Tinh thần 'Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không' trong xây dựng Việt Nam hôm nay

Cả nước đang sôi nổi kỷ niệm 50 năm Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không" (tháng 12/1972 - tháng 12/2022) và kỷ niệm 78 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2022).

Trong sự kiện “Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không” không thể không nhắc tới vai trò của các chuyên gia Liên Xô giúp tạo nên bản hùng ca chiến thắng cùng nhiều bài học còn nguyên giá trị cho thế hệ trẻ hôm nay.

Báo Giáo dục và Thời đại trân trọng giới thiệu bài phỏng vấn Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Liên bang Nga tại Việt Nam để có cái nhìn sâu sắc hơn đặt trong mối quan hệ Việt Nam và Nga hiện nay được kế thừa quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam - Liên Xô trong quá khứ.

Thưa Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Liên bang Nga tại Việt Nam, những ngày này chứng kiến Việt Nam sôi nổi kỉ niệm 50 năm Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không", cảm xúc suy nghĩ của ngài như thế nào về sự kiện trên?

Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Liên bang Nga tại Việt Nam: Cách đây 50 năm, Mỹ không muốn thừa nhận thất bại không thể tránh khỏi trong cuộc chiến tranh chống Việt Nam, đã tổ chức ném bom rải thảm Hà Nội nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc ký kết Hiệp định Paris.

Tuy nhiên, lực lượng phòng không Việt Nam đã đánh trả quyết liệt, đẩy lui thành công các đợt tấn công ồ ạt của máy bay địch và giáng cho địch thất bại nặng nề, có thể so sánh với thất bại của quân viễn chinh Pháp ở Điện Biên Phủ.

Kẻ thù bị tổn thất đáng kể, bao gồm cả máy bay ném bom B-52, được coi là bất khả xâm phạm trên thực tế. Chiến thắng vẻ vang này đã thể hiện sự kiên cường và chủ nghĩa anh hùng của nhân dân Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành tự do và độc lập, mưu toan nói chuyện với họ bằng ngôn ngữ vũ khí đều vô ích.

Tất nhiên, Việt Nam nhận được sự hỗ trợ của các quốc gia thân thiện, trong đó có Liên Xô, nhưng công lao chính, tất nhiên, thuộc về các chiến sỹ tên lửa, những người đã tạo ra hàng rào đáng tin cậy cản đường kẻ xâm lược.

Tôi tin rằng ký ức về những thời điểm khó khăn đó phải được lưu giữ cẩn thận và truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Thế hệ trẻ cần biết và tự hào về chiến công của cha ông mình, hiểu được cái giá phải trả cho cuộc sống bình yên, ấm no của mình.

Trong sự kiện 50 năm Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không" nói riêng và công cuộc chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam nói chung không thể không nhắc tới sự giúp đỡ chí tình chí nghĩa của những người bạn Liên Xô, theo ngài tinh thần quốc tế trong sáng cao đẹp đó tiếp nối trong hiện tại ra sao?

Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko: Thật vui mừng, những người bạn Việt Nam của chúng tôi ghi nhớ sự giúp đỡ của Liên Xô dành cho Việt Nam trong cuộc đấu tranh chống Mỹ xâm lược.

Ở Nga, mọi người tự hào về quá khứ quân sự chung của chúng ta. Chính trong những năm khắc nghiệt đó đã đặt nền móng cho tình bạn bền chặt và hợp tác cùng có lợi, những điều vẫn không thay đổi cho đến ngày hôm nay.

Hiện nay, hai nước chúng ta gắn kết mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, kỷ niệm 10 năm của nó đã được kỷ niệm trong năm nay. Việt Nam tiếp tục là một trong đối tác ưu tiên và đầy tin cậy của Liên bang Nga tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Chúng ta đã tích lũy được kinh nghiệm hợp tác phong phú và rất độc đáo trong hầu hết các lĩnh vực. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác chặt chẽ để mở rộng hơn nữa và nâng cao hiệu quả quan hệ song phương, giải quyết nhất quán những khó khăn đang xuất hiện.

Trước hết, liên quan đến việc điều chỉnh quan hệ tương tác Nga-Việt trong điều kiện địa chính trị thay đổi, xây dựng các sơ đồ và cơ chế hợp tác tối ưu vì việc thực hiện các dự án và các chương trình hợp tác hiện có và trong tương lai.

Hiện vẫn còn rất nhiều cựu chiến binh, chuyên gia Liên Xô từng trực tiếp tham dự trong sự kiện tháng 12/1972 tại Việt Nam. Vậy theo ngài làm sao để những chuyên gia, cựu chiến binh Nga vốn là những nhân chứng sống trở thành các câu chuyện, các bài học để giáo dục thế hệ trẻ ngày nay về lịch sử và lòng yêu nước?

Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko: Tôi nhắc lại: cần ghi nhớ và nghiên cứu lịch sử của đất nước mình, hiểu quy luật phát triển của nó, logic và nguyên nhân của những sự kiện này khác trong quá khứ.

Trong nhiều thế kỷ, các nước phương Tây đã theo đuổi chính sách thuộc địa cứng rắn, đã tạo ra sự thịnh vượng và phồn vinh của riêng họ dựa trên sự áp bức tàn nhẫn các dân tộc bị chinh phục.

Các quốc gia châu Á và châu Phi được coi là cơ sở nguyên liệu, nguồn tài nguyên và lao động giá rẻ. Có rất nhiều ví dụ về điều này trong lịch sử thế giới. Thế kỷ 20 và 21 được đánh dấu bằng sự xuất hiện các hình thức bóc lột thuộc địa mới, trên thực tế, theo đuổi các mục tiêu giống nhau - đảm bảo khả năng tiếp cận các nguồn tài nguyên và áp đặt ý chí chính trị của họ.

Đó là lý do tại sao các bài học lịch sử phải được ghi nhớ, đánh giá đầy đủ và rút ra những kết luận đúng đắn từ chúng. Đây là những gì cần phải dậy cho thế hệ tiếp theo.

Đại sứ quán Việt Nam tại Nga tổ chức Lễ kỷ niệm 50 năm chiến thắng “Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không” tại Moscow ngày 8/12. (Ảnh: ĐSQ Việt Nam tại Nga)

Ngài nhận thấy tinh thần Chiến thắng "Hà Nội - Điện Biên Phủ trên không" thể hiện trong xây dựng và phát triển đất nước ngày nay của Việt Nam như thế nào? Và trong tương lai tinh thần đó càng phải thể hiện ra sao trước những khó khăn thử thách mang tính chất toàn cầu?

Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko: Chiến thắng của Việt Nam trong cuộc chiến tranh với Mỹ nói chung và trong trận không chiến Hà Nội nói riêng là minh chứng rõ ràng về tinh thần quật cường của dân tộc Việt Nam.

Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của họ cho thấy một quốc gia nhỏ có thể đẩy lùi một siêu cường đang kiểm soát một phần lớn thế giới. Như tôi đã nói, phần quan trọng nhất của thành công này là khát vọng tự do và độc lập, sẵn sàng chịu đựng gian khổ và mất mát.

Điều này cho phép người Việt Nam đứng trên chiến trường giành thống nhất Tổ quốc và trở thành chủ nhân đất nước mình. Chúng tôi thấy kết quả của những nỗ lực ngày hôm nay. Việt Nam cho thấy tốc độ tăng trưởng kinh tế ấn tượng và là thành viên có uy tín và có trách nhiệm của cộng đồng thế giới.

Trong thế giới đương đại, ít các quốc gia có quyền theo đuổi chính sách đối nội và đối ngoại độc lập, vì quyền này giành được thông qua đấu tranh gian khổ.

Mở rộng hơn về quan hệ giữa Việt Nam - Liên Bang Nga, Ngài nhận định thế nào về chính sách quốc phòng của Việt Nam đã khẳng định là vì hòa bình, tự vệ và vì nhân dân? Theo ngài, quan hệ quốc phòng giữa Việt Nam với các nước, đặc biệt là Việt Nam với Liên Bang Nga đã chứng minh làm rõ mục tiêu chính sách quốc phòng của Việt Nam là vì hòa bình, tự vệ và vì nhân dân như thế nào?

Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko: Mục đích của bất kỳ quân đội nào cũng là bảo đảm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước. Chỉ có lực lượng vũ trang mạnh, được huấn luyện tốt mới có thể thực hiện được.

Câu nói nổi tiếng “ai không muốn nuôi quân của mình thì sẽ nuôi quân của người khác” vẫn còn phù hợp cho đến nay. Với ý nghĩa đó, Quân đội nhân dân Việt Nam hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.

Hợp tác Nga - Việt trong lĩnh vực quốc phòng, như 50 năm trước, mang tính gần gũi và tin cậy. Việt Nam là một trong số ít quốc gia trong khu vực có vũ khí, trang thiết bị quân sự hiện đại và kỹ thuật quân sự cao.

Từ năm ngoái, các cuộc thi đã được tổ chức trên lãnh thổ Việt Nam trong khuôn khổ "Hội thao Quân đội" quốc tế mà Việt Nam đã tham gia từ năm 2018, tại đây các chiến sĩ và sĩ quan Việt Nam đã thể hiện những kết quả rất tốt.

Chỉ cách đây vài ngày, triển lãm “Việt Nam Quốc phòng 2022”. Các sản phẩm của tổ hợp công nghiệp quân sự Nga và Việt Nam đã được giới thiệu rộng rãi tại đó. Các tàu Hải quân Nga thường xuyên thăm hữu nghị các cảng Việt Nam.

Nhìn chung, hợp tác song phương trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh đang phát triển thành công và có nhiều tiềm năng để mở rộng hơn nữa.

Các cựu chiến binh Nga vui mừng tham dự cuộc gặp gỡ tròn 50 năm chiến thắng "Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không". (Ảnh: ĐSQ Việt Nam tại Nga)

Ngài nhận định tình hình quốc tế thời gian tới sẽ có những biến động và thách thức như thế nào? Chúng ta cần làm gì vì một nền hòa bình cho nhân loại tiến bộ như thông điệp của chúng ta luôn nêu cao?

Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko: Thế giới hiện đang trải qua những thay đổi nhanh chóng và đôi khi mạnh mẽ. Trật tự thế giới cũ hình thành sau Chiến tranh thế giới thứ hai đang đi vào dĩ vãng, được thay thế bằng cái mới.

Các quốc gia thuộc "phương Tây tập thể" đang cố gắng hết sức duy trì vị trí thống trị của họ dựa trên các nguyên tắc của chủ nghĩa thực dân mới. Thế giới đang thay đổi không thể đảo ngược, có những phẩm chất mới thực sự trở thành đa cực.

Trong những thực tế này, Hoa Kỳ và các đồng minh của họ đã gây áp lực lên cộng đồng thế giới, thường buộc các thành viên của họ phải hành động làm tổn hại đến lợi ích của chính quốc gia mình.

Chúng tôi biết ơn Việt Nam thực hiện đường lối cân bằng và có cân nhắc trên tinh thần quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước chúng ta và ủng hộ việc tìm kiếm các lựa chọn cả hai bên có thể chấp nhận được để vượt qua những khó khăn phát sinh từ các hành động phá hoại của một số lực lượng.

Hơn bao giờ hết, việc củng cố các nỗ lực ở cấp độ quốc tế là cần thiết để đối phó hiệu quả với những thách thức và mối đe dọa đang phát sinh, củng cố các mối quan hệ truyền thống đã được thử thách qua thời gian.

Quan hệ tương tác giữa Nga và Việt Nam rất đa dạng và toàn diện, dựa trên tình hữu nghị và hợp tác cùng có lợi. Việc tìm kiếm những cách thức và khả năng tối ưu để phát triển hơn nữa là nhiệm vụ chung của chúng ta và đáp ứng lợi ích cơ bản của nhân dân hai nước.

Chúng tôi dự định hợp tác với các đối tác Việt Nam xây dựng mối quan hệ hợp tác trong thực tế địa chính trị mới, nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác, điều chỉnh chúng cho phù hợp với các điều kiện thay đổi, phát triển các kế hoạch và hình thức tương tác tối ưu vì việc thực hiện liên tục các dự án hiện có và đầy hứa hẹn phù hợp với các thỏa thuận ở cấp cao nhất và cấp cao.

Xin trân trọng cảm ơn Ngài Gennady Stepanovich Bezdetko, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Liên bang Nga tại Việt Nam!