Câu chuyện Phở Thìn đóng cửa
Kể từ khi được mở vào năm 1954, Phở Thìn Bờ Hồ, một cơ sở kinh doanh hộ gia đình chưa bao giờ đóng cửa, kể cả đó là thời kỳ kế hoạch hóa tập trung, kháng chiến chống Mỹ, hay các cuộc khủng hoảng tài chính cuối thập niên 90 và năm 2008-2009. Thế nhưng, hiện tại, quán đang tạm đóng cửa để thực hiện giãn cách xã hội.
Ông Chang Hee Lee, Giám đốc ILO Việt Nam đã dẫn câu chuyện nhỏ này để minh chứng về mức độ ảnh hưởng khủng khiếp của dịch Covid-19 đối với bức tranh kinh tế xã hội. Hàng triệu cơ sở kinh doanh hộ gia đình đang bị đình trệ, hàng nghìn doanh nghiệp lớn nhỏ phải dừng hoạt động. Mỗi ngày, thêm nhiều việc làm lại vuột khỏi tay của những người lao động, kéo theo nguồn thu nhập của họ.
Theo những ước tính mới của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), các biện pháp phong tỏa một phần hoặc toàn diện đã ảnh hưởng tới 2,7 tỷ người lao động, tức 81% lực lượng lao động toàn cầu.
Khoảng 38% lực lượng lao động toàn cầu làm việc trong các lĩnh vực hiện đang chứng kiến sự sụt giảm nghiêm trọng về sản lượng, đi kèm với những nguy cơ cao phải sa thải lao động, giảm lương và giờ làm. Trong số đó có các ngành dịch vụ lưu trú và ăn uống, bao gồm cả các quán ăn đường phố như Phở Thìn Bờ Hồ.
“Đó không còn đơn thuần là một thách thức về y tế nữa. Chúng ta cần bảo vệ sức khỏe cộng đồng, cũng như bảo vệ sinh kế của họ. Không có sự lựa chọn nào ở đây, bởi nếu không cuối cùng chúng ta cũng sẽ thất bại trong việc bảo vệ tính mạng và sức khỏe của họ trong cuộc chiến chống Covd-19, và ngược lại.” – ông Chang Hee Lee khẳng định.
Cho đến nay, nỗ lực đối phó với đại dịch của Việt Nam, có lẽ là một trong số ít những câu chuyện thành công trên thế giới. Ngay từ khởi điểm, Chính phủ đã đặt ưu tiên hàng đầu là bảo vệ tính mạng và sức khỏe người dân, hành động quyết liệt nhưng từ từ, mềm mỏng với thông tin được cập nhật thường xuyên và chia sẻ minh bạch. Cách tiếp cận của Việt Nam được cộng đồng quốc tế và ngay cả chính người dân của mình khen ngợi.
Ba trụ cột cho các chính sách hỗ trợ
Ông Chang Hee Lee đánh giá cao việc Việt Nam đã bắt đầu triển khai các gói chính sách kích thích nền kinh tế, hỗ trợ doanh nghiệp, việc làm và thu nhập thông qua Nghị quyết mới của Chính phủ liên quan đến Covid-19. Trong đó, các chính sách đang đáp ứng dần với những khuyến nghị của ILO. Đó là chính sách trên diện rộng và đồng bộ để đối phó với Covid-19 trên ba trụ cột:
Kích thích nền kinh tế và việc làm, tập trung duy trì việc làm, bằng cách hướng những hỗ trợ của Chính phủ tới những doanh nghiệp có thực hiện các biện pháp để giữ người lao động, từ đó giảm thiểu cú sốc về việc làm.
Hỗ trợ doanh nghiệp, việc làm và thu nhập, giảm thiểu tác động của các biện pháp kiềm chế dịch bệnh tới các doanh nghiệp siêu nhỏ, kinh doanh hộ gia đình, và khu vực nông nghiệp - nông thôn. Cùng với các biện pháp giữ việc làm, hỗ trợ tiền mặt khẩn cấp đóng vai trò quan trọng để đảm bảo rằng những thành phần kinh tế này nhận được sự trợ giúp cần thiết để tiếp tục tồn tại.
Bảo vệ người lao động tại nơi làm việc. Khung chính sách này sẽ giúp tăng cường khả năng hồi phục hậu Covid-19 bằng việc giảm thiểu những tác động tiêu cực lên con người cũng như tiềm năng phát triển kinh tế của tương lai.