Việc Ấn Độ ký hợp đồng trị giá 7 tỷ euro vào ngày 28 tháng 4 để mua 26 máy bay chiến đấu Rafale-M nhằm trang bị cho tàu sân bay INS Vikrant đã làm bùng nổ cuộc tranh luận lâu nay về khả năng tương thích giữa hai nền tảng.
New Delhi đã mua 22 chiếc Rafale-M một chỗ ngồi và 4 máy bay Rafale-M hai chỗ ngồi cùng với dịch vụ hậu cần và vũ khí đi kèm . Theo ấn phẩm IDRW của Ấn Độ, các tiêm kích mới này dự kiến sẽ thay thế phi đội MiG-29K cũ kỹ, có khả năng phục vụ thấp (15 - 47% theo báo cáo năm 2016).
Rafale-M là chiến đấu cơ thế hệ 4.5, được trang bị hệ thống điện tử hàng không tiên tiến, radar RBE2 AESA (được thiết kế cho các nhiệm vụ trên biển) và có thể mang theo nhiều loại vũ khí tối tân như tên lửa không đối không Meteor, giúp tăng cường khả năng chống lại các mối đe dọa như tiêm kích JF-17 của Pakistan và J-15 của Trung Quốc.
"Tuy nhiên thỏa thuận với Paris đã làm dấy lên mối lo ngại về khả năng tương thích vật lý giữa Rafale-M với tàu sân bay của Ấn Độ - vốn ban đầu được thiết kế cho MiG-29K nhỏ hơn", tờ IDRW nói rõ.
MiG-29K có sải cánh là 11,99 m, nhưng khi gập lại thì giảm xuống còn 7,8 m; Rafale-M có sải cánh 11 m nhưng không thể gập lại. Chiều rộng của thang máy (vận chuyển máy bay giữa nhà chứa và sàn) trên tàu sân bay Vikramaditya là 9,9 m, còn đối với tàu Vikrant là 10 m.
"Không tàu nào trong số này có thể triển khai được Rafale-M một cách đầy đủ. Tàu sân bay được thiết kế dành cho MiG-29K bởi cánh gập của chúng cho phép cất giữ thoải mái, làm nổi bật sự không nhất quán trong thiết kế của Rafale-M", phân tích nói rõ.
Theo nhận xét, để đặt Rafale-M lên thang máy rộng 10 m, máy bay sẽ cần phải nghiêng theo đường chéo khoảng 23,5°, ngoài ra cánh nâng cũng phải ở tư thế phù hợp.
Bên cạnh đó, trần nhà chứa máy bay cao 5 - 6 m, trong khi chiếc Rafale-M cao 5,34 m, như vậy chiến đấu cơ có thể không thể vào được bên trong. Chưa dừng lại đây, những hành động cố gắng như vậy trong quá trình cơ động máy bay sẽ làm tăng nguy cơ hư hỏng và mất nhiều thời gian.
Với thực tế trên, tàu sân bay INS Vikrant được thiết kế để chở 26 chiếc MiG-29K, sẽ mang theo ít hơn đáng kể số lượng Rafale-M (14 - 18 chiếc), và chỉ có thể đặt trên sàn bay và sẽ khiến tiêm kích dễ bị ăn mòn do môi trường nước biển.
Một số nhà quan sát Ấn Độ tin rằng Rafale-M sẽ chỉ phát huy hết tiềm năng của nó trên IAC-2 - tàu sân bay 65.000 tấn dự kiến sẽ thay thế INS Vikramaditya vào năm 2035 - 2036. Hàng không mẫu hạm này sẽ có thang máy lớn hơn, đủ khả năng phục vụ máy bay Pháp.
Tuy nhiên, vấn đề này cần phải được giải quyết ngay bây giờ. Một số chuyên gia địa phương đã đề xuất nâng cấp thang máy trên chiếc Vikrant (mặc dù nó mới chỉ được đưa ra khỏi nhà máy sau nhiều năm làm việc) để mở rộng thêm 1 - 2 m.
Nếu được phê duyệt, đây sẽ là một dự án tốn kém (có khả năng tốn 100 - 200 triệu đô la) và yêu cầu phải sửa đổi cấu trúc toàn diện, khiến con tàu phải ngừng hoạt động trong 1 - 2 năm.
"Lựa chọn khả thi nhất có vẻ là triển khai hạn chế Rafale-M trên tàu Vikrant cho đến khi chiếc IAC-2 lớn hơn giải quyết được vấn đề", bài báo kết luận.
