Nhưng có thể bạn chưa biết, một khảo sát dinh dưỡng với nhóm người trung niên và cao tuổi cho thấy, chỉ có 7,4% người biết về bốn nguy cơ lớn khi ăn tỏi sống, trong khi 92,6% đều rơi vào quan niệm sai lầm.
Ở phòng khám, các bác sĩ gặp rất nhiều “tín đồ tỏi”, có một bệnh nhân 60 tuổi đã kiên trì ăn tỏi sống suốt 20 năm, khi nội soi dạ dày thấy niêm mạc dạ dày giống như “bị giấy nhám chà đi chà lại”, bà bối rối nói: “Tỏi là thức ăn tự nhiên, sao lại làm hại dạ dày được?”. Tuy nhiên, dưới đây là bốn sự thật về sức khỏe khi ăn tỏi sống.
Sự phản đối âm thầm của dạ dày
Hãy tưởng tượng dạ dày của bạn là một chiếc chảo chống dính mỏng manh, còn tỏi sống thì giống như dầu ớt cực kỳ đặc. Nếu bạn ăn tỏi khi đói, niêm mạc dạ dày sẽ như "người không mặc áo mưa chạy trong dầu ớt", sự kích thích mạnh mẽ này sẽ trực tiếp phá hủy lớp bảo vệ niêm mạc dạ dày.
Dữ liệu từ các bệnh viện cho thấy khoảng 30% bệnh nhân viêm dạ dày mãn tính có thói quen ăn tỏi sống lâu dài. Họ thường nhầm giai đoạn đầu của hiện tượng "ợ nóng" và "ợ hơi" là "bị nóng trong" và chịu đựng, cho đến khi xuất hiện xuất huyết dạ dày mới đi khám.
Trải nghiệm của một giáo viên về hưu khiến người ta không khỏi xót xa. Ông tin rằng "ăn tỏi sống có thể chống ung thư", vì thế mỗi sáng ông không ăn sáng mà nhai ba tép tỏi sống, vài năm sau nội soi dạ dày phát hiện nhiều ổ loét.
Thần thoại về khả năng diệt khuẩn của tỏi sống
Quan niệm “tỏi có thể diệt khuẩn” đã ăn sâu vào tiềm thức nhiều người, nhưng sự thật phức tạp hơn nhiều. Allicin trong tỏi thực sự có tác dụng kháng khuẩn, nhưng cần nghiền nát rồi để yên 10 phút mới có thể phát huy tối đa, và nhiệt độ cao sẽ phá hủy hoạt tính của nó.
Nghiên cứu của Đại học Chiết Giang (Trung Quốc) cho thấy, allicin trong 24 giờ có thể loại bỏ khoảng 20% vi khuẩn có hại như E.coli, 48 giờ có thể đạt 60%, nhưng đây là dữ liệu thí nghiệm ngoài cơ thể, hiệu quả vẫn kém xa so với kháng sinh.
Điều phiền toái hơn là đặc tính “không phân biệt địch - ta” của tỏi. Hệ vi sinh đường ruột giống như “đội quân vi sinh” duy trì sức khỏe, nhưng allicin trong tỏi sẽ tiêu diệt cả vi khuẩn có hại lẫn các vi khuẩn có lợi như Bifidobacterium.
Một nhân viên văn phòng trẻ tuổi một tháng liền ăn tối với tỏi sống kèm dưa cải muối, kết quả là liên tục bị tiêu chảy và đầy hơi, xét nghiệm hệ vi sinh đường ruột cho thấy mức độ vi khuẩn có lợi giảm xuống dưới một nửa so với người bình thường.
Hơi thở hôi có thể là dấu hiệu ban đầu của chảy máu dạ dày
Ăn tỏi xong hơi thở hôi là điều bình thường, nhưng nếu sáng hôm sau vẫn còn "mùi hôi lan khắp nhà" thì cần cảnh giác. Hơi thở hôi kéo dài thường là tín hiệu của rối loạn chức năng tiêu hóa, đặc biệt là loại hơi thở hôi "cay nồng" do tỏi sống gây ra, thường đi kèm với trào ngược axit dạ dày và giảm nhu động dạ dày.
Mùi tỏi không thể xua tan thực ra là tiếng thét của niêm mạc dạ dày khi bị tổn thương. Theo dữ liệu lâm sàng, hơn 60% bệnh nhân bị hôi miệng mạn tính có hiện tượng viêm loét hoặc viêm teo dạ dày, và nhiễm H. pylori chính là nguyên nhân chính dẫn đến tổn thương niêm mạc dạ dày, người bị nhiễm thường kèm theo các triệu chứng như đầy bụng sau bữa ăn, ăn ít đã no.
Thủ phạm tiềm ẩn gây biến động huyết áp
Ăn tỏi sống có thể gây giãn mạch, tim đập nhanh, thậm chí còn có thể khiến huyết áp dao động không ổn định.
Các quan sát lâm sàng tại bệnh viện cho thấy, trong nhóm người ăn hơn 15 gram tỏi sống mỗi ngày, có 11% gặp phải biến động huyết áp rõ rệt hoặc rối loạn nhịp tim.
Đặc biệt cần chú ý đến sự khác biệt về thể chất. Những người vốn huyết áp thấp, nhịp tim không đều, ăn nhiều tỏi sống có thể gây chóng mặt.
Hướng dẫn ăn tỏi đúng cách
Theo các bác sĩ, người có cơ địa lạnh, thường bị tiêu chảy nên hạn chế ăn tỏi sống; người có chức năng dạ dày yếu hoặc có tiền sử viêm dạ dày nên tránh ăn tỏi khi đói; người có huyết áp không ổn định không nên ăn quá 10 gram tỏi sống mỗi ngày; người thường bị hôi miệng lâu dài hoặc ợ chua nên kiểm tra chức năng dạ dày.
Tự nhiên không đồng nghĩa với vô hại, giống như phơi nắng quá mức sẽ làm hại da, ăn tỏi quá nhiều chắc chắn sẽ tổn thương dạ dày.
Tốt nhất, hãy thử chuyển sang việc nghiền tỏi chín trộn với rau, hoặc mỗi tuần chỉ ăn hai ba lần. Bạn sẽ thấy miệng thơm tho hơn, dạ dày thoải mái hơn, và giấc ngủ cũng yên ổn hơn. Sức khỏe không bao giờ dựa vào một loại “thực phẩm thần kỳ” nào, mà là xây dựng trên hiểu biết khoa học và nguyên tắc vừa phải trong lối sống.
