Đảm bảo cân bằng chất lượng và hành lang pháp lý

Bỏ các điều kiện không phù hợp, thắt chặt các điều kiện hoạt động

Theo phương án của Bộ GD-ĐT, tổng số ĐKKD được đề nghị cắt giảm, đơn giản hóa là 110 trên tổng số 212 điều kiện ban đầu (chiếm 51,9%). Trong đó, tổng số điều kiện đề nghị bãi bỏ cắt giảm là 81 (chiếm 38,2%) và số được đề nghị đơn giản hóa là 29 (chiếm 13,7%).

Có những lĩnh vực như với điều kiện thành lập và hoạt động trung tâm phát triển giáo dục cộng đồng đã đề xuất cắt bỏ hoàn toàn các điều kiện liên quan (tức đạt tỷ lệ 100%).

Bà Mai Thị Anh, Phó Vụ trưởng Vụ pháp chế phát biểu tại hội thảo

Bà Mai Thị Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho hay, trong quá trình soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật, Bộ cũng tiếp thu, nghiên cứu những ý kiến để đảm bảo việc cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính ở mức tối thiểu nhất, không gây ảnh hưởng của các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân. Đồng thời vẫn phải đảm bảo mục tiêu về quản lý nhà nước.

Theo bà Anh, “về việc dự kiến cắt giảm điều kiện cho phép thành lập các trường mẫu giáo, mầm non nhà trẻ, trường tiểu học, THCS, THPT, trường phổ thông có nhiều cấp học, trường trung học chuyên, chúng tôi bỏ các điều kiện phù hợp với quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục địa phương. Dự kiến bỏ hoàn toàn các điều kiện đó bởi không còn phù hợp với luật quy hoạch 2017 có hiệu lực từ 1/7/2019. Đồng thời các điều kiện đề án thành lập được chuyển thành nội dung trong hồ sơ thành lập trường.

Một số nội dung cắt giảm 100% như toàn bộ điều kiện thành lập trung tâm học tập cộng đồng, trung tâm ngoại ngữ, tin học. Trong quá trình rà soát, chúng tôi thấy không cần thiết phải quy định điều kiện thành lập của các trung tâm này. Song để đảm bảo chất lượng thì chúng tôi sẽ thắt chặt các điều kiện hoạt động”.

Ngoài ra, Bộ cũng dự kiến cắt giảm một số điều kiện trong các văn bản hiện hành còn chung chung, chưa rõ ràng.

Cắt giảm những quy định bất hợp lý gây khó cho nhà đầu tư

Tại Hội thảo về Cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh và hoạt động trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo do Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) phối hợp với Bộ GD&ĐT tổ chức tại Hà Nội,  cũng có nhiều ý kiến cho rằng đề xuất này có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của các cơ sở giáo dục.

Bà Nguyễn Thị Kim Dung phát biểu tại hội thảo

Bà Nguyễn Thị Kim Dung, đại diện Nhóm Công tác GD&ĐT VBF, Giám đốc Pháp chế Apollo và Đại học Anh quốc (BUV) Việt Nam cho rằng, việc cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh thực sự là mong mỏi hàng giờ của các nhà đầu tư trong lĩnh vực giáo dục, tuy nhiên, bên cạnh việc đơn giản hóa, cắt giảm điều kiện kinh doanh, đề nghị Bộ GD&ĐT xem xét đơn giản hóa thủ tục cấp phép.

Bên cạnh 110 điều kiện kinh doanh đã được Bộ GD&ĐT rà soát cắt giảm, bà Dung đề xuất xem xét cắt giảm thêm các điều kiện kinh doanh và thủ tục cấp phép như bỏ mục d, khoản 2 điều 90 Nghị định 46.

Tương tự, bà Dung cũng đề nghị bỏ điều kiện xin cấp giấy phép thành lập với cơ sở đào tạo ngắn hạn theo điều 26, nghị định 73.

Lý do theo bà Dung là nếu cơ sở đào tạo ngắn hạn mà vẫn phải thực hiện tuần tự 3 thủ tục là xin cấp giấy chứng nhận đầu tư, quyết định cho phép thành lập cơ sở giáo dục và cấp giấy phép hoạt động giáo dục với mỗi giấy phép phải thực hiện trong thời gian 30 ngày làm việc là quá nhiều với cơ sở giáo dục ngắn hạn.

Liên quan tới quy định này, ông Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng trường Phổ thông Liên cấp Marie Curie lấy ví dụ năm 2014, khi làm đề án thành lập trường tiểu học, ông Kha đã phải tạo hồ sơ giả của giáo viên nộp vào để qua quy định yêu cầu về hồ sơ giáo viên.

Do đó, ông Kha cũng đề nghị nên bỏ quy định này. Cùng với đó, ông Kha cũng kiến nghị, trường học cũng cần được cấp phép thành lập như một đơn vị khởi nghiệp khi nhà đầu tư có đề án. Khi nhà đầu tư đáp ứng được khoảng 50% quy định nên cho hoạt động, còn những tiêu chí còn lại trường sẽ hoàn thiện dần.

Đảm bảo cho các trường thực sự tự chủ

Góp ý về cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài, ông Hoàng Anh Đức, đại diện Công ty CP giáo dục Edufit cho rằng ở tầm vĩ mô, những gì luật không cấm thì nên tạo cơ chế mở cho trường làm, thay vì việc chỉ được làm theo những gì luật cho phép.

Ông Hoàng Anh Đức phát biểu tại hội thảo

“Ví dụ như việc bổ nhiệm người nước ngoài làm hiệu trưởng.  Hay tương tự các tiêu chuẩn yêu cầu cho đội ngũ quản lý. Các trường tư thục hoạt động hoàn toàn tự chủ về tài chính, không hưởng ngân sách nhà nước và tự chịu trách nhiệm về hiệu quả hoạt động của mình, nhưng tiêu chuẩn yêu cầu đối với đội ngũ quản lý hiện vẫn phải tuân thủ theo tiêu chuẩn nhà nước đề ra”, ông Đức nêu ý kiến.

Ông Lê Trường Tùng, Hiệu trưởng trường ĐH FPT  chia sẻ tại Hội thảo

Trong khi đó, ông Lê Trường Tùng, Hiệu trưởng trường ĐH FPT thẳng thắn đề nghị, khi cắt giảm các điều kiện kinh doanh, Bộ Giáo dục nên đặt ra vấn đề làm sao đảm bảo cho các trường thực sự tự chủ mà vẫn kiểm soát được về mặt chất lượng quan trọng hơn là cắt bao nhiêu thủ tục.

Ông Tùng lấy ví dụ: “Ngay cả khi cơ sở giáo dục có văn bản cho phép hoạt động thì vẫn phải mở ngành bao gồm những yêu cầu chung chung như dạy cái gì, dự kiến dạy bao nhiêu sinh viên, thủ tục xác nhận chỉ tiêu tuyển sinh, dạy theo cách thức nào…mà mỗi quy trình lại có nhiều “giấy phép con””.