Nghệ An đã chú ý phát triển mô hình tổ chức dạy học 2buổi/ngày với hình thức tự nguyện, được áp dụng ở địa bàn thuận lợi, nhất là khu vực đô thị, thị trấn các huyện. Về sau, mô hình này phát triển trong các trường đạt chuẩn quốc gia và ngày càng khẳng định tính hiệu quả của nó trong việc nâng cao chất lượng giáo dục.
Làm thế nào để thực hiện việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày trên địa bàn toàn tỉnh để góp phần rút ngắn sự chênh lệch về chất lượng giữa các nhà trường, các vùng miền? Và một lần nữa Nghệ An lại đi tìm câu trả lời.
Thứ nhất, quan tâm đến công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận xã hội về tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Sở GD&ĐT đã chủ động phối hợp tích cực với các cơ quan truyền thông tổ chức tuyên truyền rộng rãi về lợi ích và hiệu quả của việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày. Đài Phát thanh - Truyền hình Nghệ An, Báo Nghệ An, Báo Lao động Nghệ An,vv... đã xây dựng nhiều phóng sự, nhiều bài viết, phỏng vấn cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh về dạy học 2 buổi/ngày.
Công tác tuyên truyền đã tạo được sự thống nhất, đồng thuận trong các tầng lớp nhân dân, chuẩn bị tâm thế tích cực cho phụ huynh và các nhà trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày.
Thứ hai, kiên trì, tích cực tham mưu ban hành chủ trương của tỉnh về dạy học 2 buổi/ngày. Để ban hành chủ trương của tỉnh về tổ chức dạy học 2 buổi/ngày không hề đơn giản. Trước đây, việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày là tự nguyện, tự thoả thuận giữa nhà trường và phụ huynh.
Để tham mưu chủ trương của tỉnh về tổ chức dạy học 2 buổi/ngày sẽ gặp nhiều khó khăn, cản trở vì chủ trương này tác động trực tiếp đến hàng chục vạn gia đình, đến chế độ thu, chi của các trường tiểu học trên địa bàn toàn tỉnh; chưa có nhiều địa phương trong nước ban hành chủ trương, chính sách về mô hình này.
Sở GD&ĐT đã rất kiên trì gặp gỡ trao đổi, vận động tranh thủ ý kiến ủng hộ, thống nhất của các Sở, ngành cấp tỉnh, nhất là Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ, Ban Văn hoá- Xã hội-HĐND tỉnh, Sở Tài chính, Sở Nội vụ,…Với sự thống nhất, ủng hộ các các Sở, ban, ngành, ngày 20/4/2015, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 1517/QĐ-UBND.VX về việc phê duyệt Kế hoạch dạy học 2 buổi/ngày, bán trú tại các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh Nghệ An đến năm 2020.
Tiếp đó, Sở GD&ĐT đã chủ động, tích cực phối hợp với Sở Tài chính ban hành Công văn liên ngành số 1107/LN SGD&ĐT-STC ngày 14/7/2017 của liên Sở Giáo dục và Đào tao- Sở Tài chính hướng dẫn việc quản lý thu và sử dụng kinh phí thực hiện dạy học 2 buổi/ngày, bán trú tại các trường tiểu học trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Có thể nói, Quyết định của UBND tỉnh và Hướng dẫn liên ngành đã tạo cơ sở thống nhất, đồng bộ để tổ chức triển khai dạy học 2 buổi/ngày ở các trường tiểu học một cách thuận lợi.
Thứ ba, tổ chức chỉ đạo, hướng dẫn việc xây dựng chương trình, nội dung dạy học 2 buổi/ngày phù hợp, thiết thực, hiệu quả. Từ thực tiễn kinh nghiệm chỉ đạo dạy học 2 buổi/ngày những năm trước, Sở GD&ĐT đã kịp thời ban hành văn bản chỉ đạo các phòng GD&ĐT để hướng dẫn các trường tiểu học xây dựng chương trình, nội dung, kế hoạch dạy học 2 buổi/ngày trên cơ sở vừa tôn trọng quyền tự chủ của nhà trường vừa bảo đảm tính hài hoà của từng vùng miền, địa bàn với mặt bằng chung. Trong chỉ đạo, ngành giáo dục yêu cầu các nhà trường giành thời gian phù hợp để tăng cường dạy học ngoại ngữ, các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, các sinh hoạt tập thể…..
Thư tư, tổ chức kiểm tra việc thực hiện dạy học 2 buổi/ngày, kịp thời uốn nắn, điều chỉnh những lệch lạc, sai sót. Trong hoạt động kiểm tra thực hiện nhiệm vụ năm học, chúng tôi lồng ghép, tích hợp kiểm tra các nội dung, yêu cầu của dạy học 2 buổi/ngày bao gồm cả nội dung dạy, học, các hoạt động giáo dục, công tác thu chi,..qua đó kịp thời phát hiện những sai sót, lệch lạc của cơ sở, tư vấn, hướng dẫn để Hiệu trưởng nhà trường làm đúng, làm tốt và hiệu quả việc dạy học 2 buổi/ngày.
Mới qua 2 năm học thực hiện dạy học 2 buổi/ngày trên phạm vi toàn tỉnh nhưng Nghệ An đã thu được những kết quả rất đáng khích lệ.
Tỷ lệ học sinh học 2 buổi/ngày tăng cao. Năm học 2016- 2017 có 98,8% số học sinh được học cả ngày theo các mức độ phù hợp; trong đó, số học sinh học 2 buổi/ngày mức độ 9 buổi/35 tiết/tuần chiếm tỷ lệ 81,8%. Cụ thể:
- Vùng thuận lợi: Các trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày nhưng không tăng biên chế, không sử dụng ngân sách mà các trường tự cân đối kinh phí từ XHH theo Quyết định 1517/QĐ-UBND của UBND tỉnh.
- Vùng đặc biệt khó khăn: Bố trí biên chế tổ chức dạy học cả ngày với thời lượng 7- 8 buổi/30 tiết/tuần.
Chất lượng giáo dục tiểu học chuyển biến tích cực
- Môn Tiếng Việt: Hoàn thành tốt 102.396 em, chiếm tỷ lệ 41,3%, Hoàn thành: 141.962 em, chiếm tỷ lệ 57,3%, Chưa hoàn thành 3.441em, chiếm tỷ lệ 1,4%.
- Môn Toán: Hoàn thành tốt 115.367 em, chiếm tỷ lệ 46,6%, Hoàn thành 129.155 em, chiếm tỷ lệ 52,1%, Chưa hoàn thành 3.277 em, chiếm tỷ lệ 1,3%.
Việc tổ chức dạy học 2 buôi/ngày đã tạo thuận lợi để mở rộng quy mô dạy học ngoại ngữ, tin học
- Mở rộng quy mô trường, lớp dạy NN với 125.397 em, chiếm tỷ lệ 87,4% học sinh khối 3,4,5, trong đó học theo chương trình phổ thông 10 năm có 406 trường, chiếm tỷ lệ 75,1% số trường với 106.621 học sinh, chiếm tỷ lệ 74,3% % học sinh khối 3,4,5.
- Mở rộng quy mô dạy học tin học. Năm học 2016-2017 số HS được học Tin học là 55.772 em với 1.829 lớp, chiếm tỷ lệ 38,8% học sinh khối 3,4,5.
Duy trì, mở rộng quy mô học sinh bán trú. Năm học 2016-2017 có 181 trường tiểu học tổ chức bán trú, thu hút 63.169 học sinh, chiếm tỷ lệ 25,34% học sinh tiểu học toàn tỉnh.
Đa dạng hoá các hoạt động giáo dục trong nhà trường. Nhờ tổ chức dạy học 2 buổ/ngày, các trường tiểu học có điều kiện thuận lợi để tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ giờ lên lớp, giáo dục kỹ năng sống, hoạt động trải nghiệm sáng tạo, đưa dân ca, thể dục erobic, vv vào trường học, góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh.
Góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng trường CQG. Nhờ tổ chức đại trà dạy học 2 buổi/ngày, các trường TH có điều kiên thuận lợi tổ chức dạy học ngoại ngữ, tin học, các hoạt động giáo dục khác, nâng cao chất lượng giáo dục đáp ứng tiêu chuẩn trường CQG. Đến hết năm học 2016-2017, Nghệ An có 954 trường CQG cấp tiểu học, chiếm tỷ lệ 83,9%, trong đó có 130 trường mức độ 2, chiếm tỷ lệ chiếm tỷ lệ 24%.
Việc thực hiện đại trà mô hình tổ chức dạy học 2 buổi/ngày ở Nghệ An đã góp phần thúc đẩy nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học, giảm sự chênh lệch chất lượng giữa các vùng miền trong tỉnh, đồng thời qua đó tích lũy kinh nghiệm trong việc chỉ đạo, tổ chức, quản lý hoạt động dạy học của các nhà trường, sẵn sàng để triển khai thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông mới.