Lo âu, căng thẳng là tình trạng tâm lý nhiều sinh viên hiện nay gặp phải. Theo một nhóm giảng viên FPT, cách để giúp sinh viên lấy lại sự tự tin, niềm vui khi đến trường, qua đó nâng cao hiệu quả học tập là mô hình tích hợp dữ liệu tinh thần vào thiết kế học tập cá nhân hóa.
Mô hình tích hợp dữ liệu tinh thần vào thiết kế học tập cá nhân hoá được thầy Hồ Quang Huy và cô Nguyễn Thị Vân Anh (giảng viên Trường Cao đẳng thực hành FPT Polytechnic, Tập đoàn FPT) nghiên cứu, đưa ra trong diễn đàn giáo dục FPT Educamp 2025 mới đây.
Theo mô hình này, sinh viên và giảng viên cùng tham gia vào một cơ chế tương tác hai chiều. Sinh viên được hướng dẫn tự đánh giá mức độ căng thẳng, cảm xúc và động lực của bản thân thông qua các biểu mẫu định kỳ hoặc công cụ số.
Dữ liệu được ghi nhận qua một nền tảng HTML mà giảng viên cung cấp. Sinh viên trả lời các câu hỏi trắc nghiệm và nhận được kết quả đánh giá sức khỏe tinh thần ngay lập tức, đồng thời toàn bộ kết quả sẽ tự động gửi về một trang Google Sheet. Từ đó, giảng viên có thể theo dõi diễn biến tinh thần của từng sinh viên để có bước hỗ trợ phù hợp.
Dựa trên những thông tin này, giảng viên phân tích các tín hiệu hành vi và tâm lý học tập để nhận diện nhóm sinh viên cần hỗ trợ, đồng thời điều chỉnh tiến độ, nội dung hoặc phương pháp giảng dạy phù hợp với từng cá nhân.
Tiếp đó, thầy Hồ Quang Huy và cộng sự xây dựng bộ khung hành động để giảng viên có thể trao đổi, tư vấn ban đầu hoặc kết nối sinh viên tới các đơn vị hỗ trợ chuyên sâu khi cần thiết, hướng tới một mô hình học tập nhân bản và an toàn hơn cho sinh viên.
Theo thầy Huy, hiệu quả của mô hình nằm ở việc “giúp sinh viên biết cách tự quan sát, chăm sóc sức khoẻ tinh thần bản thân và dễ dàng hơn trong việc ‘mở lòng’ chia sẻ những vấn đề đang gặp phải với giảng viên”.
Ngoài ra, mô hình này hướng tới việc phát triển năng lực thấu hiểu và đồng hành của giảng viên, từ đó hình thành văn hóa lấy con người làm trung tâm của hoạt động giáo dục.
Bên cạnh đó, việc tích hợp dữ liệu tinh thần vào quá trình cá nhân hóa học tập cũng mở ra một môi trường học tập bền vững hơn, nơi các tín hiệu tâm lý được coi là một phần cấu thành quan trọng của quá trình học chứ không phải những vấn đề rời rạc hay thứ yếu.
Nhìn nhận mô hình này ở thực tế công việc của mình, là một giảng viên Thiết kế đồ hoạ, thầy Huy chia sẻ: “Với những ngành nghề mang tính sáng tạo cao, sự ảnh hưởng của công nghệ đặt ra những yêu cầu luôn mới cho người dạy, người học, người làm nghề. Các bạn trẻ mới tiếp cận với nhịp độ này của ngành nghề dễ gặp phải tình trạng ‘ngợp’, tự ti, lo lắng, ảnh hưởng đến hiệu quả học tập hoặc cảm xúc với việc học ở trường”.
Mô hình đã được thực nghiệm trên 300 sinh viên Thiết kế đồ hoạ. Kết quả đưa ra là mô hình đánh giá được các chỉ số tâm lý: Trầm cảm, lo âu, căng thẳng của sinh viên, theo các mức từ bình thường, nhẹ đến nặng, rất nặng. Đây là những chỉ báo quan trọng cho cả sinh viên và giảng viên trong việc điều chỉnh nhịp độ học tập hay cần thiết phải đưa ra những tham vấn tâm lý sâu hơn.
Được chia sẻ tại diễn đàn giáo dục FPT Educamp 2025, mô hình đã nhận được nhiều trao đổi, phản hồi tích cực từ các thầy cô, cán bộ giáo dục. Cùng với việc bồi đắp cho sinh viên nhiều kiến thức xã hội, kỹ năng mềm… mô hình này được kỳ vọng góp phần xây dựng môi trường học tập giàu trải nghiệm, nhân văn đối với người học.
FPT Educamp là mô hình diễn đàn giáo dục mở được FPT tổ chức thường niên. Năm nay, diễn đàn có chủ đề “Học tập cá nhân hoá” với sự tham dự của 2 chuyên gia: TS. Guanliang Chen đến từ Đại học Monash, Australia, và TS. Nguyễn Chí Hiếu, CEO Tổ chức Giáo dục IEG cùng hơn 300 thầy cô giáo, cán bộ giáo dục.
