Công an khu vực khó phát hiện?
Còn nhớ, khi dịch Covid-19 ở Hải Dương và cả nước tạm lắng thì ngày 22/3/2021, lực lượng chức năng phát hiện 2 trường hợp dương tính nhập cảnh trái phép vào Việt Nam từ 1 tàu cá trên đảo Phú Quốc. Thời điểm này, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long đã đưa ra nhận định “Việt Nam có thể xuất hiện đợt dịch thứ 4”.
Một tháng sau, ngày 22/4, một lần nữa, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cảnh báo, tình hình dịch bệnh tại một số nước trong khu vực diễn biến phức tạp. Tiềm ẩn nguy cơ xâm nhập qua biên giới. Tại nhiều tỉnh, thành phố, lực lương chức năng liên tục ghi nhận những trường hợp nhập cảnh dương tính.
Gần đây, liên tiếp các vụ nhập cảnh trái phép bị bắt giữ. Tại tuyến biên giới Bản Lầu (huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai), đường dây đưa 200 người nhập cảnh trái phép mới bị triệt phá.
Đường dây đưa người vào nhập cảnh ở Lào Cai lại do thôn đội trưởng dẫn đường. Người này thường xuyên tham gia các hoạt động tuần tra kiểm soát Covid-19 cùng lực lượng Biên phòng....
Tại Vĩnh Phúc, khi tỉnh đang dốc toàn lực để phòng chống dịch thì chỉ trong 3 ngày (3 - 5/5), lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ 56 người Trung Quốc có dấu hiệu nhập cảnh trái phép. Ngay tại Hà Nội, lực lượng chức năng cũng phát hiện gần 100 người nhập cảnh trái phép.
Trung tá Bùi Quang Hưng (Đội trưởng An ninh Công an quận Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết, việc nhập cảnh trái phép vào Việt Nam không mới. Trước đây, khi nhập cảnh vào Việt Nam, các đối tượng này chủ yếu thuê nghỉ tại các khách sạn. Nhưng giờ họ chuyển sang thuê trọ ở những căn hộ cao cấp. Vì vậy, việc phát hiện ra các đối tượng rất khó khăn.
Theo Trung tá Hưng, các đường dây nhập cảnh trái phép này có cả người Trung Quốc và người Việt Nam cầm đầu. Những người “cầm đầu” sau khi đưa nhóm vượt biên trái phép đến khu vực biên giới, qua đường mòn, lối mở sẽ chia nhỏ thành cụm 5 - 6 người. Các nhóm nhỏ này được “chân rết” đưa bằng xe máy, hoặc xe ô tô cá nhân nhập cảnh vào Việt Nam.
“Tại Hà Nội, có một nhóm đối tượng thuê nhà đón sẵn. Chu trình này gần như khép kín. Khi đến các khu chung cư, nhóm này chia lẻ thành từng người, đeo khẩu trang như người du lịch bình thường. Nhóm này chủ yếu thuê chung cư ở tầng thấp.
Lợi dụng nhập nhoạng tối, thời điểm giao ca của nhân viên lễ tân để đi thang bộ lên nhà. Mọi sinh hoạt cá nhân hoàn toàn do người Việt Nam cung cấp các nhu yếu phẩm. Nếu không có quần chúng nhân dân thì việc phát hiện hết sức khó khăn” - Trung tá Hưng nói.
Nhóm nhập cảnh trái phép thường cư trú tại một điểm khoảng 7 - 10 ngày. Sau khi tìm được việc làm, hoặc bố trí được địa điểm cư trú khác nhóm này sẽ di chuyển tiếp. Trung tá Hưng cho biết, do nhóm này liên tục di chuyển tại nhiều địa điểm khác nhau, thêm việc sinh hoạt khép kín nên công an khu vực cũng khó phát hiện trong thời gian ngắn.
Cần ngăn chặn ngay từ biên giới
Việc người nhập cảnh vào Việt Nam, đi từ biên giới phía Bắc vào các tỉnh miền Trung, tiếp tục vào các tỉnh miền Nam, qua rất nhiều địa phương diễn ra rất phổ biến. Đây là câu chuyện của công tác quản lý liên vùng.
Nói về trách nhiệm của công an quản lý khu vực nếu để xảy ra tình trạng nhập cảnh trái phép cư trú trên địa bàn mà không hề hay biết, Trung tá Hưng cho hay, công an quận sẽ cân nhắc, xem xét theo tình hình thực tế. Nếu thực sự cảnh sát khu vực, xuống nắm bắt không chặt chẽ cấp trên sẽ quy trách nhiệm.
Bởi, theo theo nguyên tắc, quản lý địa bàn phải nắm bắt được vấn đề này. Thực tế, tại Hà Nội, đã có có những quận huyện địa bàn có người Trung Quốc cư trú trái phép cả tháng. Đối với những trường hợp này Giám đốc Công an thành phố Hà Nội đã xem xét xử lý để nâng cao trách nhiệm.
Về vấn đề này, Đại tá, PGS.TS Đỗ Cảnh Thìn, chuyên gia tội phạm học, Bộ Công an cho rằng, lực lượng chức năng nói không có thông tin gì thì chưa hoàn toàn chính xác.
Thực tế cho thấy rằng, đó là sự phối hợp, trao đổi, xử lý thông tin, biện pháp phòng ngừa đấu tranh giữa các lực lượng chức năng, giữa các địa bàn thực sự chưa hiệu quả. Vì vậy, mới để xảy ra việc người nước ngoài đi lại tự do khắp các nơi trên cả nước.
Theo Đại tá Thìn, việc quản lý kém, ngoài tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh còn ảnh hưởng đến các hoạt động quản lý trật tự xã hội.
Thậm chí, lợi dụng hoạt động quản lý lỏng lẻo này dẫn đến hoạt động tội phạm khác. Và thực tế, thời gian qua, nhiều tỉnh, thành trong cả nước đã khám phá ra nhiều vụ án lừa đảo do người Trung Quốc cầm đầu.
Đại tá Đỗ Cảnh Thìn cho rằng, để chấn chỉnh vấn đề này, không chỉ nằm ở chỗ phạt nặng hay nhẹ. Bởi, luật pháp chúng ta quy định khá chặt chẽ và chế tài xử phạt chỉ là một phần của các vụ việc vi phạm pháp luật và phạm tội. Vấn đề chính nằm ở quản lý cư trú từng địa bàn.
Nếu không nắm được tình hình chúng ta sẽ thất bại. Cần phải ngăn chặn ngay từ biên giới, thậm chí có thể ngăn chặn từ xa, thậm chí từ nước ngoài. Có như vậy, nắm được các đường dây tội phạm, các đường dây đưa người ta nhập cảnh trái phép.
