc "Sống theo cách mà bạn tin" bị chi phối vào một hình tượng nào đó mà chúng cho là tốt đẹp. Từ đó sa ngã quá đà đến mức thần tượng hóa người khác mà bỏ bê việc phát triển tính cách của riêng mình.
Ví dụ, con thích nhân vật A và cho đó là tốt đẹp, bắt chước và làm theo cách mà nhân vật A sống và làm việc.
Con cho rằng mình cần phải được tôn trọng vì quan điểm của mình và không quan tâm đến bất kỳ ai nói rằng đó là sai hoặc ngộ nhận. Vì vậy, con chỉ tìm kiếm những người khẳng định điều đã tin và khước từ những ý kiến ngoài luồng.
Nếu bạn thấy con mình xây tượng đài cho một nhân vật nào đó thì hãy tìm cách đối thoại với chúng để truyền tải tầm quan trọng của việc phấn đấu sống với các giá trị lành mạnh và phát triển tính cách của cá nhân mình. Ai cũng có điểm tốt, điểm xấu và ai cũng là cá thể duy nhất, vì thế cần phát triển những điều mà mình cần có, không nên quá chạy theo mẫu hình nào đó để rồi đánh mất giá trị bản thân.
"Sống cho bản thân!": Lối sống ích kỷ
Tư duy này khuyến khích những hành vi ích kỷ khi xây dựng ranh giới bảo vệ chính mình khỏi sự phán xét mà con có thể phải đối mặt khi đưa ra những lựa chọn bốc đồng.
Cần dạy con rằng, quyết định sống ấy chỉ đúng ở một chừng mực nào đó, ví dụ con cần sống khỏe mạnh, con cần làm mọi việc để cho bản thân khỏe mạnh là đúng. Điều ấy hoàn toàn đúng nhưng không phải vì cứ chỉ chăm chăm cho bản thân mà không cần quan tâm đến ai. Không phải cứ vì bản thân mà dành hết đồ ăn ngon và dinh dưỡng, còn lại để người khác trong gia đình thiếu hụt.
Ngoài ra nếu bạn cảm thấy rằng con bạn đang đưa ra những quyết định có vấn đề và thiếu ý thức về bản thân, hãy nhắc chúng rằng chúng là ai và người khác nhìn vào sẽ như thế nào, sẽ giúp con xác định được chúng sẽ thành công hay thất bại trong cuộc sống. Lối sống ích kỷ ấy sẽ bị bạn bè, đồng nghiệp của con sẽ không muốn đến gần và con sẽ không thể có ai ủng hộ, yêu quý.
“Không quan tâm người khác nghĩ gì về mình”: Cần có chọn lọc
Nếu con có tư tưởng sống ấy, cần dạy con rằng, đối với những người tốt, những người muốn con trở thành người tốt như giáo viên, sếp, đồng nghiệp và thậm chí cả bạn bè của con nếu có nhận xét đúng đắn thì không thể không lưu tâm. Nhận thức về bản thân và kiểm soát bản thân là điều một người cần biết để soi lại bản thân, để hướng tới những điều tốt đẹp.
Dĩ nhiên, nếu lời nhận xét mang tính phiến diện hoặc những lời đồn thổi tiêu cực thì hãy thực hiện điều trên, không quan tâm đến gì họ nói.
Ví dụ: họ nói con là một phù thủy, khi đó hãy áp dụng “chó cứ sủa và dòng người cứ đi”. Dạy con cách phân biệt giữa lời góp ý chân thành và sự nhạo báng tiêu cực để con lựa chọn hành vi ứng xử phù hợp.
