(GD&TĐ) - Hà Nội, Thủ đô yêu dấu, không chỉ đẹp bởi Hồ Gươm xanh, Tháp Rùa soi bóng, bởi Cầu Thê Húc, đào Nhật Tân, Chùa Một Cột mà còn “Lắng hồn núi sông” qua những khúc hát chèo, hát dân ca mặn nồng tình tứ. Ai đã một lần đến với Hà Nội, được thưởng thức các làn điệu dân ca ngọt ngào say đắm của các nghệ sĩ Nhà hát chèo Hà Nội tại địa chỉ 15 - Nguyễn Đình Chiểu, hẳn sẽ mang thêm cho mình một niềm thương, nỗi nhớ Hà Nội. Và một trong những tài tăng trẻ của Nhà hát chèo Hà Nội, nghệ sĩ thường xuyên có mặt trong các chương trình biểu diễn của Nhà hát mà chúng tôi muốn giới thiệu là NSƯT Minh Huệ.
Minh Huệ tuổi Dần, chị sinh năm 1974 trong một gia đình nghệ thuật. Ông ngoại là nghệ nhân chèo Đỗ Xuân Dán thuộc Đoàn chèo Nam Dân, cha mẹ chị đều là diễn viên và nhạc công của Đoàn chèo Hà Nam Ninh xưa. Mang trong mình dòng máu nghệ thuật nên ngay từ nhỏ những câu hát ru, đường trường, khúc hát giao duyên mặn nồng tha thiết của quê hương cứ dần ngấm vào tâm hồn thơ ngây của cô bé Huệ, theo chị suốt quãng đời học sinh. Năm 1987, khi Huệ 14 tuổi thì duyên chèo, nghiệp chèo đã thực sự gắn bó với chị. Minh Huệ trúng tuyển vào Đoàn chèo Hà Nam Ninh và được đào tạo tại chức luôn tại đoàn.
Nghệ sĩ chèo Minh Huệ |
Yêu và say mê nghệ thuật chèo là vậy nhưng khi thử sức hát diễn mới thấy hết được sự nhọc nhằn vất vả của nghề. Vào đoàn chèo, nghệ sĩ Minh Huệ may mắn được các cô, các chú là các nghệ sĩ đi trước dìu dắt, NSƯT Bích Thục dậy hát, NSƯT Lương Duyên và nghệ sĩ Mai Hương dạy diễn. Cho đến bây giờ, khi đã là một nghệ sĩ có danh tiếng, được nhận nhiều giải thưởng, cũng là bậc cô bậc chị của thế hệ trẻ, Minh Huệ vẫn chưa quên được những ngày đầu tiên ấy. Học từng câu, hát từng chữ, tìm hiểu từng nghĩa, rồi bẻ làn nắn điệu, rồi nhịp nội, nhịp ngoại, rồi lấy hơi, buông câu, nhả chữ trong học hát. Rồi học cái cười man dại của Súy Vân, học cái lẳng lơ của Thị Màu, học cái đoan trang mực thước của Thị Kính... tất cả tưởng như không mới mà lại rất mới với Huệ. Năm 1990 Huệ tốt nghiệp và chính thức trở thành diễn viên Đoàn chèo Hà Nam Ninh. Năm 1991 sau khi tách tỉnh chị là diễn viên của Đoàn chèo Ninh Bình. Sẵn mang trong mình dòng máu yêu chèo lại được các nghệ sĩ đi trước dìu dắt một cách cẩn trọng nên sau khi ra trường nghệ sĩ Minh Huệ đã nhanh chóng thành công trên con đường nghệ thuật. Năm 1992, sau khi ra trường được 2 năm, Minh Huệ đã vượt lên nhiều bạn nghề và cả các thế hệ đi trước để ẵm trọn Huy chương vàng cho giọng hát chèo hay toàn quốc tổ chức tại Hải Dương. Năm 1993, tại Liên hoan các trích đoạn chèo hay toàn quốc tổ chức tại quê nhà, Minh Huệ đoạt Huy chương bạc cho vai Sái Ất, một cô bé hát rong kiếm sống vở: “Tấm áo bào Hoàng Đế”. Năm 1995, trong “Hội diễn sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc”, tại Hà Nội, Minh Huệ lại thành công với vai công chúa Phất Kim vở: “Nước mắt vua Đinh” và dành Huy chương vàng cho vai diễn này.
Vì hoàn cảnh gia đình, năm 2001 Minh Huệ chia tay với quê hương, theo chồng lên Hà Nội và trở thành diễn viên của Nhà hát chèo Hà Nội. Cũng ngay trong năm đó, dù mới chuyển công tác, biết bao khó khăn vất vả nhưng với lòng yêu và say nghề chị vẫn cố gắng tập luyên và đạt Huy chương vàng cho vai Trương Mẫu trong vở chèo: “Trương Viên” do Nhà hát chèo Hà Nội mang đến Hội diễn các vở chèo cổ tại Quảng Ninh. Năm 2003, nghệ sĩ Minh Huệ lại vượt lên chính mình và nhiều bạn diễn để đạt Huy chương bạc tại cuộc thi Tài năng sân khấu trẻ toàn quốc với vai Đào Huế trong trích đoạn: “Tuần Ty Đào Huế”. Bên cạnh những thành tích đã đạt được trong các vai diễn, nghệ sĩ Minh Huệ còn dành nhiều giải cao trong các cuộc thi giọng hát hay do Đài Phát thanh và Truyền hình Ninh Bình, Đài TNVN tổ chức, chị cũng là một trong số ít các nghệ sĩ của Ninh Bình vinh dự được nhận Tặng thưởng văn học nghệ thuật Trương Hán Siêu của tỉnh Ninh Bình. Năm 2012, một vinh dự lớn đến với nghệ sĩ Minh Huệ là được Nhà nước phong tặng chị danh hiệu cao quý NSƯT.
Nghệ sĩ Minh Huệ là một nghệ sĩ đa tài. Chị có thể diễn nhiều loại vai và hát nhiều loại hình âm nhạc khác nhau nhưng có lẽ các vai nữ chính và các điệu hát trữ tình tha thiết, man mác buồn là chị thành công hơn cả. Có dịp gặp gỡ trò chuyện với nghệ sĩ Minh Huệ, chúng tôi thấy chị thật gần gũi, dễ gần. Giản dị và khiêm nhường. Minh Huệ là một trong số rất ít nghệ sĩ sẵn sàng bỏ tiền túi thu thanh một album giọng hát chèo của mình để tặng những người thân quen và bạn bè. Album của Huệ mang một cái tên rất dễ thương: “Gửi tình theo khúc chèo quê”.
Nghệ sĩ Minh Huệ còn rất trẻ. Chị đã, đang và vẫn sẽ cống hiến giọng hát và vai diễn xuất sắc cho nghệ thuật chèo, đặc biệt là nghệ thuật chèo Hà thành.
Mai Văn Lạng