Thanh long là loại thân leo trườn dài tới 10m, bám vào giá thể nhờ những rễ phụ. Thân màu lục, có 3 cạnh dẹp khía tai bèo, thường hóa sừng ở các mép, gai không nhiều lắm, rất ngắn. Hoa có đường kính tới 30cm, màu trắng hay vàng dợt.
Lá đài và cánh hoa nhiều, dính nhau thành ống, nhị nhiều. Quả màu đỏ đỏ, mọng nước, có phiến hoa còn lại, đường kính khoảng 12cm, có nạc trắng. Hạt nhiều, nhỏ, màu đen. Gốc từ Mêhicô cho tới Côlômbia, thường được trồng cho leo lên các cây to, lên tường để lấy quả ăn ngon. Ta có thể thu hái vào mùa hè – thu,- dùng tươi hay phơi khô. Thân thu hái quanh năm, thường dùng tươi.
Thành phần hóa học: Cây chứa hentriacontane và a-sitosterol.
Tác dụng: Vị ngọt, nhạt, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt, nhuận phế, chỉ khái hóa đàm; thân có tác dụng thư cân hoạt lạc, giải độc.
 |
| Thanh long là loại quả được nhiều người ưa chuộng. |
Ngăn ngừa táo bón và ung thư
Nguyên liệu: thanh long 100g, khoai lang 100g, sữa tươi 250 ml.
Cách làm : khoai lang cắt thành miếng vuông nhỏ, hấp chín cách thủy, thanh long cũng cắt thành miếng vuông nhỏ giống khoai lang, đem khoai đã hấp chín cùng với thanh long bỏ vô bát rồi cho sữa tươi vào (nếu thích ăn ngọt có thể dùng sữa có đường). Thức uống này ăn kèm với một quả trứng ốp la sẽ là một bữa sáng có giá trị dinh dưỡng cao.
Công dụng: ăn thường xuyên có thể tăng cường hệ miễn dịch, ngăn ngừa táo bón và ung thư ruột.
Giải nhiệt, tốt cho dạ dày
Nguyên liệu: thanh long 1 quả, 1 nắm hạt chân trâu, đường phèn.
Cách làm:
Đun sôi nước cho hạt trân châu vào luộc, đến khi hạt bắt đầu chuyển sang màu trong suốt thì tắt bếp, vớt hạt chân trâu ra cho ngâm vào nước lạnh.
Quả thanh long bổ dọc thành đôi, khéo léo tách phần ruột ra ngoài, giữ cho vỏ còn nguyên lành. Phần ruột quả thanh long thái miếng nhỏ cho vào vỏ quả thanh long, cho tiếp hạt trân châu, đường phèn vào là có thể dùng.
Công dụng: đồ uống này rất tốt cho dạ dày, đặc biệt thích hợp dùng vào mùa hè thời tiết oi bức.
Giải độc tố
Nguyên liệu: thanh long 1 quả, ngân nhĩ 30g, mộc nhĩ 30g, lê 1 quả, đỗ xanh 15g, hạt kỳ tử 15g, đường phèn.
Cách làm:
Ngân nhĩ, mộc nhĩ ngâm nước cho nở ra, thanh long bổ dọc thành đôi, lấy phần ruột ra ngoài, phần vỏ giữ lại. Cắt nhỏ phần ruột quả thanh long với quả lê thành miếng vừa ăn.
Đem ruột quả thanh long, lê, ngân nhĩ, mộc nhĩ, đường phèn đã cắt nhỏ đổ nước vào đun nhỏ lửa trong 1 tiếng; đỗ xanh và hạt kỳ tử cũng đun chín.
Cho tất cả các loại vừa đun chín vào phần vỏ quả thanh long, rồi cho đỗ xanh hạt kỳ tử lên trên là có thể dùng.
Công dụng: thanh nhiệt, tiêu đờm, lợi phổi, hỗ trợ cho người uống rượu hút thuốc bài trừ độc tố.
Nhuận tràng, chữa viêm phế quản
Quả thanh long là một loại quả ăn giải nhiệt, nhuận tràng. Hoa được dùng trị viêm phế quản, viêm hạch bạch huyết thể lao, lao phổi, say rượu. Liều dùng 15-30g, dạng thuốc sắc. Thân dùng trị bỏng lửa, bỏng nước, gãy xương, viêm tuyến mang tai, đinh nhọt (sang ung). Dùng một lượng thân vừa đủ loại bỏ vỏ và gai, giã nát, lấy nước bôi hay dùng bã đắp.
