Tại hội nghị, ông Lê Trương Hải Hiếu, Trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TPHCM cho biết, hiện còn rất nhiều dự án đầu tư công tiến độ giải ngân gần như bằng không.
Nguyên nhân của thực trạng trên, theo ông Trần Văn Bảy, Phó Giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi Trường (TN&MT) có 2 nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp gồm công tác thẩm định giá và chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
Theo ông Bảy, báo cáo đầu tư công trước đây thường nói nguyên nhân chậm giải ngân dự án đầu tư công là do sự chậm trễ trong công tác thẩm định giá bồi thường. Tuy nhiên, từ năm 2021 đến nay, Sở TN& MT TPHCM đã đẩy nhanh tiến độ giải quyết thẩm định giá.
“Đến nay, Sở TN&MT đã giải quyết dứt điểm tất cả các hồ sơ thẩm định giá của quận, huyện. Trong 7 tháng năm 2022, TP đã thông qua 52 dự án về giá bồi thường, không còn hồ sơ tồn đọng.
Ngoài pháp lý dự án hoàn thiện rất chậm, thì các khâu trong việc thuê đơn vị tư vấn thẩm định giá ở các quận, huyện cũng có nhiều vướng mắc. Hiện nay, các đơn vị tư vấn trên địa bàn TP nhiều nhưng chất lượng không đồng đều và họ ngại tham gia thẩm định các dự án bồi thường bởi thù lao không nhiều nhưng trách nhiệm rất lớn” - ông Bảy chỉ nguyên nhân.
Theo báo cáo của UBND TP, đến cuối tháng 7/2022, tổng số vốn đã giải ngân là hơn 8.400 tỉ đồng, đạt tỉ lệ 26% tổng kế hoạch vốn giao (gần 32.000 tỉ đồng).
Theo ông Lê Trương Hải Hiếu: Nhiều dự án dù đáp ứng đủ các tiêu chí bố trí vốn lại không đủ điều kiện triển khai thực hiện. Ông cho rằng, các dự án được HĐND 16 quận, huyện thông qua trước tháng 6/2021 đều ách tắc; trong khi đó đây đều là dự án quy mô không lớn nhưng sát với thực tiễn và nhu cầu của người dân.
Cụ thể một số dự án đầu tư công chưa giải ngân được (tỉ lệ giải ngân bằng 0) gồm: Dự án xây mới Bệnh viện Nhi đồng TP được bố trí vốn 1.000 tỉ đồng; dự án Cụm y tế Tân Kiên, huyện Bình Chánh được đầu tư 277 tỉ đồng; công trình Trung tâm triển lãm quy hoạch TP 350 tỉ đồng, Bệnh viện Đa khoa Phạm Ngọc Thạch…
Bên cạnh các dự án công giải ngân 0 đồng thì cũng còn hàng loạt dự án công mới chỉ giải ngân dưới 10% như: Dự án công trình hầm chui nút giao thông Nguyễn Văn Linh - Nguyễn Hữu Thọ bố trí vốn 200 tỉ đồng, chỉ mới giải ngân 9 tỉ đồng; dự án nút giao An Phú bố trí 375 tỉ đồng, chỉ mới giải ngân 15 tỉ đồng; dự án vệ sinh môi trường giai đoạn 2 bố trí 1.990 tỉ đồng, chỉ giải ngân 3 tỉ đồng (đạt 4%); dự án Kênh Tham Lương - Bến Cát bố trí 1.039 tỉ đồng, chỉ giải ngân 237 triệu đồng…
Từ những bất cập trên, Kinh tế - Ngân sách HĐND TPHCM yêu cầu TP cần rà soát lại và các sở, ngành và UBND TP phải làm việc trực tiếp với chủ đầu tư để giải quyết các vấn đề về giải phóng mặt bằng, thủ tục, tài chính, quyết toán…
Nhìn nhận thực trạng, ông Trần Văn Bảy, Phó Giám đốc Sở TN&MT TP cho rằng: Sau khi TP có quyết định phê duyệt dự án thì lẽ ra quận, huyện phải chuẩn bị các khâu cần thiết để tiến hành phương án bồi thường, tái định cư.
“Nhiều trường hợp quận, huyện chậm trễ cả nửa năm, một năm khiến người dân phản ứng với giá bồi thường. Đó là chưa kể, hiện có những khu đất nông nghiệp ở ngoại thành xác minh nguồn gốc gặp khó khăn, gây kéo dài.
Nếu Sở Tài chính không quan tâm, củng cố cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ của các Ban bồi thường giải phóng mặt bằng ở quận, huyện thì khi có dự án sẽ không thực hiện được.
Nhất là cần tránh hiện tượng khoán việc vận động người dân cho Ban bồi thường này mà phải cơ cấu hệ thống chính trị để đạt hiệu quả đồng thuận cao hơn” - ông Bảy nêu ý kiến.
Phát biểu kết luận cuộc họp, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi đề nghị Sở KH&ĐT TPHCM cần rút kinh nghiệm từ kế hoạch đầu tư công năm 2022 để chuẩn bị xây dựng kế hoạch đầu tư công năm 2023, tránh những vấn đề khó khăn như vừa qua. Ông cũng đề nghị các ngành tập trung quyết liệt mọi giải pháp đẩy nhanh đầu tư công.