Thực hiện linh hoạt phương pháp, hình thức tổ chức dạy học
Để thực hiện tốt chương trình giáo dục phổ thông, giáo viên cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học, tăng cường năng lực tự học, trải nghiệm sáng tạo cho học sinh, hướng dẫn học sinh phát huy năng lực tư duy giải quyết vấn đề.
Thầy cô cũng cần lựa chọn linh hoạt, phù hợp các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học trên cơ sở đặc điểm nội dung bài học, yêu cầu cần đạt của chương trình và đối tượng học sinh; phát huy vai trò của giáo viên trong việc tổ chức, hướng dẫn, hỗ trợ học sinh chủ động, tích cực, tự giác và phát triển năng lực tự học trong suốt quá trình học tập.
Việc đa dạng hóa hình thức tổ chức dạy học cũng rất cần thiết, bảo đảm sự hấp dẫn, hiệu quả và phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường, góp phần tạo hứng thú học tập và thúc đẩy sự phát triển toàn diện về năng lực, phẩm chất học sinh.
Bên cạnh đó, cần tăng cường các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, trải nghiệm nghề nghiệp gắn với thực tiễn; chủ động tích hợp nội dung giáo dục hướng nghiệp trong môn học và các hoạt động giáo dục theo chương trình. Nhà trường cũng nên khuyến khích học sinh khám phá ngành nghề thông qua mô hình giáo dục STEM/STEAM, câu lạc bộ, diễn đàn tư vấn hướng nghiệp tại trường học.
Thực hiện hiệu quả các phương pháp và hình thức kiểm tra, đánh giá
Bên cạnh thực hiện đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học, giáo viên cần thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các quy định về đánh giá học sinh trong chương trình giáo dục phổ thông; trong đó, chú trọng đổi mới phương pháp và đa dạng hóa hình thức kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh.
Cần đảm bảo đánh giá vì sự tiến bộ của người học, gắn với yêu cầu cần đạt của chương trình và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, trình độ nhận thức của học sinh. Khuyến khích giáo viên tích hợp linh hoạt các hình thức đánh giá như vấn đáp, viết, thực hành, quan sát, sản phẩm học tập, bài kiểm tra trên giấy hoặc trực tuyến, nhằm phản ánh toàn diện quá trình học tập và kết quả rèn luyện của học sinh.
Giáo viên tăng cường đánh giá thường xuyên trong quá trình học tập thông qua hệ thống câu hỏi, bài tập, hoạt động nhóm, dự án học tập, thuyết trình, hồ sơ học tập…; tổ chức đánh giá định kỳ với các hình thức phù hợp như bài thực hành, bài kiểm tra tổng hợp, sản phẩm sáng tạo, dự án tích hợp.
Các hoạt động đánh giá cần được thiết kế có mục tiêu rõ ràng, tiêu chí cụ thể, hướng dẫn chấm điểm minh bạch, thông báo trước về yêu cầu và hình thức thực hiện để học sinh chủ động tham gia. Đồng thời, chú trọng đánh giá các nội dung giáo dục tích hợp về bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học, đạo đức liêm chính, an toàn giao thông, quyền con người, tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh… nhằm hình thành, phát triển năng lực công dân, góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh.
Thiết kế hoạt động dạy học linh hoạt, sáng tạo, đa dạng
Giáo viên cần thiết kế hoạt động dạy học linh hoạt, sáng tạo, đa dạng theo tính chất bài học (bài kiến thức mới; thực hành, ôn tập), đặc điểm môn học, hoạt động giáo dục và phù hợp đối tượng học sinh, cụ thể:
Hoạt động học tập của học sinh bao gồm hoạt động mở đầu (khởi động, kết nối); hình thành kiến thức mới (trải nghiệm, khám phá; phân tích, hình thành kiến thức mới); hoạt động luyện tập, thực hành và hoạt động vận dụng, ứng dụng những điều đã học để phát hiện và giải quyết những vấn đề trong đời sống thực tế. Tùy theo mục đích, tính chất của mỗi hoạt động mà tổ chức làm việc cá nhân, theo nhóm hoặc cả lớp; bảo đảm mỗi học sinh được tạo điều kiện để tự mình thực hiện nhiệm vụ học tập hay trải nghiệm thực tế.
Hoạt động của giáo viên là hoạt động tổ chức, hướng dẫn, hỗ trợ hoạt động học cho học sinh. Giáo viên cần tạo môi trường học tập thân thiện và những tình huống có vấn đề để khuyến khích học sinh tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, tự nhận xét hay nhận xét sản phẩm học tập của bạn hay nhóm bạn, tự phát hiện năng lực, nguyện vọng của bản thân.
Giáo viên đồng thời rèn luyện cho học sinh thói quen và năng lực tự học, phát huy tiềm năng và những kiến thức, kỹ năng đã tích luỹ được để phát triển. Thầy cô thực hiện nhận xét, đánh giá trong quá trình tổ chức dạy học để hướng dẫn, hỗ trợ hoạt động học tập, điều chỉnh hoạt động dạy học, đảm bảo sự tiến bộ của từng học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục.
Phát triển năng lực ứng dụng công nghệ và AI cho giáo viên
Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc áp dụng công nghệ và AI trong giáo dục giúp giáo viên tạo ra môi trường học tập linh hoạt, chủ động và cá nhân hóa quá trình học tập của học sinh, từ đó tạo ra những trải nghiệm học tập phù hợp với từng học sinh.
Bằng việc sử dụng các công cụ học tập trực tuyến, mô phỏng khoa học, các ứng dụng AI trong đánh giá, học sinh có thể học theo tốc độ riêng của mình, giảm bớt áp lực học tập, tăng cường sự hứng thú trong học tập.
Công nghệ cũng hỗ trợ giáo viên trong việc thiết kế phương pháp giảng dạy sáng tạo, thúc đẩy sự tương tác giữa học sinh và giáo viên, thuận lợi trong theo dõi tiến độ học của học sinh và đưa ra phản hồi kịp thời.
Bên cạnh đó, công nghệ còn có thể tạo ra nguồn học liệu giáo dục mở, đó là các tài nguyên học tập miễn phí có sẵn để sử dụng lại, chỉnh sửa và chia sẻ, giúp giáo viên tiếp cận và sử dụng tài liệu học tập chất lượng mà không tốn chi phí, đồng thời tạo ra cơ hội học tập linh hoạt cho học sinh.
Tổ chức hoạt động sinh hoạt chuyên môn thực chất, hiệu quả
Với nội dung này, cần chú trọng công tác bồi dưỡng, tự bồi dưỡng giáo viên theo hướng thường xuyên, liên tục, ngay tại trường, cụm trường. Gắn nội dung bồi dưỡng với sinh hoạt tổ, nhóm chuyên môn nhằm nâng cao năng lực nghề nghiệp, hỗ trợ giáo viên xây dựng kế hoạch cá nhân, phát hiện kịp thời khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện chương trình, sách giáo khoa.
Khuyến khích giáo viên tự học, tự bồi dưỡng bằng nhiều hình thức phù hợp; tiếp tục thực hiện đánh giá, bồi dưỡng thường xuyên thực chất theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên và chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông.
Tăng cường tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo cụm trường nhằm tạo mạng lưới bồi dưỡng giáo viên năng động, hiệu quả, sát với nhu cầu thực tiễn. Chỉ đạo cơ sở giáo dục hình thành các cụm chuyên môn phù hợp với tình hình tổ chức bộ máy chính quyền địa phương hai cấp và sáp nhập đơn vị hành chính. Bố trí cụm trưởng cụm chuyên môn, phân công chuyên viên phòng chuyên môn của Sở GD&ĐT phụ trách cụm để hỗ trợ, tư vấn, giải đáp khó khăn trong quá trình triển khai. Lựa chọn nội dung sinh hoạt cụm chuyên môn thiết thực, tránh hình thức; các trường trong cụm chủ động thỏa thuận thời gian, địa điểm và xây dựng kế hoạch tổ chức phù hợp, hiệu quả.
Đẩy mạnh tổ chức các hoạt động chuyên môn dưới hình thức trực tuyến; triển khai các nền tảng hỗ trợ đào tạo giáo viên qua mạng, xây dựng nội dung tập huấn đáp ứng thực tiễn.
Đối với hoạt động sinh hoạt tổ/nhóm chuyên môn dựa trên nghiên cứu bài học, cần chú ý thực hiện theo đúng quy trình, từ xây dựng bài học minh hoạ, tổ chức dạy học và dự giờ để phân tích, rút kinh nghiệm giờ dạy dựa trên phân tích hoạt động học của học sinh.
