Hôm qua (1/2), Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã đưa ra tuyên bố tại Bộ Ngoại giao Mỹ, nói rằng Mỹ “sẽ dừng những bổn phận của mình” trong Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) với Nga vào ngày 2/2.
“Trong nhiều năm, Nga đã vi phạm các điều khoản của Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung mà không nuối tiếc. Nga đã gây nguy hiểm cho lợi ích an ninh Mỹ và chúng tôi không còn bị Hiệp ước này hạn chế trong khi nga vi phạm nó một cách xấu hổ” – ông Pompeo nói.
“Sự vi phạm của Nga đã đặt hàng triệu người châu Âu và người Mỹ trước mối nguy lớn hơn. Chúng tôi có nghĩa vụ phản ứng một cách phù hợp” – Ngoại trưởng Mỹ nói thêm.
Nhà ngoại giao hàng đầu Mỹ cũng nói rằng Washington đã cung cấp thời gian để Nga trở lại tuân thủ hiệp ước ký năm 1987 này.
Ông Pompeo cho rằng Mỹ sẽ rút khoàn toàn khỏi Hiệp ước INF trong 180 ngày nếu Nga không chấm dứt sự vi phạm đối với hiệp ước.
“Nếu Nga không có sự tuân thủ đầy đủ và kiểm chứng được đối với hiệp ước này trong vòng 6 tháng bằng cách tiêu hủy các tên lửa, bệ phóng và các thiết bị liên quan đã vi phạm INF thì hiệp ước sẽ chấm dứt” – ông Pompeop nói.
Từ nhiều tháng nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump và các quan chức cao cấp của ông đã đưa ra tín hiệu rằng họ sẽ rút khỏi hiệp ước INF.
Nga cho rằng Mỹ từ lâu đã tạo ra cái cớ để rút khỏi hiệp ước này để có thể phát triển những tên lửa mới.
Việc Mỹ rút khỏi INF sẽ “giáng đòn nghiêm trọng” vào các hiệp ước hạt nhân
Phản ứng với tuyên bố của Mỹ, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov nói rằng việc Washington rút khỏi INF tạo ra một mối đe dọa cho an ninh quốc tế và hệ thống kiểm soát vũ khí hạt nhân.
“Trò chơi đã kết thúc, người Mỹ chắc chắn rút khỏi INF, đây sẽ là một đòn nghiêm trọng cho hệ thống kiểm soát vũ khí quốc tế và hệ thống không phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt vốn tồn tại tới bây giờ” – ông Ryabkov nói.
“Chúng tôi cho rằng thỏa thuận này rất quan trọng, nó nằm trong lợi ích an ninh của chúng tôi và an ninh châu Âu. Sẽ là điều vô trách nhiệm nếu một bên phá vỡ thỏa thuận này”
Trong khi đó Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố rằng Moscow vẫn sẵn sàng duy trì đối thoại về hiệp ước INF nhưng bảo lưu quyền đáp trả việc Mỹ rút khỏi hiệp ước.
Tuyên vố dừng hiệp ước của Mỹ được đưa ra một ngày sau khi có những báo cáo rằng Washington và Moscow “không có tiến triển nào” trong các cuộc đàm phán gay gắt về giải quyết những khác biệt của họ đối với hiệp ước INF.
Washington nói hồi tháng 12 năm ngoái rằng họ sẽ rút khỏi INF trong vòng 60 ngày nếu Nga không dỡ bỏ tên lửa mà Mỹ cho rằng vi phạm thỏa thuận. Nga bác bỏ cáo buộc trên và trước đó đã cho phép các thanh sát viên Mỹ tiếp cận những tên lửa để họ tự xem xét.
INF yêu cầu Mỹ và Nga phải loại bỏ tất cả tên lửa hạt nhân và thông thường có tầm xa từ 1.000 tới 1.500 km. Nó cũng cấm các bên đặt tên lửa đất đối không tầm ngắn và tầm trung ở châu Âu.
Hiệp ước INF được ký từ hồi cuối Chiến tranh Lạnh năm 1987 giữa cựu Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan và lãnh đạo Xô viết khi đó là Mikhail Gorbachev.
Nga bác bỏ việc vi phạm thỏa thuận và cáo buộc Mỹ vi phạm, đồng thời cho rằng việc rút khỏi hiệp ước sẽ tạo ra một cuộc đua vũ trang.
 |
| Tổng thống Putin cảnh báo một cuộc đua vũ trang khi Mỹ rút khỏi INF |
NATO “hoàn toàn” ủng hộ việc Mỹ rút khỏi hiệp ước INF
Hôm qua, Liên minh quân sự NATO cho biết ủng hộ hoàn toàn quyết định rút khỏi INF của Mỹ vì nói rằng Nga vi phạm hiệp ước này.
Tuy nhiên, NATO nói rằng việc Mỹ rút khỏi hiệp ước trên sẽ mất 6 tháng để có hiệu lực và thời kỳ này sẽ cho Nga cơ hội để quay trở lại tuân thủ hiệp ước.
“Chúng tôi tiếp tục mong mỏi một mối quan hệ mang tính xây dựng với Nga khi hành động của Nga khiến điều này là có thể” – NATO nói – “Chúng tôi thúc giục Nga sử dụng 6 tháng còn lại để có sự tuân thủ đầy đủ và xác định được nhằm bảo tồn hiệp ước INF”.
Căng thẳng đã tăng lên về số phận của INF, Tổng thống Nga Putin nói rằng sẽ có một cuộc đua vũ trang mới nếu hiệp ước này sụp đổ.
Tháng 12 năm ngoái, ông Putin nói rằng nước ông có thể dễ dàng phát triển và triển khai tên lửa tầm trung trên đất liền nếu Mỹ rút khỏi hiệp ước.
