Tian Xiaofei là cái tên đặc biệt trong giới học thuật Trung Quốc bởi những thành tích bà đạt được. Bà lập kỷ lục trở thành nghiên cứu sinh trẻ nhất của Đại học Harvard khi 20 tuổi. Tuy nhiên, quyết định và lựa chọn của nữ thần đồng trở thành vấn đề bàn tán của nhiều người.
Thần đồng thi ca 4 tuổi
Tian Xiaofei sinh năm 1971 ở Cáp Nhĩ Tân, Trung Quốc trong một gia đình trí thức. Ngay từ nhỏ, Tian Xiaofei sớm bộc lộ tài năng thơ ca.
Năm 2 tuổi, trong một lần cầm bút, Tian nguệch ngoạc viết ra dòng nhữ: “Con yêu Trái Đất/ yêu cha/ yêu mẹ; Con yêu trời xanh/ yêu mẹ/ yêu cả nhà mình”. Cha của Tian rất ngạc nhiên vì con biết đọc, viết sớm. Ông càng thích thú hơn khi nhận thấy cách con đặt vần cho câu và tin rằng Tian có thể sẽ trở thành nhà thơ trong tương lai.
Như được tiếp thêm động lực, lời khen ngợi từ cha khiến cô gái nhỏ Tian Xiaofei say mê làm thơ và sớm gặt hái được nhiều thành tựu. Cha mẹ quan tâm tới tài năng của con gái nên thường tổ chức cuộc thi làm thơ tại nhà vào cuối tuần.
Cha và Tian sẽ là thí sinh còn mẹ làm trọng tài. Tian bộc lộ khả năng vượt trội trong cách sử dụng từ, âm tiết và ứng biến ngôn ngữ linh hoạt, có vần điệu.
Năm 4 tuổi, Tian sở hữu nhiều bài thơ hay đăng trên Thiên Tân Nhật báo. Chính vì thế, truyền thông Trung Quốc khi ấy không tiếc lời gọi cô là “thần đồng thơ nhí”. Tian cũng nhờ đó có cơ hội làm bạn với nhiều nhà thơ nổi tiếng khác ở Thiên Tân.
Năm 13 tuổi, khi đi ngang qua cổng trường Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc, Tian nói với mẹ rằng cô nhất định sẽ theo học tại đây. Kết quả, chỉ một năm sau, bằng sự thông minh và vốn kiến thức sâu rộng, cô chinh phục ban giám khảo của Đại học Bắc Kinh, được đặc cách tuyển thẳng vào ngôi trường danh giá. Tại đây, nữ sinh theo học chuyên ngành Văn học Anh - Mỹ, khoa Ngôn ngữ phương Tây.
Thời điểm đó, tin tức về nữ thần đồng trở thành sinh viên khi mới 14 tuổi trở thành tâm điểm thu hút nhiều phụ huynh và cộng đồng mạng. Cái tên Tian Xiaofei nổi tiếng trong ngành giáo dục như một hiện tượng đáng chú ý.
Bài luận xuất sắc có tựa đề "Vận may tuổi 13" của Tian sau này được đưa vào sách giáo khoa giảng dạy cho học sinh cấp 2. Tác phẩm có chất văn mượt mà, câu từ hòa quyện, uyển chuyển và tứ thơ tinh tế.
Năm 1989, Tian chính thức tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh khi chỉ mới 18 tuổi. Sau đó, sự nghiệp của cô khá thuận lợi, liên tiếp gặt hái nhiều thành công. Năm 1991, cô lấy bằng Thạc sĩ Văn học Anh tại Đại học Nebraska California, Mỹ.
Ngã rẽ và chọn lựa gây tranh cãi
Khi là sinh viên ở Đại học Bắc Kinh, Tian có cơ hội kết bạn với nhà thơ nổi tiếng Haizi. Khi đó, Haizi đang làm việc cho khoa nghiên cứu và giảng dạy Triết học. Tian mang tập thơ của mình tới gặp thần tượng và nhận được lời khen không ngớt. Haizi cho rằng nếu kiên trì, cô sẽ trở thành thiên tài thi ca vĩ đại trong tương lai.
Năm 1989, Haizi tự tử khi mới 25 tuổi. Cái chết của người bạn tâm giao trở thành cú sốc lớn với Tian. Hai năm sau khi bạn mất, cô quyết định sang Mỹ. Bước sang tuổi 20, nữ thần đồng của Trung Quốc trở thành nghiên cứu sinh trẻ nhất tại Đại học Harvard, chuyên ngành Văn học.
Tại đây, Tian nhận sự chỉ bảo tận tình của giáo sư cố vấn Stephen Owen, 53 tuổi, người sau này trở thành chồng của cô.
Chênh lệch tuổi tác khiến chuyện tình của nữ thần đồng Trung Quốc gặp ý kiến trái chiều. Cha mẹ của Tian kịch liệt phản đối. Theo Sina, người phụ nữ này từng chia sẻ bà không nhớ đã dùng cách gì để thuyết phục phụ huynh.
Đến cuối cùng, năm 1999, Tian kết hôn với Stephen Owen. Sau đó, bà nhập quốc tịch Mỹ.
Sau khi kết hôn, Tian Xiaofei tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu Hán học và văn hóa thời Đường cùng chồng. Bà cũng hỗ trợ chồng trong công việc nghiên cứu, giúp ông hoàn thành nhiều chuyên khảo có giá trị, nhận một số giải thưởng danh giá.
Bản thân Tian Xiaofei không ngừng nỗ lực, trau dồi bản thân. Năm 1999, bà là Trợ lý Giáo sư Văn học Cổ điển Trung Quốc tại Đại học Cornell. Tháng 5 vừa qua, bà được mời làm giảng viên của chuyên ngành Đông Á, khoa Ngôn ngữ và Văn học Đông Á của Đại học Harvard.
Tháng 9/2006, khi mới 35 tuổi, Tian trở thành giáo sư tại đại học danh giá nhất nước Mỹ. Điều này khiến bà trở thành tấm gương đáng ngưỡng mộ cho thanh, thiếu niên tại Trung Quốc.
Chia sẻ về tình yêu, Tian Xiaofei cho hay chồng của mình là giáo sư nổi tiếng chuyên về phân tích thơ cổ Trung Quốc, giảng dạy tại Đại học Harvard. Chính điều đó đã giúp họ đến gần nhau, thấu hiểu và đi đến quyết định kết hôn.
Với Tian Xiaofei, Stephen còn là người thầy, người bạn tri kỷ. Điều đó giúp bà vượt qua nhiều định kiến và phản đối từ xã hội, can đảm theo đuổi tình yêu và cuộc sống tự do của mình.
