Được pháp luật bảo vệ
Việc đọc trộm nhật ký, tin nhắn điện thoại, thư tín của trẻ được nhiều cha mẹ cho là điều cần phải làm khi có con ở độ tuổi “ẩm ương”. Bởi nếu không, chúng có thể sẽ đi sai đường mà người lớn không hay biết.
Đã có trường hợp, người mẹ nghi ngờ con gái đang dính vào quan hệ yêu đương quá sớm và có biểu hiện khám phá tình dục không lành mạnh với bạn trai. Mẹ gặng hỏi nhưng con không chịu thú nhận.
Sợ con gái gặp nguy hiểm, người mẹ nghĩ đến cách kiểm tra phòng riêng của con để xác nhận sự việc. Khi biết bị mẹ đọc trộm nhật ký và lục tung máy tính lên tìm bằng chứng, bé gái bất mãn, tuyệt vọng, “cắt quan hệ” với mẹ và dọa tự tử…
Hiến pháp 2013 quy định rất rõ về quyền được bảo vệ bí mật đời tư, bí mật thư tín, điện thoại, điện tín, hay gọi chung là quyền riêng tư. Quyền này được pháp luật mặc nhiên bảo vệ không phân biệt độ tuổi, giới tính.
Theo đó, mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình, có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn.
Mọi người cũng có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.
Việc bóc mở, kiểm soát, thu giữ thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác chỉ được thực hiện trong trường hợp luật quy định.
Luật Trẻ em cũng quy định, trẻ em có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình vì lợi ích tốt nhất của trẻ. Trẻ em được pháp luật bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín, bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Đồng thời được bảo vệ và chống lại sự can thiệp trái pháp luật đối với thông tin riêng tư.
Nhật ký là nơi lưu giữ các thông tin về cuộc sống thường ngày của trẻ. Đó là các câu chuyện, tình huống trẻ gặp trong thực tế. Do đó, việc cha mẹ tự ý đọc nhật ký, tin nhắn, xem cuộc trò chuyện bí mật là đã vi phạm quyền riêng tư của trẻ.
Mặc dù, luật cũng có quy định trong một vài trường hợp đặc biệt cho phép cơ quan chức năng, người có thẩm quyền được kiểm soát thư tín, điện thoại, điện tín, các hình thức thông tin điện tử khác của cá nhân. Nhưng phải có quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. Mà cha mẹ không thuộc trường hợp ngoại lệ này nên hành vi lén đọc tin nhắn, nhật ký của con trực tiếp xâm phạm quyền riêng tư của trẻ và là hành vi vi phạm pháp luật.
Ảnh minh họa.
Trẻ em dễ bị xâm phạm quyền riêng tư
Luật sư Nguyễn Mạnh Hùng, Trưởng Văn phòng Luật sư Gia đình, cho biết, hành vi đọc nhật ký, tin nhắn của trẻ khi chưa được sự đồng ý là vi phạm pháp luật, trực tiếp xâm phạm quyền riêng tư của trẻ. Hành vi này có thể bị xử phạt hành chính hoặc tùy mức độ, hậu quả có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
“Tôn trọng quyền riêng tư của trẻ chính là tôn trọng nhân cách, sự phát triển lành mạnh của trẻ. Các nhà tâm lý học giáo dục đã cảnh báo, nhiều trẻ em bị tổn thương nặng nề khi bị xâm phạm thô bạo về quyền riêng tư. Do đó, cha, mẹ và người thân cần có các hành vi chuẩn mực, không xâm phạm quyền riêng tư của trẻ. Thay vào đó, cần có cách giáo dục và định hướng cho trẻ đúng đắn”, luật sư Hùng nói.
Ngay cả việc đăng thông tin bảng điểm của con lên mạng trước đây cũng từng gây nhiều tranh cãi. Căn cứ Luật Trẻ em năm 2016, quy định các hành vi bị nghiêm cấm. Trong đó có hành vi công bố, tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em mà không được sự đồng ý của trẻ em từ đủ 7 tuổi trở lên. Theo quy định này, đối với trẻ từ 7 tuổi trở lên, bố mẹ muốn đăng bảng điểm của con lên Facebook cần có sự đồng ý của trẻ.
Ngày nay, với sự bùng nổ của các trang mạng xã hội cũng như các phương tiện truyền thông, những bí mật đời tư của cá nhân có nguy cơ bị tiết lộ. Và trẻ em là đối tượng dễ bị xâm phạm về quyền riêng tư dưới nhiều hình thức khác nhau. Bởi các em còn nhỏ tuổi, chưa ý thức đầy đủ về các quyền của bản thân và cũng thiếu khả năng tự bảo vệ mình khi bị xâm phạm quyền riêng tư đó.
“Tôn trọng những điều riêng tư của trẻ, chính là tôn trọng nhân cách, sự phát triển lành mạnh của trẻ. Từ hệ lụy khó lường của việc xâm phạm quyền riêng tư của con trẻ, bên cạnh sự hỗ trợ của luật pháp, thì chính cha, mẹ và người thân của các em cần tự ý thức về nguy cơ con mình có thể bị xâm hại quyền riêng tư. Để từ đó, giáo dục và định hướng cho con em mình những kỹ năng sống cần thiết”, luật sư Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.
