Thực tế cho thấy, giáo dục hướng nghiệp không hoàn toàn quyết định được nghề nghiệp cho mỗi cá nhân. Nhưng đối với mỗi HS, việc được hướng nghiệp trước tiên sẽ giúp các em sớm định hình những hiểu biết khái quát, cơ bản về đời sống xã hội, sự phong phú của các ngành nghề, nhu cầu xã hội về nghề nghiệp trước mắt và lâu dài, hướng phát triển và nâng cao chất lượng chuyên môn trong từng nghề nghiệp.
Đồng thời giúp các em sớm định hướng tương lai, nỗ lực học tập để đạt đến như mong muốn tốt đẹp, tránh tình trạng chọn nghề một cách “nhắm mắt” thiếu thông tin.
Ngoài ra công tác hướng nghiệp nếu được tổ chức một cách hiệu quả, khoa học sẽ giúp HS nhận ra năng khiếu, sở trường của bản thân. Bởi có những năng khiếu đã bộc lộ và những dạng năng khiếu còn tiềm ẩn nhân cơ hội này có thể được phát hiện.
Nhìn ra các nước phát triển trên thế giới công tác giáo dục hướng nghiệp được đặc biệt chú trọng. Ngành Giáo dục của họ luôn chủ động tổ chức hướng nghiệp ngay từ bậc THCS, thậm chí ngay cả những bậc học thấp hơn.
Việc giảng dạy các môn năng khiếu, phát triển thiên hướng thuộc về ưu thế của mỗi cá nhân ở các bậc học, việc phân luồng chuyên môn, phân ban trong giáo dục… xét về bản chất giáo dục của họ cũng là những biện pháp hướng nghiệp, giúp HS lựa chọn nghề nghiệp ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Điều đó lý giải vì sao chất lượng đào tạo, chất lượng nguồn nhân lực của họ luôn có sự vượt trội hơn cả.
Nói như vậy không có nghĩa so sánh và càng không phải quá đề cao vai trò của công tác hướng nghiệp trong nhà trường, nhưng rõ ràng nó có một vai trò rất quan trọng quyết định đến sự phát triển kinh tế - xã hội về lâu dài.
Thế nên, đây chính là thời điểm để mỗi trường vào cuộc đẩy mạnh công tác hướng nghiệp, coi đây là một nhiệm vụ trọng tâm, cần được thực hiện đồng bộ qua các môn học văn hóa, dạy học lao động, qua sinh hoạt hướng nghiệp và hoạt động ngoại khóa...