RT đưa tin, Chính phủ Nga vừa công bố hạn chế tạm thời việc xuất khẩu uranium làm giàu sang Mỹ. Động thái này là để đáp trả lệnh cấm mua nhiên liệu hạt nhân của Washington đối với Nga trước đó.
Theo một tài liệu được chính phủ Nga công bố trực tuyến vào hôm 15/11, biện pháp này cũng liên quan đến hoạt động xuất khẩu theo các thỏa thuận thương mại quốc tế với những người được đăng ký trong phạm vi pháp lý của Mỹ. Một ngoại lệ đã được áp dụng, dành cho cơ sở có giấy phép một lần do Cơ quan Liên bang về Kiểm soát Kỹ thuật và Xuất khẩu cấp.
Tài liệu cho biết quyết định này được đưa ra theo chỉ thị của tổng thống Nga.
Giá uranium tăng vọt sau tin tức về lệnh hạn chế xuất khẩu của Nga. Giá thầu giao hàng vào tháng 11/2025 tăng 4 USD, lên 84 USD/pound, theo công ty nghiên cứu thị trường UxC.
Chủ tịch của UxC, Jonathan Hinze, nói với Bloomber, mặc dù hầu hết các lô hàng đã được giao trong năm nay, lệnh cấm có thể bắt đầu gây tổn hại vào năm 2025, khiến một số công ty không có nhà cung cấp thay thế.
Hồi tháng 9 năm nay, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đề xuất hạn chế xuất khẩu một số nguyên liệu thô quan trọng về mặt chiến lược, bao gồm uranium, ra thị trường toàn cầu để đáp trả các nỗ lực của phương Tây nhằm ngăn chặn Nga tiếp cận một số hàng hóa do nước ngoài sản xuất.
Sau đó, ông Putin đã nói với một cuộc họp chính phủ rằng bất chấp các hạn chế của phương Tây, Nga vẫn tiếp tục cung cấp một số loại hàng hóa cho thị trường thế giới "với số lượng lớn" và trong một số trường hợp, người mua đang vui vẻ tích trữ các sản phẩm của Nga.
Tuyên bố khi đó được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden vào tháng 5 đã ký một dự luật cấm nhập khẩu uranium làm giàu của Nga, bất chấp những cảnh báo rằng động thái này có thể phản tác dụng đối với nền kinh tế Mỹ.
Tuy nhiên, luật này vẫn cho phép các lô hàng tiếp tục được vận chuyển theo hệ thống miễn trừ.
Bộ Năng lượng Mỹ đã được phép ban hành miễn trừ cho đến năm 2028 trong trường hợp không có lựa chọn thay thế nào cho uranium làm giàu thấp của Nga hoặc nếu các lô hàng đó vì lợi ích quốc gia.
Lệnh cấm này cũng cung cấp khoảng 2,7 tỷ USD tiền tài trợ liên bang để xây dựng năng lực làm giàu mới tại Mỹ nhằm thúc đẩy ngành công nghiệp hạt nhân dân sự của nước này.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, Nga đã cung cấp gần 1/4 lượng uranium làm giàu cho các lò phản ứng hạt nhân thương mại của Mỹ vào năm 2022.
Nga đã trở thành nhà cung cấp nhiên liệu nước ngoài hàng đầu của Mỹ trong năm 2022.
Dù Mỹ có các mỏ uranium riêng, chúng không đủ để đáp ứng nhu cầu.
Trong khi đó, Nga sở hữu tổ hợp làm giàu uranium lớn nhất thế giới, chiếm gần một nửa công suất toàn cầu. Nhiên liệu này rất quan trọng đối với cả sản xuất điện hạt nhân dân sự và vũ khí hạt nhân quân sự.
Theo báo cáo thường niên của Rosatom, tính đến năm 2022, Nga là nước xuất khẩu urani làm giàu lớn nhất trên thị trường toàn cầu, chiếm khoảng 35% doanh số bán nhiên liệu trên toàn thế giới với giá trị xuất khẩu ước tính là 2 tỷ USD.
Giá trị chính xác của xuất khẩu uranium làm giàu của Nga vào năm 2023 khó xác định hơn vì cả Nga và phần lớn người mua toàn cầu đều không công khai dữ liệu. Tuy nhiên, theo báo cáo gần đây của Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI) có trụ sở tại Anh dựa trên nhiều nguồn, xuất khẩu của Nga năm ngoái đạt 2,7 tỷ USD.
Khi Tổng thống Mỹ công bố lệnh hạn chế nhập khẩu uranium của Nga, Điện Kremlin đã đánh giá rằng động thái này có tác động "quan trọng" đến ngành công nghiệp hạt nhân.
“Điều này không quan trọng đối với ngành công nghiệp hạt nhân của Nga. Người Mỹ khó có thể cạnh tranh với chúng tôi trên trường quốc tế. Và khi họ thấy khó cạnh tranh, họ có xu hướng làm mọi cách, bao gồm cả các biện pháp làm xói mòn, bóp méo và phá vỡ mọi chuẩn mực và nguyên tắc của thương mại quốc tế.
Đây chẳng qua chỉ là sự cạnh tranh vô đạo đức và là sự tiếp nối lộ trình mà người Mỹ đã thực hiện” - người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov khi đó tuyên bố.