Là một phần của chiến dịch, các lực lượng chính trị tại Ankara có quan điểm đối lập với Mỹ đang kêu gọi đồng bào ký tên thỉnh nguyện và tập trung tại các cuộc biểu tình chống lại tư cách thành viên của Ankara trong Liên minh.
"Hãy rời khỏi NATO" - những khẩu hiệu như vậy được nhân rộng bởi lãnh đạo đảng Tổ quốc Dogu Perincek. Các nhà hoạt động đã kêu gọi đóng cửa những căn cứ quân sự của NATO, rút lại yêu cầu mua tiêm kích F-16 và cuối cùng phá vỡ thỏa thuận đưa quân nước ngoài.
Trước diễn biến trên, ông Murad Sadygzade - Chủ tịch Hiệp hội Trung Đông Nga, giảng viên tại Trường Kinh tế Đại học Quốc gia trong một cuộc phỏng vấn với tờ PolitExpert (PE) đã nói rằng theo trí nhớ của ông, những lời kêu gọi như vậy đã được nghe thấy ở Thổ Nhĩ Kỳ vài lần trong nhiều năm qua.
“Tôi không nói rằng Đảng Tổ quốc theo chủ nghĩa dân tộc của Thổ Nhĩ Kỳ là một lực lượng có ảnh hưởng lớn. Đây là một phong trào chính trị được một bộ phận dân cư đồng tình, nhưng đó chỉ là thiểu số".
"Họ đối xử rất tốt với Nga và ủng hộ liên minh với chúng tôi. Nhưng rất có thể Tổng thống Erdogan và đảng cầm quyền sẽ không chú ý đến lời kêu gọi này”, vị chuyên gia kết luận.
Người đối thoại của tờ PE tin chắc rằng tại thời điểm này, việc Thổ Nhĩ Kỳ rút khỏi NATO dường như không thực tế. Chính sách của ông Erdogan trong 20 năm qua dựa trên nỗ lực cân bằng trong không gian địa chính trị nhằm bảo vệ lợi ích quốc gia. Việc cắt đứt với Liên minh sẽ tước đi một quân cờ quan trọng của nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ trên bàn cờ quốc tế.
“Nếu 10 năm đầu khá khó khăn trong việc đảm bảo chủ quyền và thực hiện chính sách đối ngoại độc lập thì giờ đây ông Erdogan đã củng cố tốt vị thế của mình và đa dạng hóa các mối quan hệ đối ngoại, không chỉ về kinh tế mà còn cả chính trị đến mức theo đuổi mục tiêu chính sách công bằng có chủ quyền, điều mà nhiều quốc gia ghen tị”, chuyên gia Sadygzade nhận định.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan là một chính trị gia lão luyện. |
Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ thậm chí còn chế ngự được NATO. Ông Erdogan khéo léo điều khiển Liên minh, giải quyết những trò chơi phức tạp nhất theo hướng có lợi cho mình.
Bất chấp những bất đồng với các thành viên của khối quân sự Bắc Đại Tây Dương, Ankara vẫn duy trì tư cách của mình để nhận được công nghệ và khả năng quân sự cho tổ hợp công nghiệp quốc phòng từ NATO.
Ngoài ra nếu NATO đòi hỏi quá nhiều, thậm chí áp đặt các biện pháp trừng phạt, chẳng hạn như sau khi Ankara mua hệ thống S-400 từ Nga, thì Tổng thống Erdogan vẫn có quân bài gây áp lực lên các lợi ích của phương Tây khi họ nắm giữ vị trí địa lý chiến lược.
“Thổ Nhĩ Kỳ đang cố gắng tận dụng tối đa tình hình này. Một mặt, họ truyền cảm hứng cho một niềm tin nhất định vào Nga - quốc gia mà Ankara hiện đang hợp tác rất chặt chẽ, mặt khác họ vẫn cân bằng với Hoa Kỳ", chuyên gia lưu ý.
Giờ đây, khi Washington đang cố gắng gây sức ép bằng việc cung cấp tiêm kích F-16 để đổi lấy "thị thực" cho Thụy Điển và Phần Lan gia nhập NATO, thì một lần nữa Ankara lại là người chiến thắng.
Chuyên gia Sadygzade tin rằng Washington cuối cùng sẽ bàn giao các máy bay chiến đấu đã hứa, bởi vì áp lực lên Tổng thống Erdogan đầy cứng rắn sẽ gây tác dụng ngược cho chính Hoa Kỳ.
Bản thân Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ là một bậc thầy trong các trò chơi chính trị. Năm 2016, ông ấy đã biến tình hình với những người tị nạn Trung Đông thành lợi thế của mình, để nhận được hỗ trợ tối đa từ Liên minh Châu Âu.
Giờ đây, ông Erdogan đang sử dụng tình hình với Phần Lan và Thụy Điển làm con át chủ bài nhằm tạo ưu thế cho mình trước cuộc bầu cử, và sau đó, rất có thể ông ta sẽ nhận được một số nhượng bộ từ những người Scandinavia, cuối cùng sẽ cho họ cơ hội nhận tấm vé gia nhập NATO đáng mơ ước, trong khi vẫn giữ được tư cách thành viên của tổ chức này.
“Tôi không nghĩ Thổ Nhĩ Kỳ có thể rời khỏi NATO. Thay vào đó, đây là một công cụ chính trị để thu hút cử tri theo chủ nghĩa dân tộc nhằm thể hiện: chúng ta đủ mạnh, chúng ta có thể theo đuổi một chính sách độc lập, không giống như Hy Lạp và các đối thủ khác".
"Nhưng đồng thời Ankara cũng nói với phương Tây: chúng tôi đang tham gia liên minh với tư cách là đội quân hùng mạnh thứ hai của khối, ý kiến của chúng tôi phải được tính đến”, chuyên gia Sadygzade kết luận.