Ngày 11/7 (tức ngày 24/5 Âm lịch), Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức Lễ tế Âm hồn năm 2023 tưởng nhớ đồng bào, chiến sĩ tử vong trong biến cố thất thủ Kinh đô Huế năm 1885.
Lễ tế được tổ chức tại Đàn Âm hồn, 73 Ông Ích Khiêm, phường Thuận Hòa, TP Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế.
 |
| Ông Hoàng Việt Trung - Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế (đứng đầu) làm chủ lễ tế. |
Theo sách Đại Nam thực lục, ngày 23/5/1885, Kinh thành Huế thất thủ trước sự tấn công của quân Pháp, hàng nghìn quan quân và dân chúng chết trong cảnh binh đao hỗn loạn.
Năm 1894, vua Thành Thái cho xây Đàn Âm Hồn và hàng năm vào ngày 23/5 âm lịch, triều Nguyễn đều cử hành lễ tế.
Theo đó, lễ tế được tổ chức với nhiều lễ vật gồm bò, dê, lợn, xôi, thức ăn chín, nước chè, rượu, gạo, vàng bạc, đèn hương… Bài vị của Thành Hoàng (vị thần bảo vệ Kinh Thành) được đặt trên bàn thờ chính, bài vị của quan viên thương vong (các quan văn, võ tử trận) được đặt bàn thờ giữa (trung án), bài vị các lại binh (quan nhỏ và lính tử trận) trên bàn thờ bên trái (tả án), sau cùng là của nam, phụ, lão, ấu đặt bên phải (hữu án).
 |
| Lễ tế được tổ chức với nhiều lễ vật gồm trâu, dê, lợn, rượu, gạo, vàng bạc, đèn hương,... cùng đầy đủ các bài vị của Thổ công, bài vị của nam phụ lão ấu, binh sĩ. |
Trong lễ tế, người xướng lễ đọc chúc văn hồi tưởng về sự kiện ngày kinh đô Huế thất thủ năm 1885 và sự ra đời của đàn Âm hồn.
Lễ tế đàn Âm hồn gồm các nghi lễ: lễ Quán tẩy, lễ Thướng hương, lễ Sơ hiến tửu (dâng rượu lần đầu), lễ Đọc chúc, lễ Hành Á hiến (dâng rượu lần thứ hai), lễ chung hiến (dâng rượu lần thứ ba), lễ Dâng trà, lễ hóa văn tế.
 |
| Đống lửa lớn được đốt tại lễ tế. Theo quan niệm, xưa kia nhiều người dân chạy giặc rớt xuống sông, ao, hồ chết nước nên cần lửa để sưởi ấm. |
Sau lễ tế đàn, người dân ở kinh thành Huế và cũng như ở địa bàn các huyện sẽ làm mâm cỗ để cúng tưởng nhớ những người đã mất.
Lễ cúng sẽ diễn ra cho đến hết tháng 5 âm lịch, người dân đều tổ chức lễ cúng trang trọng tại Đàn Âm hồn, các miếu âm hồn và trên các tuyến đường, để tưởng nhớ những người đã ngã xuống trong sự kiện Thất thủ Kinh đô, cầu mong cho các vong hồn được siêu thoát.
 |
| Lễ tế Đàn Âm hồn là một nét văn hóa truyền thống của người dân vùng đất Cố đô. |
Lễ tế đề cao những giá trị nhân văn, là một hình thức gắn kết giữa con người với thế giới tự nhiên. Việc tổ chức lễ tế nhằm đề cao nghĩa cử cao đẹp trong nhận thức, hành động cho các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ. Trải qua nhiều năm, hoạt động mang tính nhân văn này trở thành nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa tâm linh ở vùng đất Cố đô.
