Một cố vấn của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đánh giá đề nghị hòa bình này của ông Biden chưa phải là “tốt nhất”, nhưng phía Israel có thể chấp nhận được.
Giống như Chính phủ Israel, phía Hamas cũng chưa biểu lộ phản ứng chính thức nhưng bình luận theo chiều hướng thuận. Để giữ thể diện, cả Hamas và Israel chắc rồi sẽ yêu cầu phía Mỹ sửa đổi hay bổ sung thêm nội dung nào đó trước khi thuận theo động thái mới của Mỹ.
Sáng kiến ngoại giao này của ông Biden bao gồm 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 và 2 đều kéo dài 6 tháng trong khi giai đoạn 3 dành cho việc tái thiết dải Gaza với sự trợ giúp của cộng đồng quốc tế kéo dài từ 3 đến 5 năm.
Giai đoạn 1 dành cho việc ngừng chiến hoàn toàn và không giới hạn, cho việc Hamas trả tự do cho một số con tin và Israel thả một số tù nhân người Palestin, Israel rút quân ra khỏi những khu vực đông dân ở dải Gaza, cứu trợ nhân đạo khẩn cấp được tăng cường và cũng trong thời gian 6 tháng này, Israel và Hamas đàm phán về giai đoạn 2.
Ở giai đoạn 2, Israel rút hết quân đội ra khỏi dải Gaza và Hamas trả tự do cho tất cả các con tin cũng như binh lính Israel bị Hamas bắt giữ.
Nếu Hamas và Israel chấp nhận và thực thi đề nghị hòa bình này của ông Biden thì cuộc chiến tranh ở dải Gaza sẽ chấm dứt. Đề nghị hòa bình này mở ra cho cả Hamas lẫn Israel cơ hội cùng ra khỏi cuộc chiến tranh mà vẫn giữ được thể diện, không bị mang tiếng là đã bị thua.
Tuy nhiên, hai trở ngại lớn đối với động thái của Mỹ là cả hai đều phải nhượng bộ khá đau đớn nếu chấp nhận sự hóa giải trên. Israel đề ra mục tiêu xóa sổ Hamas thì sáng kiến hòa bình này của ông Biden không đề cập đến việc ấy.
Lý do ở chỗ phía Mỹ cho rằng Israel đã đạt được gần hết những mục tiêu đề ra cho cuộc chiến tranh này và Hamas hiện không còn có đủ tiềm lực quân sự để tấn công nhà nước Do Thái.
Sáng kiến hòa bình của ông Biden không đả động gì đến vai trò của Hamas trong tương lai của dải Gaza, hàm ý Hamas tuy không bị tiêu diệt hoàn toàn nhưng không thể tiếp tục quản lý dải Gaza như trước nữa. Cả Israel lẫn Hamas đều sẽ không thể tránh khỏi bị phân rẽ nội bộ sâu sắc nếu buộc phải nhượng bộ như thế.
Israel và cá nhân ông Netanyahu sẽ phải chấp nhận đề nghị hòa bình này của ông Biden bởi Mỹ là đồng minh quan trọng nhất của Israel và nước này lệ thuộc vào sự đảm bảo an ninh của Mỹ.
Israel hiện ở trong tình trạng bị đơn độc rõ rệt trên thế giới vì cách thức tiến hành chiến tranh ở dải Gaza. Hamas sẽ chấp nhận đề nghị trên của ông Biden vì chỉ như thế mới vừa bảo toàn được lực lượng vừa buộc Israel rút hết binh lính ra khỏi dải Gaza.
Với đề nghị hòa bình trên, ông Biden tung chiêu ngoại giao khá ngoạn mục. Ông đồng thời đạt được hai mục đích. Trước hết, là xoa dịu sự bất bình của bộ phận không nhỏ cử tri Mỹ về việc ông quá thiên vị Israel và quá nhẹ tay với ông Netanyahu.
Ông Biden cần lá phiếu bầu của những cử tri này trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Sau đó là khôi phục vai trò và ảnh hưởng chính trị thế giới của Mỹ ở khu vực Trung Đông và vùng Vịnh thông qua hóa giải thành công cuộc chiến tranh giữa Hamas và Israel. Cả điều này cũng rất hữu dụng đối với ông Biden trong cuộc vận động tranh cử tổng thống hiện tại ở nước Mỹ.
