Sự tích... lì xì
Người Việt bao đời nay vẫn giữ nguyên phong tục truyền thống này và nhất định không thể quên mỗi dịp đi chơi, gặp gỡ người khác dịp đầu năm.
Sự tích kể rằng, phong tục lì xì ngày Tết Nguyên đán bắt nguồn từ Trung Quốc. Có một con yêu quái thường xuất hiện vào đêm Giao thừa, thích xoa đầu trẻ con đang ngủ ngon giấc khiến chúng giật mình khóc thét lên. Hôm sau, trẻ đau đầu, sốt cao làm các bậc cha mẹ không dám ngủ để canh phòng.
Có một cặp vợ chồng ngoài 50 tuổi mới sinh được mụn con trai. Tết năm ấy, có 8 vị tiên dạo qua nhà, biết trước cậu bé này sẽ gặp tai họa với yêu quái liền hóa thành 8 đồng tiền, ngày đêm túc trực bên bé.
Sau khi chú bé ngủ say, hai vợ chồng lấy giấy đỏ gói những đồng tiền này lại, đặt lên gối con rồi đi ngủ. Nửa đêm, con yêu quái xuất hiện, vừa giơ tay định xoa đầu đứa trẻ thì từ bên chiếc gối lóe lên những tia vàng sáng rực khiến nó kinh hoàng bỏ chạy.
Hai vợ chồng vui mừng đem chuyện kể lại cho mọi người nghe. Thấy việc lấy tiền bọc trong bao đỏ xua đuổi được yêu quái, giúp cho trẻ em mạnh khỏe an lành nên cứ Tết đến, người ta lại bỏ tiền vào những phong bì đỏ cho trẻ em, còn gọi là tiền lì xì và nó dần dần trở thành phong tục tiền mừng tuổi hay còn gọi là lì xì ngày Tết. Cũng từ đây, phong tục này du nhập vào Việt Nam và trở thành một phong tục truyền thống không thể thiếu mỗi dịp năm mới.
Hiểu cho đúng
Cũng theo quan niệm của người xưa, lì xì là tục người trên trao phong bao nhỏ màu sắc sặc sỡ, bên trong có tiền cho người dưới, người lớn tuổi phát lì xì cho người ít tuổi. Truyền thống xưa trọng người có tuổi, thêm tuổi tức là thọ.
Mừng tuổi bằng bao lì xì để chúc ông bà thọ lâu, đồng thời cũng có ý nghĩa để ông bà có thêm tiền tiêu vặt. Phong bao mừng tuổi còn tượng trưng cho tài lộc, nhiều người nhận được hay cho đi càng nhiều bao lì xì thì càng tin rằng mình đã phát tài phát lộc.
Sáng mùng Một là thời điểm thích hợp nhất để mừng tuổi. Tất cả con cháu trong gia đình tụ hợp lại để chúc thọ ông bà, cha mẹ. Ý nghĩa chính không nằm ở "tiền" mà quan trọng là ở thông điệp, con cháu chúc ông bà bách niên giai lão, ông bà mong con cháu làm ăn phát đạt, trẻ em thì hay ăn chóng lớn…
Vì thế, tiền lì xì thường là những món tiền nhỏ nhưng gồm cả tiền lẻ và tiền chẵn. Những đứa trẻ "ngây thơ và sung sướng" nhận những phong bao mừng tuổi, với những đồng tiền đầu tiên chúng có quyền "sở hữu" trong đời.
Làm cho chuẩn
Ngày nay phong tục lì xì đầu năm đã ít nhiều bị biến tướng, có người lấy giá trị của bao lì xì để “đo” sự hào phóng của người tặng lì xì. Tiền mừng tuổi cũng trở thành sự lo ngại của không ít gia đình, đặc biệt là cách ứng xử của trẻ nhỏ. Vì vậy, người lớn cần dạy cho trẻ biết ý nghĩa của những chiếc phong bao lì xì để bé có thái độ đúng đắn.
Để giúp con trẻ hiểu được ý nghĩa của việc mừng tuổi đầu năm, người lớn nên chú trọng hơn đến nghi thức trao lời chúc tài lộc, sức khỏe trước khi trao bao lì xì, đồng thời giải thích cho trẻ hiểu được ý nghĩa tốt đẹp của phong tục ngày đầu năm mới.
Quan trọng hơn, chúng ta cũng nên hạn chế giá trị “vật chất” bên trong mỗi bao lì xì để trẻ không lầm tưởng bao lì xì càng “nặng”’ thì càng giá trị.
Nói cách khác, cha mẹ hãy dạy trẻ biết trân trọng phong bao lì xì như là một món quà ý nghĩa, một niềm vui bất tận, một sự may mắn mà người khác mang đến cho mình, chứ không đơn thuần là số tiền mà trẻ nhận được trong phong bao đó.
Để trẻ em làm đúng thì người lớn phải làm gương cho chúng, khi đưa phong bao lì xì cho trẻ, người lớn cần phải đợi câu chúc của trẻ trước, điều này rất quan trọng vì nó mang tính giáo dục rất cao cho thế hệ trẻ.
Sau khi đã chúc xong, chúng ta đưa phong bao và rồi chúc trẻ phấn đấu học giỏi, ngoan, chăm chỉ, nghe lời ba mẹ, ông bà, thầy cô… Đối với trẻ em, người lớn nên có thái độ yêu thương và trân trọng trẻ.
Đối với ông bà, cha mẹ, chúng ta mừng tuổi (không thể gọi là lì xì). Khi đưa phong bao mừng tuổi nên thể hiện tấm lòng thành kính, hiếu thảo, trân trọng. Tiền ít nhiều không quan trọng, còn tùy vào hoàn cảnh nhưng cái chính vẫn là tình cảm và thái độ của của chúng ta đối với bề trên.
Suy cho cùng, phong tục lì xì ngày Tết nhằm mang ý nghĩa chúc phúc, nên không quan trọng ở mệnh giá tiền trong phong bao. Quan trọng là thái độ ân cần, vui vẻ, niềm nở của người mừng tuổi và trẻ em có có thái độ trân trọng, mừng rỡ, biết nói lời cảm ơn và chúc Tết.
