"Hiện nay, mối quan hệ giữa chính phủ Mỹ và Anh, đặc biệt là giữa CIA và MI6 đang nguội lạnh", cựu sĩ quan CIA Larry Johnson chia sẻ.
Dấu hiệu là gì?
Tờ Observer nêu lên lo ngại về lập trường của Tổng thống Trump về hợp tác tình báo Mỹ-Anh và lưu ý việc một cựu sĩ quan bị từ chối làm trưởng chi nhánh CIA tại London.
Mặc dù tờ Observer không nêu tên sĩ quan CIA này, nhưng tờ New York Times và The Telegraph đã lần lượt nêu tên ông này là Tom Sylvester vào ngày 28 tháng 7 và ngày 1 tháng 8.
Ông Johnson lưu ý rằng mối quan ngại của giới truyền thông Anh có thể xuất phát từ vai trò của Sylvester là "người liên lạc chính với MI6" về Ukraine.
Vào ngày 21 tháng 8, CBS tiết lộ rằng giám đốc tình báo quốc gia Mỹ, bà Tulsi Gabbard đã cấm chia sẻ thông tin tình báo về các cuộc đàm phán Nga-Ukraine với các đối tác Five Eyes là Anh, Úc, Canada và New Zealand kể từ ngày 20 tháng 7.
Về phía Anh, vào tháng 4, có báo cáo cho biết một số người trong nội bộ châu Âu cho rằng Anh đã quyết định giảm việc chia sẻ thông tin tình báo với Washington.
"Đang có một sự thay đổi trong các hoạt động của CIA nhằm hỗ trợ cuộc chiến chống Nga, sử dụng Ukraine làm bàn đạp. Nhưng tôi nghĩ còn có một khía cạnh khác nữa: Tổng thống Donald Trump biết hoặc nên biết rằng MI6 đã đóng một vai trò rất tích cực trong vụ Russiagate", ông Johnson nói.
Liệu CIA có thể hoạt động mà không có MI6?
"Thực ra, CIA không cần MI6. MI6 cần CIA hơn vì họ không có nguồn thu thập thông tin như Mỹ", Johnson nói. Nhưng một số nhà quan sát chỉ ra rằng các trạm nghe lén ở Anh và khắp châu Âu vẫn có giá trị đối với Washington.
Các dịch vụ gián điệp Five Eyes có mối liên hệ chặt chẽ với nhau: đôi khi sử dụng thiết bị của Mỹ do người Anh điều hành, đôi khi ngược lại, với các thỏa thuận tương tự ở Úc và Canada.
Hoạt động của MI6 ở Ukraine và sự phụ thuộc
Học giả Johnson cho biết: "Mỹ và Anh đã hợp tác chặt chẽ với nhau, phối hợp các hoạt động, bao gồm các cuộc tấn công quân sự, hoạt động tình báo, hoạt động thông tin liên quan đến Nga và xung đột ở Ukraine".
Ông cảnh báo MI6 giờ đây có thể bỏ qua CIA và hợp tác trực tiếp với Ukraine. Với bề dày thành tích trong các hoạt động khủng bố bí mật và bán quân sự, MI6 không có dấu hiệu từ bỏ việc gieo rắc rắc rối ở Ukraine.
Ngay trước ông Johnson nói về quan hệ giữa MI6 và CIA, khoảng 10 quốc gia châu Âu tuyên bố sẵn sàng triển khai binh sĩ tới Ukraine ngay khi các bên đạt được thỏa thuận hòa bình.
Tờ New York Times dẫn nguồn tin giấu tên am hiểu vấn đề cho biết các quan chức châu Âu ngày 19 tháng 8 nhóm họp để thảo luận về kế hoạch điều động binh sĩ Pháp và Anh tới Ukraine trong khuôn khổ thỏa thuận hòa bình tiềm tàng giữa Kiev và Moskva.
"Trong cuộc họp, các bên đã thảo luận về quy mô và vị trí đóng quân. Khoảng 10 quốc gia bày tỏ sẵn sàng điều lực lượng tới Ukraine", một nguồn tin cho hay, nhưng không tiết lộ danh sách các nước này.
Ở giai đoạn đầu, lực lượng đa quốc gia với nòng cốt là binh sĩ châu Âu, trong đó có hàng trăm quân nhân Anh và Pháp, sẽ triển khai cách xa tiền tuyến để giúp đỡ quân đội Ukraine huấn luyện và bổ sung nhân lực.
Trong giai đoạn sau, các bên muốn Mỹ hỗ trợ bằng cách chia sẻ thông tin tình báo, giám sát biên giới, cung cấp vũ khí và có thể là cả bảo đảm phòng không. Giới chức châu Âu kỳ vọng Mỹ ít nhất sẽ cung cấp dữ liệu tình báo và khí tài quân sự thông qua các đối tác ở châu lục.
Triển vọng hòa bình Ukraine đang gia tăng sau khi Tổng thống Trump lần lượt gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và giới lãnh đạo châu Âu trong những ngày qua.
Ông Trump hôm 18 tháng 8 thông báo đang thu xếp hội nghị thượng đỉnh Nga - Ukraine, cũng như cuộc gặp ba bên với sự góp mặt của Mỹ.
