Bài báo công bố trên tạp chí “Khoa học Vũ trụ và Sinh học thiên văn” (Mỹ), đăng tải những bức ảnh do 2 xe tự hành sao Hỏa Curiosity và Opportunity thực hiện. Trên các bức ảnh thấy rõ hình ảnh các vật thể giống như nấm, địa y và tảo trên sao Hỏa. Nói là “giống như”, bởi cho tới nay không ai khẳng định được rằng đây là những cá thể sống.
Bài báo phân tích gần 200 nghiên cứu liên quan đến các cấu trúc khác thường trên sao Hỏa, các thay đổi phân bổ khí methane theo mùa và khả năng chuyển đổi sự sống giữa các hành tinh. Các nghiên cứu được các chuyên gia đánh giá là “có thể gây tranh cãi”.
“Chúng tôi đã tham khảo gần 200 công trình nghiên cứu của hơn 500 nhà khoa học, trong số đó có nhiều người làm việc cho NASA. Chúng tôi thừa nhận rằng không có các chứng cứ hữu hình về sự tồn tại của sự sống trên sao Hỏa như ảnh chụp các tế bào hoặc các cấu trúc tế bào cơ bản. Tuy nhiên, chúng tôi có nhiều chứng cứ khác để có thể nói rằng đây đúng là sinh học sao Hỏa” - nữ Tiến sĩ Regina Dass ở ĐH Pondichery (Ấn Độ), đồng tác giả bài báo, cho biết.
Cuộc tranh luận về các chứng cớ cho sự sống trên sao Hỏa bắt đầu từ năm 1976, khi tàu thăm dò Viking đổ bộ xuống hành tinh Đỏ. Khi đó, có hai phân tích về các thành phần sinh học trong đất sao Hỏa được tiến hành. Phân tích thứ nhất cho kết quả khả quan, tuy nhiên sau khi được làm lại một tuần sau đó, kết quả lại mang tính phủ định. Các nhà khoa học cũng đưa ra những cách giải thích về sự khác biệt lạ kỳ này trên phương diện sinh học cũng như địa chất.
Bài báo nói trên có nhiều điểm không chính xác. Trước hết là sự không mạch lạc trong kiến thức chuyên ngành. Các tác giả nhấn mạnh điều quan trọng là các chuyên gia công nhận các cấu tạo do xe tự hành Opportunity và Curiosity phát hiện là nấm hoặc địa y. Bên cạnh đó, các tác giả lại phê phán các chuyên gia, những người phủ nhận khả năng xuất hiện các sinh vật trên sao Hỏa cho đến ngày nay.
Vấn đề gây tranh cãi thứ hai có liên quan đến mối liên lạc tiềm năng với Trái đất. Trong bài báo, các tác giả nói rằng, sự sống từ hành tinh chúng ta có thể “lọt” lên sao Hỏa. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là “sự sống từ Trái đất” làm sao có thể phát triển và tồn tại trong thế giới băng giá, nơi không có nước và oxy. Vấn đề oxy là rất quan trọng, bởi không một sinh vật phức tạp đã biết nào có thể sống thiếu oxy.
Nói tóm lại, không có chứng cứ thỏa đáng về sự tồn tại sự sống trên sao Hỏa, tuy nhiên chúng ta phải luôn quan sát và nghiên cứu sao Hỏa.
