Thói quen cản sự phát triển
Nông nghiệp sạch đang gặp phải sự cạnh tranh quyết liệt từ thực phẩm bẩn, bởi sản xuất nông nghiệp sạch tốn công sức hơn nhiều so với việc dùng hoá chất, kích thích tăng trưởng. Cùng một diện tích trồng trọt, nhưng nếu không dùng thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu sẽ mất rất nhiều công lao động thậm chí mất mùa trắng tay, trong khi các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học khó sản xuất đại trà nên chỉ dùng hạn hẹp trong diện tích hạn chế.
Việc trồng trọt chăn nuôi nói không với hoá chất thường cho năng suất thấp, thời gian thu hoạch kéo dài ra, điều này hoàn toàn mâu thuẫn với tiêu chí của nền nông nghiệp hiện đại là tăng năng suất và rút ngắn thời gian thu hoạch. Do chi phí đầu vào cao nên giá cả sản phẩm bị đội lên đáng kể, bởi vậy nông nghiệp sạch có chăng chỉ đáp ứng nhu cầu của một bộ phận có điều kiện kinh tế khá giả.
Ngoài ra, thói quen tiêu dùng cũng là trở lực không nhỏ cho sự phát triển nền nông nghiệp nói không với hoá chất. Nhiều người thường hay kêu ca là e ngại trước thực phẩm bẩn, nhưng chính thói quen tiêu dùng ham rẻ khiến cho thực phẩm bẩn luôn giành phần thắng trong “cuộc chiến” cạnh tranh về giá cả. Thực tế có không ít người đặt tiêu chí giá cả lên hàng đầu khi đi chợ hoặc siêu thị.
Trong sự bủa vây của thực phẩm bẩn hiện nay thì những sản phẩm nông nghiệp an toàn thật sự... không biết đâu mà lần. Chẳng có dấu hiệu nào để phân biệt đó là sản phẩm an toàn khi mà việc làm giả nhãn hiệu, bao bì đã vượt ra ngoài tầm kiểm soát của ngành chức năng, kể cả hàng hoá trong siêu thị giờ đây cũng mang lại nhiều hoài nghi về chất lượng. Hiện cả nước chỉ có 280 chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, con số này quá hạn chế so với nhu cầu cực lớn của thị trường nội địa với hơn 90 triệu dân...
Hiện nay hàng loạt các “đại gia” bán lẻ ngoại đã thâu tóm rất nhiều hệ thống bán lẻ trong nước, điều này đồng nghĩa nông sản Việt sẽ dần bị “đánh bật” để thay thế bởi hàng ngoại vốn rất chất lượng, giá cả hợp lý hơn nhiều so với hàng nội.
Đâu là hướng đi?
Nông nghiệp sạch hiện đang gặp khó khăn nhưng đây là xu thế chung của thế giới, là con đường tất yếu của nền nông nghiệp trong tương lai và người dân cũng không thể nào mãi nhắm mắt tiêu thụ những thực phẩm không an toàn, nhưng cần phải có những giải pháp quyết liệt.
Theo các chuyên gia, để tìm hướng đi cho nông nghiệp sạch, trước hết cần phải giải quyết vấn nạn thực phẩm bẩn, bởi đây mới là đối thủ đáng ngại nhất của nền nông nghiệp sạch chứ không phải là các doanh nghiệp ngoại quốc. Cần sự quyết liệt hơn từ các cơ quan chức năng trong cuộc chiến loại bỏ thực phẩm bẩn, quy trách nhiệm cho người đứng đầu các cơ quan có nhiệm vụ này. Cần chấm dứt sự chồng chéo trong chức năng quản lý ngành nông nghiệp và cơ quan vệ sinh an toàn thực phẩm giữa Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn.
Đồng thời cần tăng cường xây dựng và phát triển các chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn bằng các cửa hàng tiện lợi, cần có hàng chục ngàn chuỗi cung ứng như vậy chứ không chỉ là 260 chuỗi như hiện nay là quá ít ỏi so với nhu cầu rất lớn của người dân. Bên cạnh đó, Nhà nước cần có cơ chế hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp sạch như trợ giá sản phẩm, giảm thuế, tạo cơ chế thông thoáng hơn về điều kiện kinh doanh, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm sạch... đặc biệt cần dẹp bỏ nạn giấy phép con làm khó doanh nghiệp như hiện nay.
