Nếu biết cách làm chủ bản thân, sử dụng tính năng của công nghệ một cách thông minh, dựa trên "không gian ảo", người dùng có thể thu nhận được những giá trị thật.
Cũng để tóc tém, cũng đầu đinh, cũng ăn mặc bụi bặm, cũng đăng hình "tụm năm túm ba" trên trang cá nhân và cũng "chém gió"... song đó chỉ là những khoảnh khắc tranh thủ thư giãn của nhóm bạn trẻ trên không gian ảo. Còn ngoài đời thực, họ lại rất chững chạc, tự tin bày tỏ quan điểm trên các diễn đàn học thuật và nhiều cuộc hội thảo.
Đó là các bạn trẻ gặp gỡ và kết nối từ các "khóa học mùa hè" do Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách thuộc Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức từ năm 2011 và duy trì hằng năm. TS Nguyễn Đức Thành là người khởi xướng, kết nối các bạn trẻ thông qua trang facebook "VEPR Summer School" chia sẻ: "Ban đầu, chúng tôi lập trang làm phương tiện nhằm kết nối và tuyển chọn học viên cho khóa học, thấy rất hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Nhờ có trang facebook này, hàng trăm bạn trẻ đã có điều kiện kéo dài hơn khóa học trên thực tế. Các bạn thường xuyên gửi đến nhau đường dẫn những bài viết, bài dịch hay, những cuốn sách chất lượng và kết nối được nhiều người, cùng học hỏi, chia sẻ tri thức".
Trong thế giới mênh mông của "ảo", câu chuyện của "VEPR Summer School" không phải cá biệt. Dù có những bẫy ẩn hiện trên MXH, nhưng vẫn có rất nhiều bạn trẻ đã biết cách khai thác hiệu quả các tính năng, tiện ích của công nghệ để phục vụ tốt hơn cho học tập và công việc. Cũng qua đây họ cùng nhau chia sẻ những hoạt động xã hội bổ ích, ý nghĩa.
Có thể điểm tên nhiều trang MXH tích cực được lập ra và nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của cộng đồng mạng như: Vietnam Travel (tập hợp những người đam mê du lịch, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường), Language Link (học ngoại ngữ), Tôi ghét thuốc lá (nhằm nâng cao nhận thức tác hại của thuốc lá), Nhật ký (chia sẻ yêu thương), v.v.
Bước ra từ thế giới ảo, có không ít bạn trẻ tìm được những giá trị thật. Hay rộng lớn hơn, cả cộng đồng không phân biệt lứa tuổi, trình độ học vấn, giới tính đang cùng nhau vun đắp cho chương trình Cơm có thịt, khởi sự từ mạng để tạo nên liên kết cộng đồng ủng hộ thiết thực cho trẻ em vùng sâu vùng xa đầy khó khăn.
Một điều thú vị nữa, MXH có thể khiến người ta trở nên thờ ơ xa cách người thân nếu không biết tiết chế bản thân. Nhưng cũng chính nó lại mở ra cơ hội để người dùng thông minh có thể tìm lại được những mối quan hệ đã đứt đoạn hay có thể hâm nóng tình thân với những hứa hẹn thú vị, lãng mạn từ kho ứng dụng đầy hấp dẫn của các công cụ giao tiếp ảo.
Như lời tâm sự của chị Trần Thị Bảo Bình, một viên chức nhà nước: "Nhịp sống hiện đại không phải lúc nào cũng còn đủ thì giờ để gặp gỡ, quan tâm, chia sẻ tình cảm với nhau. Lúc này, MXH sẽ giúp bạn bè cập nhật thông tin về nhau, giao tiếp với nhau thuận tiện hơn (nhất là với những người ở xa)". Rồi cũng từ thế giới ấy, sẽ có biết bao người xa lạ, gặp nhau trên mạng ảo và trở nên thân thiết, gắn bó với nhau giữa đời thật.
Khi tạo dựng được cộng đồng mạng thông minh, câu chuyện sẽ không còn là nỗi ám ảnh của cơn nghiện ảo mà các trang MXH sẽ trở thành điểm hẹn cho những kế hoạch quyên góp áo ấm, sách vở chuẩn bị cho chuyến tình nguyện Tây Bắc, hay như hội những người yêu Hà Nội đang lập kế hoạch cùng đi gom rác, làm sạch phố phường... Là khi ấy, những giá trị ảo và thật đã kết nối với nhau để tạo nên giá trị thật sự cho cộng đồng.
