Các chuyên gia nhận định, nếu không xuất hiện một số yếu tố bất thường, bất lợi, bất khả kháng xảy ra như: Thiên tai, giá dầu tăng đột ngột... thì chỉ số giá tiêu dùng sẽ vẫn nằm trong tầm kiểm soát.
Tăng, giảm đan xen
Theo mục tiêu được Quốc hội thông qua, CPI năm 2017 sẽ được điều hành, kiểm soát ở mức dưới 4%. Trong khi đó, CPI tháng 6 vừa qua giảm 0,17% so với tháng trước và tăng 2,54% so với cùng kỳ năm 2016. Trong khi đó, CPI tháng Bảy tăng 0,11% so với tháng 6.
Như vậy, đây là tháng đầu tiên CPI quay đầu tăng sau khi đã có 2 tháng liên tiếp (tháng 6 và tháng 5) lao dốc so với tháng trước đó. Tính chung 7 tháng CPI tăng bình quân 3,91%, so với bình quân cùng kỳ năm 2016. Và trên thực tế, CPI diễn ra theo hướng có tăng, có giảm đan xen qua các tháng chứ không tăng đều trong từng tháng.
Phân tích các yếu tố và chỉ số thành phần tác động đến CPI thời gian qua cho thấy, trong 11 nhóm hàng hoá và dịch vụ chủ yếu, 8 nhóm có chỉ số giá tháng 7 tăng so với tháng trước, trong đó nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,54%, thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,36% (dịch vụ y tế tăng 0,46%); thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,09%; giáo dục tăng 0,05%; nhóm đồ uống, thuốc lá và may mặc, mũ nón, giày dép cùng tăng 0,04%; nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,03%; hàng hoá và dịch vụ khác tăng 0,73%.
Các nhóm hàng hoá và dịch vụ có chỉ số giá ổn định (hoặc tăng không đáng kể) gồm: Giao thông giảm 1,52%, chủ yếu do ảnh hưởng từ đợt điều chỉnh giảm giá xăng, dầu tại thời điểm 5/7/2017 làm giá nhiên liệu giảm 3,16%; bưu chính, viễn thông giảm 0,06%; văn hoá, giải trí và du lịch giảm 0,03%...
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, một yếu tố quan trọng góp phần kích đẩy CPI tăng là Nhà nước cho phép thực hiện lộ trình tính đúng, tính đủ các yếu tố chi phí giá thành dịch vụ y tế và giáo dục của các cơ sở công lập. Đây cũng là thực tế lý giải chỉ số nhóm y tế, giáo dục vẫn có mức tăng khá đều qua các tháng.
Hoàn toàn có thể kiểm soát lạm phát dưới 4%
Để bảo đảm kiểm soát CPI theo yêu cầu, các chuyên gia cho rằng, trước hết, các cơ quan và chính quyền địa phương cần theo sát tình hình, kịp thời có biện pháp ổn định sản xuất nông nghiệp, bảo đảm cung - cầu thị trường lương thực, thực phẩm; có phương án kết nối sản xuất - cung ứng, hỗ trợ nông dân tiêu thụ sản phẩm khi vào chính vụ hoặc có sự thay đổi đột ngột về nhu cầu thị trường...
Theo Tổng cục Thống kê, để chủ động giữ ổn định CPI trong những tháng còn lại của năm 2017 và hoàn thành mục tiêu mà Quốc hội đề ra (dưới 4%) thì cơ quan quản lý cần phải rà soát, cân nhắc thời điểm cho điều chỉnh tăng giá đối với một số mặt hàng, dịch vụ thiết yếu do Nhà nước quản lý để kiềm chế đà lan toả, gây áp lực tăng CPI; theo dõi, làm tốt công tác dự báo, tham mưu cho Chính phủ trong việc đối phó với những diễn biến phức tạp về giá nông sản, giá xăng dầu thế giới; khuyến cáo doanh nghiệp ký hợp đồng vào những thời điểm thuận lợi về giá, qua đó góp phần bình ổn thị trường trong nước.
Các lực lượng quản lý thị trường chủ động tăng cường kiểm tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý nạn buôn lậu, hàng giả để bảo vệ doanh nghiệp chân chính cũng như người tiêu dùng, kết hợp phòng, chống hành vi găm hàng, gây sốt ảo, khan hiếm hàng cục bộ. Bên cạnh đó, làm tốt công tác tạm trữ, bình ổn giá, kết hợp tuyên truyền thói quen sử dụng hàng Việt... vì đây cũng là giải pháp để kiểm soát lạm phát
Tại phiên họp đánh giá công tác điều hành giá mới đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ - Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá cho rằng, khả năng kiểm soát lạm phát dưới 4% trong năm 2017 có thể đạt được. Nhận định này cũng được các chuyên gia đồng thuận với quan điểm, nếu không xuất hiện một số yếu tố bất thường, bất lợi, bất khả kháng như thiên tai, sự tăng giá dầu đột ngột và ở mức cao trên thị trường quốc tế, thì nhìn chung tình hình sẽ trong vòng kiểm soát. Vì thế, CPI cả năm 2017 sẽ được điều hành, kiểm soát ở mức dưới 4%.
