Các nước phương Tây hứa sẽ chuyển máy bay chiến đấu F-16 Fighting Falcon thế hệ thứ 4 do Mỹ sản xuất tới Kiev trong mùa xuân này, nhưng vì nhiều lý do, họ đã hoãn lại cho đến mùa hè.
Ban đầu, Lực lượng vũ trang Ukraine sẽ chỉ nhận được một số lượng hạn chế F-16, điều này khó có thể ảnh hưởng đến diễn biến chiến sự. Tuy nhiên, với điều kiện hiện có ở Ukraine, F-16 có thể hoạt động là gần như không thể.
Không có phi công và sân bay
Báo Mỹ tiết lộ, sẽ có sáu chiếc F-16 được giao cho Kiev vào tháng 7. Trước đó, Đan Mạch, Na Uy và Hà Lan đã hứa với Kyiv rằng sẽ chuyển giao tới 60 máy bay chiến đấu F-16. Nhưng không có ngày chính xác được đưa ra.
Người phát ngôn Lực lượng Không quân Ukraine, ông Yuriy Ignat, giải thích vào cuối tháng 12: các phương tiện sẽ được giao sau khi cơ sở hạ tầng được chuẩn bị sẵn sàng cho chúng.
Thực tế là F-16 là một chiếc máy bay rất thất thường và cần có điều kiện bảo quản và bảo dưỡng đặc biệt. Không phải tất cả các sân bay quân sự ở Ukraine đều đáp ứng tiêu chuẩn của NATO. Và tất cả chúng đều nằm trong tầm giám sát của tình báo quân sự Nga.
Vấn đề bảo trì là một trong những vấn đề khó khăn nhất. Hiện có khoảng 50 chuyên gia kỹ thuật Ukraine đang học tập tại Đan Mạch. Một chiếc F-16 cần từ 8 đến 14 người. Tất nhiên, năm mươi kỹ thuật viên là không đủ.
Một vấn đề khác là tình trạng kỹ thuật của máy bay. Theo kế hoạch, sáu chiếc F-16 đầu tiên sẽ được Đan Mạch cung cấp. Đất nước này đang có 30 chiếc thuộc phiên bản đầu tiên của F-16AM; chúng đã hơn 30 tuổi.
Đáng lẽ chúng phải được nâng cấp gần như toàn bộ trước năm 2020. Tuy nhiên điều đó đã không được thực hiện. Chính vì vậy, chưa rõ mức độ sẵn sàng chiến đấu của chúng khi được chuyển giao.
Kiev đang mong đợi sẽ nhận được 30 chiếc F-16 từ Hà Lan. Nhưng hiện tại đang xảy ra một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng ở Amsterdam do chiến thắng của những người theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu cánh hữu phản đối việc viện trợ thêm cho Ukraine.
Không phải mọi thứ đều đơn giản như vậy với Na Uy. Họ đang tái trang bị Không quân của mình bằng những chiếc F-35 thế hệ 5 vì phi đội F-16AM thực sự đã lỗi thời.
Những chiếc tiêm kích này, được sản xuất từ năm 1980 đến năm 1989, đã ngừng hoạt động trong Lực lượng Không quân Hoàng gia. Liệu chúng có đáp ứng được các yêu cầu hiện đại cho hoạt động của máy bay chiến đấu hay không vẫn chưa rõ ràng.
Cuối cùng, vẫn chưa có đội ngũ phi công nào hoàn tất khóa đào tạo. Việc chuẩn bị bị trì hoãn do kiến thức kém về tiếng Anh và các tiêu chuẩn kỹ thuật của NATO. Trong trường hợp tốt nhất, Kiev sẽ chỉ có 12 phi công vào tháng 7.
Vũ khí cho F-16
F-16 là máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư phổ biến nhất. Kể từ năm 1978, hơn 4.600 chiếc với nhiều sửa đổi khác nhau đã được chế tạo. Chúng đang phục vụ ở 25 quốc gia, vùng lãnh thổ và có thể sử dụng gần như toàn bộ loại vũ khí hàng không chiến thuật của NATO.
Kiev đặt hy vọng đặc biệt vào tên lửa hành trình JASSM AGM-158 JASSM. Đây là loại đạn dẫn đường chính xác do Lockheed Martin phát triển và được Không quân Mỹ trang bị từ năm 1986.
Tên lửa được thiết kế để có thể tấn công chính xác các mục tiêu cố định quan trọng trong mọi điều kiện thời tiết khác nhau trong tầm bắn cho phép. Phạm vi tiêu chuẩn 370 km, trong phiên bản AGM-158B JASSM-ER lên tới 1000 km. Đầu đạn nguyên khối, xuyên thấu, nặng 450 kg.
Thiết kế sử dụng rộng rãi vật liệu composite dựa trên sợi carbon; thân tên lửa được làm hoàn toàn bằng sợi carbon, giúp giảm tín hiệu radar. Ngoài ra, tên lửa bay ở độ cao cực thấp, bám sát địa hình khiến đối phương rất khó để đánh chặn.
New York Times nhấn mạnh, nếu có vũ khí này, lực lượng Vũ trang Ukraine sẽ có nhiều cơ hội tấn công đối phương.
Ngoài ra, F-16 được cho là máy bay chiến đấu chiếm ưu thế trên không. Nó được trang bị nhiều loại tên lửa không đối không, bao gồm cả AIM-120D với tầm bắn lên tới 160 km. Loại đạn này có thể so sánh với R-77M của Nga.
Kết quả trận chiến
Báo Mỹ cho rằng, Ukraine đang đặt cược lớn vào phi đội F-16. Đây là một cuộc chiến tổng hợp. Để F-16 có thể tác chiến tốt và giành được lợi thể trước Nga, rất có thể Ukraine sẽ nhờ phương Tây hỗ trợ thêm.
Nhưng nếu tên lửa Nga bắt đầu bắn hạ máy bay Mỹ, đây có thể là giọt nước tràn ly cuối cùng đối với Washington. Bởi F-16 rất thành công về mặt thương mại trên toàn cầu.
Kyiv có thể sẽ nhận được những chiếc F-16A/B, được cải tiến so với những chiếc F-16 ban đầu vào cuối những năm 1970. Tuy nhiên, chúng còn kém rất xa so với những chiếc F-16 Mỹ đang vận hành.
Đặc biệt, máy bay chiến đấu của Không quân Hà Lan được trang bị radar APG-66V2 đã lỗi thời, chỉ theo dõi một số mục tiêu, trong khi radar APG-83 hiện đại có thể xử lý hàng chục mục tiêu cùng lúc.
Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng, kết quả của một trận không chiến được quyết định chủ yếu bởi kỹ năng bay.
Các phi công Ukraine gần như không thể chứng minh kỹ năng điêu luyện của mình chỉ với khóa đào tạo trong vài tháng.
Đối đầu với các phi công lão luyện trên tiêm kích đánh chặn tối tân Su-30SM, Su-35S của Nga sẽ được coi là kỳ thi thực tế nhất với F-16 tại Ukraine mà kết quả của chúng không khó để đoán trước.
