Bức tường cổ đại cao 10m và các cánh cổng chưa từng được phát hiện tại khu vực Tall el-Hammam ở Jordan. Các nhà khoa học cho rằng đây là thành phố Sodom được miêu tả trong Kinh Thánh và đã bị Chúa hủy diệt. Ảnh: Facebook.
Các chuyên gia khai quật ở khu vực Tall el-Hammam, Jordan tin rằng phần còn lại của một thành phố “kỳ lạ” thuộc Thời kỳ đồ đồng có những dấu hiệu phù hợp với những miêu tả trong Kinh Thánh về một thành phố đã bị Chúa phá hủy.
Không chỉ vì những tàn tích ở đây cho thấy nó là thành phố lớn nhất khu vực này mà còn vì những bằng chứng được tìm thấy đều phù hợp với những gì mà Kinh Thánh viết – nằm tại khu vực phía đông của sông Jordan, xuất hiện trong khoảng thời gian từ năm 3500 – 1540 trước Công Nguyên và được cho là đột nhiên bị phá hủy.
Phần lớn các thông tin về thành phố Sodom và Gomorah đều nằm trong Sách Sáng Thế. Hai địa điểm trên từng là hai vương quốc nằm trên đồng bằng sông Jordan, phía bắc của vị trí Biển Chết ngày nay, và được miêu tả trong kinh thánh là những khu vực trù phú, xanh tươi và có hệ thống tưới tiêu phát triển.
Đặc biệt, Sodom là một trong những thành phố lớn nhất ở phía đông của Jordan được nhắc đến xuyên suốt Sách Sáng Thế và kinh Tân Ước. Nó được miêu tả là nằm trên một tuyến đường thương mại quan trọng, và do diện tích rộng lớn của khu vực này nên nó được miêu tả là được xây dựng kiên cố với những ngọn tháp và những bức tường cao và dày.
Theo Kinh Thánh, Sodom bị Thiên Chúa phá hủy sau khi các thiên thần không thể tìm thấy người đàn ông chân chính ở đây.
Các chuyên gia cũng so sánh thành phố này với các thành phố khác tại khu vực ở Tall el-Hamaam, xuất hiện trong khoảng thời gian từ năm 3500 – 1540 trước Công Nguyên. Đây được cho là thành phố lớn nhất tồn tại trong khu vực – lớn gấp khoảng 5 – 10 lần các thành phố khác ở vùng đất này – như vậy rõ ràng thành phố này là lựa chọn phù hợp nhất.
Tiến sỹ Steven Collins thuộc Đại học Trinity Southwestern ở New Mexico, trưởng nhóm dự án chia sẻ với tờ Popular Archaeology rằng đây là thành phố rất “kỳ lạ” so với các thành phố khác trong vùng cùng xuất hiện trong giai đoạn đó.
Trước khi các cuộc khai quật được tiến hành năm 2005, có rất ít thông tin về Thời kỳ đồ đồng ở khu vực phía nam Thung lũng sông Jordan. Nhưng những dấu vết của thành phố khổng lồ này đã chỉ ra rằng từng có một xã hội phức tạp tồn tại ở đây.
Nhóm của Steven cho biết đã tìm thấy bằng chứng về việc thành phố được mở rộng và được bảo vệ bằng những bức tường và thành lũy dày, trong đó có một bức tường dày 5,2m và cao 10m. Bức tường này có nhiều cửa, tháp canh và có ít nhất một con đường.
Trong thời gian vào khoảng giữa Thời kỳ đồ đồng, bức tường trên đã bị thay thế bằng một bức tường thành khổng lồ, rộng 7m, có đỉnh bằng phẳng và mở rộng gấp đôi con đường vòng bao quanh thành phố.
Một bằng chức khác củng cố thêm cho niềm tin về việc khu vực được tìm thấy ở Tall el-Hamaam là thành phố Sodom đã bị Chúa phá hủy, đó là khu vực này đột nhiên bị bỏ hoang vào thời gian cuối của giai đoạn giữa Thời kỳ đồ đồng.
“Những gì chúng tôi tìm thấy là một thành phố quan trọng, thành phố lớn mà chưa được bất kỳ nhà khoa học nào phát hiện ra trước khi chúng tôi tiến hành dự án của mình. Tall el-Hamaam phù hợp với vùng đất được miêu tả, nơi thành phố Sodom từng tồn tại mà theo Kinh Thánh đó là thành phố lớn nhất của khu vực đồng bằng màu mỡ ở phía đông Kikkar".
Cũng theo chuyên gia này, các nhà khoa học có rất ít thông tin về Thời kỳ đồ đồng tại khu vực phía nam Thung lũng sông Jordan vì hầu hết bản đồ khảo cổ ở đây đều trống không.
Nơi đây đã bị bỏ hoang trong suốt hơn 700 năm và sau đó bắt đầu phát triển mạnh một lần nữa, với bằng chứng là những cánh cổng sắt lớn dẫn vào thành phố.
Kết luận này được đưa ra khi các nhà nghiên cứu tìm thấy ở đây một vài hiện vật có từ giai đoạn cuối của thời kỳ này so với các nơi khác trong vùng.
Sự hủy diệt của thành phố Sodom cùng với Gomorrah được ghi lại trong Kinh Thánh, bao gồm Sách Sáng Thế, kinh Tân Ước và cả trong kinh Koran.
Câu chuyện ở kinh Cựu Ước đã kể lại việc Thiên Chúa dùng lửa và lưu huỳnh để hủy diệt “những kẻ tội lỗi xấu xa” ở Sodom nhưng cho phép duy nhất một người đàn ông tốt được chạy trốn cùng với gia đình của mình. Nguyên nhân khiến 2 thành phố này bị hủy diệt là vì những người đàn ông ở đây đều "phạm tội" đồng tính luyến ái.
Được biết, những tàn tích của thành phố trên cho thấy một hệ thống thành lũy dày, chắc hẳn được xây nên từ hàng triệu viên gạch và phải cần đến hàng trăm công nhân để hoàn thành. Điều này cho thấy, từ giai đoạn đó đã có sự phát triển của công nghệ và tổ chức xã hội chặt chẽ. Các nhà khảo cổ cũng tìm thấy bằng chứng cho thấy thành phố đổ nát này từng có những cánh cổng, các tòa tháp, một con đường chính và các quảng trường.
Theo tiến sỹ Steven, nhiều khả năng thành phố này bị phá hủy sau một trận động đất vào cuối Thời kỳ đồ đồng. Nhưng nhiều chuyên gia khác lại cho rằng thiên thạch đã rơi xuống và hủy diệt thành phố này.
Sau đó, khu vực này bị bỏ hoang suốt 7 thế kỷ. Căn cứ trên cánh cổng sắt lớn được tìm thấy, các nhà khoa học kết luận rằng thành phố này đã được xây dựng lại vào thời đại đồ sắt, giữa năm 1000 – 332 trước Công Nguyên.