Ông Trần Thanh Đức - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang - Nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT Tiền Giang: Trước mắt chọn phương án ít gây xáo trộn cho nhà trường, người học
Việc tổ chức kỳ thi THPT quốc gia là chủ trương đúng và là xu thế tất yếu.
Kì thi này trước mắt sẽ giảm tốn kém cho xã hội, đồng thời nâng cao chất lượng đào tạo, học tập của giáo viên và học sinh.
Đây sẽ là một kì thi nghiêm túc vì những ưu điểm về tính nghiêm túc của kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ sẽ tác động tới một kì thi quốc gia, và còn tác động lại cả quá trình giáo dục.
Để thực hiện đổi mới kì thi quốc gia, cần nhanh chóng có những điều chỉnh mạnh ở tuyển sinh ĐH, CĐ, xóa bỏ việc thi theo khối.
Với phương án 1 mà Bộ GD&ĐT đề xuất có thể thực hiện được ngay trong năm 2015 mà không gây xáo trộn cho nhà trường và người học.
Phương án 2 đổi mới triệt để hơn, nhưng nếu áp dụng ngay năm 2015 sẽ gây nhiều khó khăn cho học sinh vì các em không kịp thích nghi.
Trên địa bàn tỉnh Tiền Giang, các trường học cũng chưa triển khai dạy tích hợp nên có thể sẽ gây khó khăn cho các em học sinh trong việc làm bài thi.
Tôi đề xuất, năm 2015 sẽ thi theo phương án 1 của Bộ GD&ĐT đã đề ra. Vì với yêu cầu và thực tế triển khai dạy học ở các trường phổ thông hiện nay có thể đáp ứng ngay đối với phương án 1. Đến năm 2016 sẽ chuyển sang thực hiện phương án 2 và sau đó sẽ thực hiện phương án 3 nếu các điều kiện cho phép.
Về việc coi thi, chấm thi, cần tổ chức thi và chấm thi theo cụm để hạn chế những tiêu cực có thể xảy ra. Đã tổ chức thi theo cụm thì chấm thi cũng theo cụm, hoặc phải có một cách làm nào đó khác với việc chấm chéo trước đây.
Bên cạnh đó, kỳ thi quốc gia nên giao cho các trường ĐH, CĐ chủ trì. Hình thức tổ chức có thể là thành lập nhiều cụm thi tại một số địa phương. Chính quyền, ngành GD&ĐT địa phương chỉ làm nhiệm vụ phối hợp.
Trước đây tổ chức chấm chéo, nhưng giám khảo lại biết mình đang chấm bài cho tỉnh nào nên có sự “tranh thủ” lẫn nhau. Còn giờ phải làm sao để khiến cho người chấm không hề biết là mình đang chấm bài cho tỉnh nào.
Để có một kì thi nghiêm túc, cần sự vào cuộc của cả xã hội. Đội ngũ giáo viên sẽ là lực lượng quan trọng trong việc đổi mới thi cử trong thời gian tới.
Ông Trần Trọng Khiếm - Giám đốc Sở GD&ĐT Thành phố Cần Thơ: Thi theo phương án 1 phù hợp với mọi vùng miền
Mới đây, Bộ GD&ĐT công bố 3 phương án môn thi của kỳ thi THPT quốc gia, theo tôi cả ba phương án này đều có thể triển khai được nhưng cần có lộ trình phù hợp.
Tuy nhiên nếu để lựa chọn thì tôi thấy phương án 1 là hợp lý nhất và phù hợp với học sinh mọi vùng miền trên cả nước. Điều quan trọng là, phương án này có thể tổ chức được ngay trong năm 2015.
Từ thành công của kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2014 cho thấy, giáo viên và học sinh đã bắt đầu làm quen và dần thích nghi với những đổi mới trong thi cử. Nếu chúng ta lựa chọn một phương án nào khác e rằng sẽ gây “sốc” cho cả giáo viên và học sinh, nhất là đối với thầy, trò vùng sâu, vùng xa.
Mặt khác, hiện nay trong nhà trường hầu hết các giáo viên vẫn giảng dạy theo từng môn mà chưa có sự tích hợp liên môn. Học sinh học các môn vẫn tương đối độc lập, tách biệt nhau.
Chính vì vậy, nếu bây giờ thi theo phương án tích hợp và tổ chức thành nhóm các môn thi thì cả giáo viên và học sinh đều chưa được chuẩn bị kỹ, khó có thể bắt kịp. Do đó, phương án 2 và 3 đều rất tốt nhưng cần có thời gian chuẩn bị.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi cho rằng, thi theo phương án 1 là hợp lý nhất, bởi không có sự xáo trộn lớn về mặt tâm lý cũng như là cách dạy và học của giáo viên, học sinh. Ngoài ra, thi theo phương án này học sinh cũng giảm nhiều áp lực và có nhiều cơ hội vào các trường đại học, cao đẳng hơn.
Về vấn đề tổ chức thi, tôi cho rằng thi theo cụm ở địa phương vẫn đảm bảo được tính nghiêm túc, trung thực nếu chúng ta làm khách quan, chặt chẽ tất cả quy trình từ tổ chức, coi thi và chấm thi.
Ngoài ra, thi theo cụm sẽ bớt tốn kém hơn cho xã hội, học sinh không phải di chuyển nhiều. Nếu có sự tham gia của các trường đại học vào công tác tổ chức thi cũng sẽ rất tốt để kỳ thi đạt chất lượng, hiệu quả và thực chất hơn.
Ông Nguyễn Văn Huấn - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Bến Tre: Lựa chọn các phương án theo lộ trình
Việc dạy học, kiểm tra, đánh giá ở các trường chưa được triển khai theo hình thức tích hợp, liên môn, giáo viên, học sinh chưa được chuẩn bị tốt, nên sẽ gặp nhiều khó khăn, bỡ ngỡ khi tổ chức ôn tập, thi, chấm thi theo hình thức này.
Nếu việc dạy học, kiểm tra, đánh giá theo hình thức tích hợp, liên môn chưa được thực hiện ở các trường phổ thông thì đề thi theo môn sẽ phù hợp hơn.
Phương án thi theo bài thi tích hợp, liên môn khi chưa có sự chuẩn bị sẽ gặp khó khăn trong ra đề, chấm thi (đề thi tích hợp, liên môn nếu chỉ là sự cộng lại các câu hỏi riêng lẻ của các môn sẽ không hiệu quả).
Nếu các trường đại học, cao đẳng vẫn còn tuyển sinh theo khối thi gồm các môn thi thì việc thi theo môn sẽ thuận lợi hơn cho việc xét tuyển vào đại học, cao đẳng.
Tuy nhiên, phương án 2 thi theo bài là phương án tốt, có thể thực hiện sau khi đã có sự chuẩn bị, tức là khi đã triển khai tốt việc dạy học, kiểm tra, đánh giá theo hình thức tích hợp, liên môn.
Về coi thi, có thể tổ chức thành các cụm coi thi trên địa bàn tỉnh. Mỗi tỉnh chỉ có một hội đồng coi thi là không khả thi vì không nơi nào trong tỉnh có thể đáp ứng nổi các yêu cầu về ăn, ở cho giám thị và thí sinh, cơ sở thi với quy mô quá lớn (Bến Tre có khoảng 12.000 thí sinh).
Vì vậy, chỉ có thể tổ chức coi thi theo cụm 1 hoặc 2 huyện cho một số trường trên địa bàn huyện thì mới có thể đáp ứng được yêu cầu tổ chức coi thi.
Lãnh đạo hội đồng coi thi chỉ nên là lãnh đạo các trường THPT, trung tâm GDTX vì không thể có đủ lãnh đạo hội đồng coi thi là lãnh đạo các trường đại học và lãnh đạo sở GD&ĐT với nhiều hội đồng coi thi như trên.
Về chấm thi: Có thể tổ chức chấm thi theo các cụm vùng, miền. Tuy nhiên việc tổ chức chỉ có một hội đồng chấm thi cho nhiều tỉnh là không khả thi.
Chẳng hạn vùng Đồng bằng sông Cửu Long gồm 13 tỉnh, thành thì không thể bố trí chỉ một hội đồng chấm thi vì sẽ gặp khó khăn trong tổ chức với quy mô quá lớn (trên 100.000 thí sinh), phải điều động số lượng lớn giám khảo, khó đáp ứng yêu cầu về ăn, ở cho giám khảo.
Vì vậy, nên bố trí trong mỗi vùng, miền thành một số cụm chấm thi với quy mô nhỏ hơn và có thể hoán chuyển giám khảo giữa các cụm sao cho không chấm bài của học sinh mình. Với việc tổ chức chấm thi theo các cụm vùng, miền có thế bố trí lãnh đạo hội đồng chấm gồm lãnh đạo trường đại học và sở GD&ĐT.
Đề thi: Nội dung câu hỏi của đề thi có thể ở cả 4 mức độ nhận biết, thông hiểu, vận dụng, vận dụng cao. Các mức độ nhận biết, thông hiểu chiếm tỉ lệ khoảng 60%; mức độ vận dụng khoảng 20% và vận dụng cao khoảng 20%, sao cho học sinh có học lực trung bình có thể làm được 50% - 60% nội dung câu hỏi, có thể đạt yêu cầu tốt nghiệp THPT;
Phần còn lại dành để phân hóa cho học sinh khá, giỏi làm cơ sở tuyển sinh đại học. Hiện nay chưa thể yêu cầu kiểm tra kiến thức liên môn vì các trường chưa tổ chức dạy học, kiểm tra, đánh giá theo hình thức này.
Việc đưa trở lại môn ngoại ngữ là môn thi bắt buộc là một quyết định đúng vì như thế sẽ nâng cao vị thế môn ngoại ngữ và góp phần tạo thuận lợi cho việc triển khai Đề án ngoại ngữ 2020.
Tuy nhiên, khi quy định những học sinh không được học hoặc học trong điều kiện không đảm bảo chất lượng dạy và học thì không bắt buộc phải thi môn ngoại ngữ, chỉ phải thi các môn thi/bài thi ứng với mỗi phương án (gồm 2 môn thi/bài thi bắt buộc và 1 môn thi/bài thi tự chọn) sẽ tạo kẽ hở cho việc các trường, các địa phương bỏ thi môn ngoại ngữ.
Điều kiện không thi ngoại ngữ như trong dự thảo: “Học trong điều kiện không đảm bảo chất lượng dạy và học” dễ tạo kẽ hở.
Ngoài ra, học sinh không thi ngoại ngữ chỉ thi 3 môn thi/bài thi sẽ tạo ra sự không công bằng và không đồng đều so với các thí sinh phải thi 4 môn thi/bài thi, trong đó có môn ngoại ngữ, được xem là môn khó đối với học sinh.
Nên chăng bắt buộc tất cả các học sinh đã học ngoại ngữ đủ ở các lớp đều phải thi ngoại ngữ. Đối với học sinh học ngoại ngữ trong điều kiện không đảm bảo chất lượng dạy và học thì ra đề ở mức độ dễ hơn.
Học sinh không học ngoại ngữ (kể cả học sinh GDTX) hoặc học không đầy đủ (số lượng không nhiều) thì chọn thêm một môn tự chọn khác thay thế cho đủ 4 môn thi/bài thi tối thiểu.