Cụ thể, Cơ quan Thống kê Hàn Quốc ngày 19/3 công bố số liệu cho thấy trong năm 2023 có khoảng 194.000 cặp đôi đăng ký kết hôn. Con số này dù chỉ tăng vỏn vẹn 1% so với 191.690 cặp của năm 2022 nhưng đã đánh dấu mức tăng lần đầu tiên về số người kết hôn kể từ năm 2011 đến nay.
Một quan chức cơ quan thống kê Hàn Quốc giải thích hiện tượng tăng này là do có nhiều cặp đôi đã tổ chức đám cưới giai đoạn cuối năm 2022 đến nửa đầu năm 2023 sau một thời gian phải trì hoãn vì Covid-19.
Nhưng số cặp đôi kết hôn sau đó đã quay đầu giảm như xu thế hàng chục năm qua vào nửa cuối năm 2023, do những người trì hoãn cưới do dịch bệnh đã thực hiện xong sự kiện trọng đại của đời mình.
Điểm đáng lưu ý là số người Hàn Quốc kết hôn với người nước ngoài năm 2023 đã tăng mạnh hơn 18%, tương đương cứ 10 cặp đôi mới cưới có một cặp là hôn nhân quốc tế. Độ tuổi trung bình kết hôn lần đầu của nam giới nước này cũng tăng đến mức kỷ lục là 34 tuổi trong năm ngoái và của nữ giới cũng cao kỷ lục là 31,5 tuổi.
Số các cặp đôi kết hôn gia tăng gây chú ý tại Hàn Quốc dù mức tăng không đáng kể là do nước này đang đối mặt với tỷ lệ sinh con ở mức cực thấp. Số trẻ sinh ra ở Hàn Quốc năm 2023 là 229.970, giảm 7,7% so với một năm trước đó và là mức thấp nhất từ trước đến nay. Bối cảnh này đang ảnh hưởng đến lực lượng lao động của Hàn Quốc trong tương lai gần.
Thách thức này khiến Chính phủ Hàn Quốc phải đặt ra mục tiêu quốc gia là đảo ngược tỷ lệ sinh để tránh khủng hoảng nguồn nhân lực trong tương lai. Vào tháng 12/2023, Bộ Y tế Hàn Quốc đã cam kết đưa ra các biện pháp đặc biệt để giải quyết tình hình nhưng không công bố chi tiết.
Còn các đảng chính trị lớn của nước này thì vận động các biện pháp đảo ngược tỷ lệ sinh như khuyến khích kết hôn, hỗ trợ thuê nhà cho các cặp vợ chồng nhiều con, tăng thời gian nghỉ phép của cha mẹ…
Một quốc gia khác ở khu vực Đông Á cũng ghi nhận hiện tượng tỷ lệ kết hôn tăng trở lại sau nhiều năm là Trung Quốc. Theo Bộ Nội vụ nước này, số cặp đôi mới cưới của Trung Quốc đã tăng 12,4% trong năm 2023, đánh dấu lần đầu tiên có sự đảo ngược xu thế kéo dài 9 năm qua.
Theo các chuyên gia nhân khẩu học Trung Quốc, nguyên nhân mức tăng này cũng do đại dịch Covid-19 đã kết thúc nên nhiều cặp đôi nước này không còn phải trì hoãn việc kết hôn như những năm trước đó. Điều này cũng dẫn đến chi tiêu cho ngành công nghiệp đám cưới năm 2023 tăng đột biến ở Trung Quốc.
Trong bài phát biểu trung tuần tháng 3 vừa qua, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường cũng cam kết Chính phủ sẽ nỗ lực hướng tới một xã hội hỗ trợ tích cực cho việc sinh con và thúc đẩy sự phát triển dân số cân bằng, lâu dài, giảm chi phí sinh con và giáo dục con cái.
Dân số Trung Quốc đã giảm năm thứ hai liên tiếp trong năm 2023 do tỷ lệ sinh giảm khiến tốc độ già hóa dân số ngày càng nhanh. Điều này khiến quốc gia tỷ dân cũng phải đối mặt với thách thức về nguồn lao động trong tương lai tương tự Hàn Quốc. Chính vì vậy, việc các cặp đôi bớt “lười” kết hôn đang được coi là những tín hiệu tích cực ở cả hai nền kinh tế Đông Á này.
