Như đã lưu ý, chỉ có 2 máy bay chiến đấu, 1 trực thăng và 3 máy bay huấn luyện là còn hoạt động, trong khi 325 chiếc khác không thể sử dụng được do thiếu hụt kinh phí nghiêm trọng cũng như phụ tùng thay thế cạn kiệt.
"Tình trạng của Quân đội Nam Phi đã xấu đi đến mức họ không thể bảo vệ đất nước. Thiết bị chính không hoạt động. Trên thực tế không có lực lượng không quân hay hải quân nào cả", ông Kobus Mare, một cựu nghị sĩ vừa từ chức cho biết.
Năm 2022, Bộ trưởng Quốc phòng khi đó là ông Thandi Modise đã thừa nhận tại quốc hội, khi trả lời câu hỏi của công tố viên Kobus Mare, rằng 330 máy bay đã phải ngừng hoạt động do thiếu kinh phí mua phụ tùng thay thế để bảo dưỡng.
Vào thời điểm đó, tổng số máy bay của Không quân Nam Phi bao gồm 388 chiếc, gồm cả 4 máy bay phản lực thương mại dành riêng cho việc phục vụ "những nhân vật rất quan trọng".
Theo ấn phẩm News24, phi đội không quân trực chiến hiện bao gồm 1 trực thăng Oryx, đã hoạt động trở lại vào tháng 2 năm nay, 2 tiêm kích JAS 39 Gripen và 3 máy bay huấn luyện phản lực Hawk.
Gripen là máy bay chiến đấu cuối cùng trong số 26 tiêm kích được mua theo thỏa thuận cung cấp vũ khí năm 1999, đưa vào sử dụng từ năm 2008. Số chiến đấu còn lại đã "nằm đất" trong hơn 10 năm.
Bên cạnh đó, 3 máy bay huấn luyện Hawk cũng là những chiếc còn hoạt động cuối cùng trong số 24 phi cơ được mua theo thỏa thuận trên. Là một phần của chương trình tái vũ trang, Nam Phi cũng đã mua 24 trực thăng hạng nhẹ AgustaWestland.
“Tôi không thể cung cấp cho bạn con số chính xác theo yêu cầu vì lý do an ninh. Tuy nhiên ai cũng biết rằng Không quân Nam Phi đang phải đối mặt với nhiều vấn đề liên quan đến tình trạng kỹ thuật của phi đội", người phát ngôn của Lực lượng Vũ trang Quốc gia Nam Phi - ông Siphiwe Dlamini cho biết.
Vào tháng 9 năm 2022, có thông tin cho biết công ty Saab của Thụy Điển đã ký một thỏa thuận cung cấp dịch vụ bảo dưỡng cho máy bay chiến đấu Gripen của Không quân Nam Phi.
Hợp đồng bao gồm việc sửa chữa các bộ phận và nâng cấp nhỏ cho hệ thống điện tử hàng không để chúng có thể tiếp tục thực hiện nhiệm vụ. Trước đó, việc bảo dưỡng những chiếc máy bay này được giao cho các công ty địa phương.
Tuy nhiên xét đến tình trạng thực tế của phi đội máy bay chiến đấu trong Không quân Nam Phi, thỏa thuận này chưa bao giờ được chính phủ tài trợ đầy đủ, dẫn đến tình trạng đáng buồn kể trên.
