NCKH trong trường đại học: Bức tranh đa sắc màu

Đẩy mạnh nhóm nghiên cứu trọng điểm

Theo Bảng tổng hợp số lượng - tiền thưởng bài báo khoa học trên tạp chí trong danh mục ISI, SCI, SCIE (kèm theo Quyết định số 718/QĐ-BGDĐT ngày 11/3/2020) của Bộ GD&ĐT, năm 2019 có 33 cơ sở GDĐH trên khoảng 50 cơ sở GDĐH trực thuộc Bộ GD&ĐT được nhận tiền thưởng. Đơn vị đứng đầu danh sách này là Trường ĐH Bách khoa Hà Nội với 375 bài báo, xếp thứ nhì là ĐH Huế với 225 bài báo; Trường ĐH Hà Nội, Trường ĐH Sư phạm TDTT TPHCM, Học viện Quản lý Giáo dục, mỗi đơn vị chỉ có 1 bài báo trong năm 2019. Điều này cho thấy tỷ lệ nghiên cứu khoa học (NCKH) không đồng đều giữa các cơ sở GDĐH.

Một số trường như: ĐH Mỹ thuật công nghiệp, ĐH Luật TPHCM, ĐH Sư phạm Nghệ thuật Trung ương… không có tên trong Bảng tổng hợp số lượng - tiền thưởng bài báo khoa học trên tạp chí trong danh mục ISI, SCI, SCIE năm 2019 của Bộ GD&ĐT.

Theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng - Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TPHCM (HCMUTE), trong bảng tổng hợp bài báo khoa học năm 2019, HCMUTE tăng 1 bậc so với năm 2018. Còn nếu tính riêng khu vực TPHCM, HCMUTE có 93 bài báo, đứng thứ 2, sau Trường ĐH Mở TPHCM.

PGS.TS Hoàng An Quốc – Trưởng phòng Khoa học công nghệ và Quan hệ quốc tế (HCMUTE) cho biết: Công tác NCKH của trường tập trung vào 2 lĩnh vực: Khoa học giáo dục nghề nghiệp và khoa học kỹ thuật công nghệ nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

Định hướng trở thành trung tâm NCKH, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp hàng đầu Việt Nam, ngang tầm với các trường đại học uy tín trong khu vực và thế giới, HCMUTE đã thành lập 13 nhóm nghiên cứu trọng điểm, 5 trung tâm chuyển giao công nghệ, phân cấp đề tài cơ sở thành đề tài cấp trường trọng điểm (đề tài cần kinh phí lớn, sản phẩm là các bài báo đăng trên tạp chí uy tín) và đề tài cấp trường. Ngoài ra, nhà trường còn có đề tài dành cho giảng viên trẻ, nghiên cứu sinh, học viên cao học và sinh viên nhằm giao quyền tự chủ cho các khoa chuyên môn chủ động, tạo ra hướng đi phù hợp với thế mạnh của từng đơn vị trong trường...

Tín hiệu khởi sắc từ khối trường khoa học xã hội

Nằm trong hệ thống ĐH Quốc gia TPHCM, trong những năm gần đây, hoạt động NCKH của Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TPHCM (ĐHKHXH&NV) có những chuyển biến tích cực về cả số lượng lẫn chất lượng.

Theo TS Trần Anh Tiến - Trưởng phòng Quản lý khoa học và Dự án (ĐHKHXH&NV – ĐHQG TPHCM), trong thời gian qua, chất lượng các công trình NCKH của SV được cải thiện đáng kể, tỷ lệ đề tài đạt các giải thưởng ngoài trường từ 4,6% (năm 2018) lên 5,1% (năm 2019). Đặc biệt, trong năm 2019, nhà trường có đề tài NCKH đạt giải Nhì giải thưởng “Sinh viên NCKH” do Bộ GD&ĐT, Bộ KH&CN, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Liên hiệp các hội KHKT Việt Nam đồng tổ chức và 1 giải Nhất “Giải thưởng NCKH sinh viên” cấp ĐHQG TPHCM.

“Hoạt động NCKH của trường có thay đổi đáng kể cả về số lượng lẫn chất lượng. Đây cũng là nỗ lực của tập thể nhà trường trong việc thúc đẩy các hoạt động NCKH để thực hiện tầm nhìn chung của ĐHQG TPHCM hướng đến ĐH nghiên cứu. Nhà trường đã có những sáng kiến hiến kế cho sự phát triển kinh tế - xã hội của các tỉnh ở miền Đông lẫn miền Tây Nam Bộ” - TS Trần Anh Tiến chia sẻ.

Một điểm nhấn đáng chú ý là Trường ĐHKHXH&NV TPHCM hình thành và phát triển nhóm nghiên cứu mạnh, trong đó tập hợp được các nhà khoa học trong cùng lĩnh vực để thực hiện dự án nghiên cứu, đồng thời tạo lập môi trường cho nhà nghiên cứu trẻ học hỏi. Cụ thể, nhà trường đã thành lập các nhóm nghiên cứu: Nhóm nghiên cứu Xã hội & Nhân văn; Lịch sử vùng đất Nam Bộ; Hán Nôm phương Nam; Lịch sử - Khảo cổ học; Nhân học; Tôn giáo; Xã hội học – Công tác xã hội... Các nhóm này đã tham gia thực hiện các đề tài nghiên cứu, tổ chức chội thảo khoa học, seminar để công bố kết quả nghiên cứu.