Rèn tư duy ngôn ngữ với từ điển Anh –Anh –Việt
Một thách thức không nhỏ đối việc nâng cao chất lượng dạy và học môn ngoại ngữ đối với học sinh trung học là trình độ của các em không đồng đều, đa số chưa đủ năng lực đọc hiểu để học và nghiên cứu các môn học như Toán và Khoa học bằng tiếng Anh.
Tuy nhiên, kể từ khi triển khai Đề án ngoại ngữ quốc gia 2020, việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân đã có nhiều thay đổi tích cực.
Một yếu tố góp phần mang lại hiệu quả là huy động nguồn lực xã hội hóa trong thực hiện đề án. Trong đó, nguồn tài liệu giúp học sinh tự học nâng cao năng lực tiếng Anh đóng một vai trò quan trọng, quyết định đến sự thành công trong học tập của học sinh.
Trong học tiếng Anh, để học tốt phần từ vựng, đòi hỏi ở người học phải luyện tập nhiều và từ điển là tài liệu không thể thiếu. Một quyển từ điển tốt, tích hợp nhiều chức năng sẽ giúp người học hứng thú, phát triển tư duy ngôn ngữ, học tập hiệu quả hơn.
Nhiều chuyên gia ngôn ngữ cho rằng tốt nhất nên dùng Từ điển Anh – Anh – Việt vì nó giúp người học luyện tập khả năng đọc hiểu và hình thành tư duy ngôn ngữ bằng tiếng Anh…
Khi định nghĩa và ví dụ được viết bằng tiếng Anh, người học sẽ hiểu được cách dùng từ phù hợp nhất. Khi gặp những từ không có từ tiếng Việt tương ứng, người đọc sẽ đọc thẳng phần định nghĩa bằng tiếng Anh sẽ chính xác hơn.
Hiện nay Internet phổ biến, học sinh có thể tiếp cận với nhiều nguồn từ điển khác nhau, nhưng không phải nguồn nào cũng cần thiết cho môn học, thậm chí có nguồn đã lỗi thời, sơ sài và sai lệch. Bên cạnh đó, thị trường sách từ điển song ngữ cũng rất phong phú, nhưng học sinh phải chọn từ điển đúng cấp học, đúng trình độ, phục vụ cho việc học tập của mình.
TS Trần Thị Huyền (giảng viên Trường IUH) nhìn nhận: Đa số chúng ta thường sử dụng từ điển Anh – Việt vì không mất nhiều thời gian để đọc hiểu giải thích nghĩa của từ vựng, nhưng cách này rất dễ sai và cũng dễ quên.
Trong việc tự học, người học nên sử dụng từ điển Anh – Anh – Việt, để không chỉ biết được ý nghĩa của từ hay cụm từ tra cứu thông qua giải thích bằng tiếng Anh, mà còn biết được cách thức sử dụng từ vựng đó sao cho chính xác, học được cách phiên âm, phát âm, đồng thời cũng tự rèn luyện phát triển tư duy bằng tiếng Anh…
“Khi sử dụng từ điển Anh – Anh – Việt, chúng ta được tiếp xúc với tiếng Anh thường xuyên, từ vựng đó được dùng vào trong các câu minh họa, giúp người học ghi nhớ nghĩa chuẩn xác và sử dụng đúng trong học tập” – bà Huyền nói.
Sử dụng từ điển tích hợp nhiều tính năng
Trước thực trạng khả năng đọc hiểu tiếng Anh của đa số học sinh còn hạn chế, các giáo viên thường khuyên các em nên sử dụng từ điển có hình ảnh minh họa đi kèm phần giải thích các định nghĩa, khái niệm và từ hay cụm từ để giúp cách dùng từ chính xác hơn.
Mới đây, NXB Đại học Sư phạm TPHCM đã phát hành quyển Từ điển Anh – Anh – Việt Macmillan dành cho học sinh trung học (Macmillan School Dictionary), được xem là nguồn học liệu hoàn toàn mới dành cho học sinh học các môn thông qua ngôn ngữ trung gian là tiếng Anh.
Các thông tin trong từ điển được cập nhật, nghiên cứu hoàn toàn phù hợp với nhu cầu của người đang học các môn học khác nhau trong chương trình học và chuẩn bị cho các kỳ thi.
Điều độc đáo của từ điển Macmillan School Dictionary là tập hợp từ các chương trình giảng dạy được dùng làm ngữ liệu, cơ sở dữ liệu 20 triệu từ, chứa hàng trăm bộ sách giáo khoa và được tư vấn bởi các giáo viên giàu kinh nghiệm, các tác giả sách giáo khoa, các nhà thiết kế chương trình giảng dạy, nhà giáo dục.
Bên cạnh đó còn giữ nguyên phần giải thích nghĩa gốc tiếng Anh (Anh - Anh) giúp người học hiểu đầy đủ hơn, tránh để các em phải tự dịch lấy, dễ bị sai sót và thiếu thông tin từ bản gốc.
Giáo viên tiếng Anh Nguyễn Thị Kiều Lan (Tập đoàn Giáo dục Nguyễn Hoàng) cho biết, quyển Từ điển Anh – Anh – Việt Macmillan dành cho học sinh trung học đã tạo cho cô cảm giác thật sự thoải mái khi sử dụng.
Cuốn sách được thiết kế mỹ thuật, trình bày chữ nghĩa rõ ràng, đặc biệt là có thêm hình ảnh minh họa rõ nét, có cả màu sắc nhẹ nhàng, tạo cảm giác dễ chịu và lôi cuốn.
Nhiều học sinh học đang học chương trình song ngữ ở các cơ sở giáo dục phổ thông của Nguyễn Hoàng và cả sinh viên năm nhất ĐH Quốc tế Hồng Bàng đã mua sử dụng, các em có chung nhận xét đây là quyển từ điển rất hay, sử dụng được cho nhiều môn học, còn có cả phần mở rộng vốn từ cập nhật mới. Cô Lan khẳng định đây là tài liệu rất thích hợp không chỉ với học sinh mà cả sinh viên và giáo viên trong dạy và học chương trình dạy bằng tiếng Anh.
Theo bà Diệu Hằng (biên dịch viên tiếng Anh, TPHCM), tự học là cách học hiệu quả nhất trong học tiếng Anh. Cuốn từ điển này cung cấp rất nhiều lời khuyên và thông tin bổ ích, hấp dẫn đối với việc tự học.
Bên cạnh đó là phần chú thích giúp phát triển vốn từ vựng và tránh các lỗi thường gặp trong tiếng Anh, là những hình ảnh và biểu đồ minh họa cho đối tượng từ thực vật, động vật và các lĩnh vực khoa học, và còn có cả phần rèn luyện các kỹ năng viết luận, báo cáo thí nghiệm.
Được biết, sau gần 5 năm chuẩn bị, từ điển Anh – Anh – Việt Macmillan dành cho học sinh trung học đã được Tập đoàn Giáo dục Đại Trường Phát hoàn chỉnh và cung cấp cho người học, góp phần đáp ứng nhu cầu dạy và học ngoại ngữ (Đề án ngoại ngữ quốc gia 2020 của Chính phủ).