Tuy nhiên, các chuyên gia khuyên nên dùng thận trọng.
Đá lạnh giữ hương vị đồ uống
Theo quảng cáo thì viên đá lạnh vĩnh cửu này làm lạnh đồ uống nhanh nhưng vẫn giữ được nguyên vẹn hương vị của đồ uống.
Đá lạnh không tan xuất hiện ở thị trường Mỹ từ rất lâu. Tại Việt Nam, loại này cũng từng xuất hiện khoảng năm 2010, nhưng chỉ được truyền tay nhau trong giới chơi rượu ngoại.
Không giống như đá khô hay đá uống liền thông thường, đá lạnh “vĩnh cửu”, hay còn gọi là Whiskey Stones (vì thường dùng để làm mát rượu Whiskey), Scotch Rochs, Cooling Cubes, không hề tan khi cho vào đồ uống và có thể tái sử dụng nhiều lần.
Những viên đá lạnh “vĩnh cửu” này được làm từ nhiều chất liệu khác nhau như inox, đá thiên nhiên hay thậm chí là thủy tinh. Cấu tạo của chúng bao gồm vỏ ngoài (thông thường là thép không gỉ cao cấp (inox 304)) và chất làm lạnh.
Chị Cao Lệ Thủy (Nam Từ Liêm, Hà Nội) đặt 1 vỉ đá vĩnh cửu với giá 150.000 đồng trên Facebook. Vỉ đá gồm 8 viên, chất liệu bằng inox, có kích thước và hình dạng giống như đá viên lạnh thông thường.
Mỗi viên đá có trọng lượng 30 gam và kích thước khoảng 25mm x 25mm. Trong khi đó ở các trang thương mại điện tử, loại đá này có đủ loại giá khác nhau, từ hơn trăm nghìn đến vài triệu đồng/vỉ.
Cách dùng sản phẩm này khá đơn giản. Chỉ cần cho những viên đá vào tủ lạnh 3 - 4 giờ đồng hồ rồi có thể mang ra sử dụng như nước đá thông thường. Có thể tái sử dụng nhiều lần.
Số lượng đá dùng tùy thuộc vào yêu cầu làm lạnh khác nhau, nhưng với 2 - 4 viên đá lạnh không tan có thể làm lạnh cho 1 lít đồ uống sau 5 phút. Thời gian giữ lạnh của đá lạnh không tan khác nhau, tùy vào thương hiệu và điều kiện nhưng nằm trong khoảng từ 40 - 60 phút.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm - Đại học Bách Khoa Hà Nội cho hay, đá lạnh có rất nhiều lợi ích như việc có thể tái sử dụng nhiều lần và thời gian làm lạnh lâu hơn đá thông thường.
Với loại đá vĩnh cửu này, nhà sản xuất phải lựa chọn vật liệu tốt để làm vỏ ngoài như inox 304, đây là vật liệu tốt nhất hiện nay.
Rồi bơm vào trong đó chất làm lạnh, chất này có nhiệt dung lớn hơn rất nhiều so với nước. Do đó, khi cấp đông đá vĩnh cửu này, thời gian lạnh sẽ kéo dài hơn rất nhiều so với các loại đá viên còn lại.
Nếu là loại đá được làm theo đúng quy trình sản xuất, đúng vật liệu theo quảng cáo và có chứng nhận sản xuất thì không đáng lo. Chỉ có điều thị trường loại đá này đang khó kiểm soát chất lượng, đặc biệt là những sản phẩm trôi nổi, khả năng rủi ro nhiễm kim loại nặng khi sử dụng cũng vẫn cao.
Có nguy cơ nhiễm kim loại?
Theo TS vật lý Nguyễn Văn Khải, Trung tâm Dung dịch Hoạt hóa, Điện hóa và Đèn tiết kiệm năng lượng, bản thân inox chỉ có chức năng truyền nhiệt chứ không giữ nhiệt. Để giữ được nhiệt thì bên trong lớp inox đó phải là chất gì đó nhưng hầu hết các sản phẩm này đều không ghi rõ đó là chất gì cụ thể.
Việc ngâm viên kim loại vào đồ uống nếu là sản phẩm kém chất lượng có thể khiến kim loại thôi nhiễm vào nước, sẽ độc hại cho người sử dụng. Đặc biệt trong các loại nước như rượu, bia… kết hợp cùng với kim loại, nếu viên đá thôi nhiễm kim loại ra đồ uống thì sẽ rất độc hại.
Theo tìm hiểu thì loại đá lạnh này được bán với rất nhiều giá khác nhau, có loại chỉ 300.000 đồng/hộp, có loại đến vài triệu đồng/hộp với quảng cáo về nguồn gốc cũng rất khác nhau.
Độ làm lạnh cũng không nhiều như quảng cáo, có loại đá chỉ làm lạnh được 5 - 10 phút. Hiện, chưa có bất kỳ khuyến cáo nào từ các nhà khoa học về tác hại của loại đá này ở Việt Nam. Việc đánh giá độ an toàn về sức khỏe với người dùng loại đá này gần như còn bỏ ngỏ.
Do vậy người tiêu dùng cần cân nhắc khi sử dụng sản phẩm này, đặc biệt là hàng trôi nổi, rao bán trên mạng. Sản phẩm được sử dụng trong việc ăn uống, cần phải đảm bảo vệ sinh và an toàn một cách nghiêm ngặt, có sự quản lý của các cơ quan chức năng.
Anh Trần Thanh Hùng (Hàm Nghi, Mỹ Đình, Hà Nội) cho biết, anh có mua một hộp 6 viên loại đá lạnh không tan bằng inox từ một đầu mối trên Facebook. Loại đá này tương đối tiện lợi khi có thể tái sử dụng nhiều lần và không làm mất vị đồ uống.
Tuy nhiên, thời gian làm lạnh lại không được lâu, trung bình chỉ khoảng 5 - 7 phút là cốc nước đã hết lạnh. Đối với các loại rượu thì phù hợp hơn.
Thông thường chỉ sử dụng một lượng nhỏ rượu nên chỉ cần cho 2, 3 viên là đủ làm lạnh. Nhưng nếu để làm lạnh các loại nước uống khác thì sẽ không được như mong muốn, vì thời gian giữ lạnh hạn chế.
Theo TS Nguyễn Văn Khải, đa phần đá không tan được làm từ inox 304, bên trong chứa gel đông lạnh giúp giữ và truyền nhiệt. Nhưng nếu là hàng giả, hàng nhái thì rất nguy hiểm vì không biết chất cấu thành làm đá là gì.
Với người không sử dụng thường xuyên, tốt nhất là dùng đá sạch để cho vào đồ uống. Các loại đồ uống nói chung (không kể rượu mạnh, rượu pha) thì việc sử dụng đá sạch tốt hơn nhiều.
Nó vừa có thể làm loãng đồ uống, khiến dễ uống hơn, vừa giải khát, vừa cung cấp một lượng nước vừa đủ lại không gây hại cho sức khỏe, không tiềm ẩn nguy cơ nhiễm kim loại.
