Hội nghị Cấp cao ASEAN – Nhật Bản lần thứ 13

Hội nghị Cấp cao ASEAN – Nhật Bản lần thứ 13
Quang cảnh Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản lần thứ 13(ảnh:chinhphu.vn).
Quang cảnh Hội nghị cấp cao ASEAN - Nhật Bản lần thứ 13(ảnh:chinhphu.vn).

Trong bài phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng bày tỏ vui mừng trước những phát triển quan trọng trong quan hệ đối thoại ASEAN - Nhật Bản, nhất là kết quả thực hiện Kế hoạch hành động triển khai Tuyên bố Tokyo về quan hệ đối tác ASEAN - Nhật Bản năng động và lâu dài bước vào thiên niên kỷ mới. ASEAN - Nhật Bản đã triển khai hợp tác hiệu quả trên nhiều lĩnh vực, nhất là kinh tế, thươg mại, khoa học, công nghệ, giáo dục, trao đổi nhân dân, chống khủng bố, an ninh trên biển…

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, Quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Nhật Bản là một trong những quan hệ hàng đầu của ASEAN và đang phát triển thể hiện bằng những tiến triển cụ thể và thực chất. Việt Nam và ASEAN mong muốn tiếp tục làm sâu sắc hơn nữa quan hệ toàn diện ASEAN - Nhật Bản cả về đa phương và song phương trên cơ sở khai thác tiềm năng đưa hợp tác đi vào thực chất và hiệu quả hơn, góp phần thúc đẩy liên kết khu vưc rộng lớn hơn ở Đông Á.

ASEAN đánh giá cao sự ủng hộ của Nhật Bản dành cho Hiệp hội trong nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN và thu hẹp khoảng cách phát triển. ASEAN mong muốn Nhật Bản tiếp tục ủng hộ vai trò chủ đạo của ASEAN trong các tiến trình khu vực và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình.

Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan khẳng định sẽ cố gắng hết sức để góp phần thúc đẩy hợp tác giữa Nhật Bản với ASEAN. Trước hết muốn cùng hợp tác, chia sẻ với các nước để giải quyết hậu quả do thiên tai vừa gây ra tại Indonesia, Thái Lan và Việt Nam. Nhật Bản cũng sẽ tăng cường hợp tác và hỗ trợ nhiều hơn nữa cho các nước ASEAN trong lĩnh vực kinh tế và phát trển công nghiệp…

Trên cương vị nước điều phối quan hệ ASEAN - Nhật Bản, Indonesia đã thông báo với Hội nghị về những tiến triển mới trong quan hệ đối thoại giữa hai bên, bày tỏ vui mừng trước những phát triển quan trọng, thực chất thời gian qua, đặc biệt là về kết quả thực hiện Kế hoạch hành động triển khai “Tuyên bố Tokyo về Quan hệ đối tác ASEAN-Nhật Bản Năng động và Lâu dài bước vào Thiên niên kỷ mới”.

Các Nhà Lãnh đạo ASEAN đánh giá cao sự ủng hộ và hỗ trợ to lớn của Nhật Bản trong nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN, thu hẹp khoảng cách phát triển và tăng cường kết nối ASEAN, cũng như việc Nhật Bản tiếp tục ủng hộ vai trò chủ đạo của ASEAN trong các tiến trình khu vực. ASEAN đánh giá cao vai trò của Quỹ Liên kết ASEAN - Nhật (JAIF), trong đó có việc sớm triển khai các cam kết hỗ trợ ASEAN, nhất là khoản 62 triệu USD trợ giúp khẩn cấp đối phó với khủng hoảng tài chính cho khu vực ASEAN.

ASEAN và Nhật Bản nhất trí tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp cụ thể nhằm triển khai hiệu quả quan hệ đối tác lâu dài, hữu nghị và chiến lược vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực. Các Nhà Lãnh đạo giao các Bộ trưởng và các quan chức đề ra các biện pháp cụ thể nhằm tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa hợp tác về kinh tế - thương mại, nhất là triển khai có hiệu quả Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện ASEAN - Nhật Bản (AJCEP); hợp tác phát triển Tiểu vùng, đặc biệt là triển khai Sáng kiến Một thập kỷ Mekong xanh vì sự phát triển bền vững ở lưu vực Mekong; tăng cường hợp tác xử lý các vấn đề toàn cầu như suy thoái môi trường, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh, chống khủng bố, an ninh biển, an ninh năng lượng…; thúc đẩy hơn nữa giao lưu nhân dân... Hai bên cũng nhất trí tăng cường tham vấn và phối hợp lập trường trong các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, nhằm góp phần duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực Đông Á, phục hồi kinh tế và phát triển bền vững cũng như ứng phó có hiệu quả với những thách thức đang nổi lên.

Tuyên bố chung Hội nghị Cấp cao Mekong - Nhật Bản lần 2

Chúng tôi, những Người đứng đầu các Chính phủ Nhật Bản, Vương quốc Campuchia, CHDCND Lào, Liên bang Myanmar, Vương quốc Thái Lan và Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam gặp nhau tại Hà Nội, Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ hai diễn ra ngày 29/10/2010.

Chúng tôi rất hài lòng nhận thấy rằng, trong những năm qua, mối quan hệ hợp tác giữa các nước khu vực Mekong và Nhật Bản đã có những bước tiến đáng kể trên nhiều lĩnh vực như: chính trị và kinh tế, kể cả hợp tác phát triển, đặc biệt kể từ sau Hội nghị Cấp cao lần thứ nhất tháng 9/2009 tại Nhật Bản. Chúng tôi hoan nghênh và đánh giá cao các cuộc tham vấn và các nỗ lực hợp tác của các Bộ liên quan nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ Nhật Bản-Mekong, được thể hiện tại Hội nghị Ngoại trưởng Mekong-Nhật Bản lần thứ ba tổ chức ngày 21/7/2010 tại Hà Nội và Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế Mekong - Nhật Bản lần thứ hai diễn ra ngày 26/8/2010 tại Đà Nẵng.

Chúng tôi hoan nghênh những tiến bộ đáng kể trong việc triển khai Tuyên bố Tokyo và Kế hoạch Hành động 63 Mekong-Nhật Bản và những sáng kiến khác do các nước Mekong đề xuất kể từ Hội nghị Cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ nhất năm 2009 và quyết tâm tăng cường hợp tác. Chúng tôi cũng đã trao đổi quan điểm về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm. Chúng tôi tăng cường cam kết tiếp tục hợp tác vì hòa bình, phát triển và thịnh vượng của khu vực Mekong cũng như Đông Á.

Lãnh đạo các nước Mekong đánh giá cao vai trò quan trọng và xây dựng của Nhật Bản ở khu vực, đặc biệt trong hợp tác phát triển, và khẳng định lại quan điểm chung của các nước Mekong rằng, Nhật Bản luôn được coi là một đối tác lâu dài, tin cậy và không thể thiếu của khu vực Mekong và bày tỏ hy vọng, Nhật Bản sẽ duy trì hợp tác chặt chẽ với các nước Mekong. Thủ tướng Nhật Bản khẳng định lại rằng, Nhật Bản sẽ tiếp tục cam kết cùng chung sức với các nước trong khu vực Mekong nỗ lực hướng tới các mục tiêu đề ra tại Hội nghị Cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ nhất, và cũng đánh giá cao những nỗ lực tự thân của các nước khu vực Mekong.

Chúng tôi chia sẻ quan điểm rằng, phát triển tại vùng Mekong cần trở thành hình mẫu phát triển để tăng cường hội nhập khu vực, đạt được phát triển bền vững đáp ứng nhu cầu bảo tồn môi trường và có lợi cho cả các nước trong khu vực Mekong và các nước thứ ba.

Chúng tôi tái khẳng định quyết tâm  tiếp tục sử dụng tài nguyên để phát triển cơ sở hạ tầng cứng và mềm trong khu vực Mekong. Trong bối cảnh này, chúng tôi đánh giá cao và thông qua “Kế hoạch Hành động Sáng kiến Hợp tác Kinh tế-Công nghiệp Mekong- Nhật Bản (MJ - CJ)”,  tập trung vào cơ sở hạ tầng cứng, thuận lợi hoá thương mại/tiếp vận, thúc đẩy Doanh nghiệp vừa và nhỏ, công nghiệp phụ trợ, doanh nghiệp, lĩnh vực dịch vụ, và lĩnh vực công nghiệp mới dựa trên các khuyến nghị của cộng đồng doanh nghiệp. Chúng tôi nhận thấy, “Kế hoạch Hành động Sáng kiến Hợp tác Kinh tế-Công nghiệp Mekong- Nhật Bản” sẽ thúc đẩy các hoạt động doanh nghiệp và thu hẹp khoảng cách phát triển qua việc giải quyết “các liên kết còn thiếu” trong khu vực  theo “Kế hoạch Hành động 63”. Ngoài ra, chúng tôi hoanh nghênh kết quả của Hội nghị Quốc tế Mekong- Nhật Bản về Hành lang Kinh tế Đông-Tây (EWEC) và Hành lang Kinh tế phía Nam (SEC), do Nhật Bản và Thái Lan đồng tổ chức tại thủ đô Bangkok của Thái Lan vào tháng 9/2010 và Hội thảo về sự cải thiện Hành lang Kinh tế Đông - Tây tại Tokyo, trong đó các đại biểu tham dự đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết vấn đề cơ sở hạ tầng mềm bên cạnh cơ sở hạ tầng cứng nhằm phát huy tối đa các Hành Lang Kinh tế và tăng cường kết nối trong khu vực.

Chúng tôi cũng chú ý đến sự cần thiết của việc đẩy mạnh hơn nữa hợp tác giữa những khu vực công và tư, góp phần cho việc triển khai có hiệu quả các dự án hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Liên quan đến vấn đề này, các nước tiểu vùng Mekong và Nhật Bản đã tổ chức Đối thoại Công nghiệp và Chính phủ Mekong-Nhật Bản lần đầu tiên vào tháng 8/2010. Tại đó cộng đồng doanh nghiệp đã báo cáo những khuyến nghị lên các chính phủ về việc hình thành Kế hoạch Hành động Sáng kiến Hợp tác Kinh tế-Công nghiệp Mekong- Nhật Bản. Hơn nữa, Nhật Bản đã mở một diễn đàn mới cho sự thúc đẩy hợp tác Công-Tư ở khu vực Mekong và sẽ tổ chức Diễn đàn đầu tiên nhằm thúc đẩy hợp tác Công-Tư, với sự tham gia của đại diện khu vực công và tư của Nhật Bản và các nước khu vực Mekong vào cuối năm nay.

Chúng tôi nhận thấy tầm quan trọng của việc phát triển nguồn nhân lực ở những nước vùng Mekong nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế ngày càng tăng trong khu vực. Chúng tôi ghi nhận những bước khởi đầu của “Dự án Trung tâm Đào tạo Nghề Mekong-Nhật Bản”. Chúng tôi cũng hoan nghênh Thái Lan bày tỏ sự sẵn sàng hỗ trợ việc triển khai “Kế hoạch Hành động 63”, đặc biệt là phát triển nguồn nhân lực, lĩnh vực mà Thái Lan có năng lực cao.

Chúng tôi hoan nghênh sáng kiến “Một thập kỷ hướng tới Mekong xanh” và thông qua Kế hoạch Hành động “Một thập kỷ hướng tới Mekong xanh” và bày tỏ mong muốn rằng, hợp tác về bảo tồn môi trường sẽ được tăng cường để khu vực Mekong có thể đạt được mục tiêu “Mekong xanh” với nhiều  cây xanh, đa dạng sinh học và có khả năng chống chọi với thiên tai thông qua nhiều biện pháp bao gồm trồng rừng.

Chúng tôi nhấn mạnh nhu cầu thúc đẩy hợp tác về quản lý nguồn nước Mekong mà lãnh đạo Việt Nam đã nêu tại Hội nghị Cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ nhất. Lãnh đạo các nước Mekong đánh giá cao quyết định của Nhật Bản trong việc hỗ trợ Ủy hội sông Mekong (MRC) thực hiện các dự án Quản lý nguồn nước Mekong vào mùa lũ và mùa hạn.

Chúng tôi tái khẳng định sẽ hợp tác tích cực trong việc giảm đói nghèo, thu hẹp khoảng cách về kinh tế, tăng cường an ninh lương thực và cải thiện y tế công cộng, nhằm đạt được sự phát triển cân bằng trong khu vực Mekong. Chúng tôi bày tỏ quyết tâm hợp tác cùng nhau để hỗ trợ người dân dễ bị ảnh hưởng bởi suy giảm kinh tế và thiên tai. Chúng tôi cũng lưu ý tới sự cần thiết nhằm thúc đẩy các ngành công nghiệp trong khu vực, phát triển các lĩnh vực nông nghiệp và lĩnh vực kinh tế-xã hội như chăm sóc y tế ban đầu và giáo dục tiểu học. Theo đó, Thủ tướng Nhật Bản bày tỏ mong muốn tiếp tục hỗ trợ cho sự phát triển của “Tam giác Phát triển CLV”.

Chúng tôi hoan nghênh kết quả tốt đẹp của giao lưu nhân dân từ cấp cơ sở đến cấp cao nhất trong các lĩnh vực rộng lớn như; chính trị, an ninh, kinh tế, văn hóa, du lịch và giao lưu thanh niên. Chúng tôi đánh giá cao Việt Nam đã tổ chức sự kiện những ngày Du lịch và Văn hóa Mekong - Nhật Bản tại Cần Thơ vào tháng 12/2009, Lào tổ chức Hội thảo Nghị sỹ nữ Mekong - Nhật Bản tại Luang Prabang vào ngày 22/12/2009 và Nhật Bản tổ chức “Hội thảo chuyên đề Mekong - Nhật Bản về Cố đô” tại thành phố Nara, Nhật Bản vào ngày 22/6/2010. Lãnh đạo các nước khu vực sông Mekong đánh giá cao việc triển khai chương trình trao đổi, theo đó 30.000 người, bao gồm thanh niên từ các nước khu vực sông Mekong sẽ được mời đến Nhật Bản trong ba năm kể từ năm 2010.

Chúng tôi bày tỏ sự đánh giá cao đối với Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN sẽ được trình lên Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 17. Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của sự cộng hưởng tích cực giữa hợp tác Mekong - Nhật Bản và Kết nối ASEAN và chia sẻ quan điểm chung rằng, phát triển cơ sở hạ tầng tại các nước Mekong cần phải hài hòa với phát triển trong ASEAN và Đông Á. Thủ tướng Nhật Bản ủng hộ Kế hoạch Tổng thể về Kết nối ASEAN, đã được báo cáo lên Hội nghị Cấp cao ASEAN vào ngày 28/10 và bày tỏ mong muốn tiếp tục hỗ trợ các nước khu vực Mekong phát triển kết nối phần cứng, thể chế và người dân.

Chúng tôi khẳng định lại quyết tâm thúc đẩy hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, và làm sâu sắc và mở rộng hơn nữa mối quan hệ hợp tác hiện có giữa Mekong và Nhật Bản nhằm đảm bảo hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực.

Chúng tôi khẳng định lại sự ủng hộ đối với việc cải tổ Liên Hợp Quốc, theo đó, chúng tôi nhấn mạnh việc sớm cải tổ Hội đồng Bảo an, bao gồm cả việc mở rộng thành viên thường trực và không thường trực và cải thiện phương thức làm việc của Hội đồng Bảo an để Hội đồng Bảo an có tính đại diện cao hơn, hợp pháp hơn, hiệu quả hơn và đáp ứng tốt hơn với thực tế cũng như nhu cầu của cộng đồng quốc tế trong thế kỷ 21. Thủ tướng Nhật Bản đánh giá cao các nước Mekong đã cam kết ủng hộ Nhật Bản để trở thành thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc khi Hội đồng Bảo an được mở rộng.

Chúng tôi khẳng định lại sự ủng hộ đối với việc phi hạt nhân hóa hoàn toàn và có thể kiểm chứng ở Bán đảo Triều Tiên theo tinh thần của Tuyên Bố chung của Đàm phán 6 bên vào tháng 9/2005 và những nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Chúng tôi cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết mối quan tâm về nhân đạo của cộng đồng quốc tế. Chúng tôi nhắc lại sự cần thiết của việc tuân theo đầy đủ các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an.

Chúng tôi ghi nhận tầm quan trọng của cuộc Tổng tuyển cử sẽ được tổ chức tại Myanmar vào ngày 7/11/2010 và bày tỏ hy vọng rằng, cuộc Tổng tuyển cử sẽ được tổ chức một cách tự do, công bằng và cởi mở.

Chúng tôi đồng ý rằng, các vấn đề trên biển cần phải được giải quyết một cách hòa bình trên cơ sở của luật pháp quốc tế vì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Chúng tôi chia sẻ quan điểm cho rằng, hợp tác Mekong - Nhật Bản đã đạt được tiến triển đáng kể trong những năm qua. Chúng tôi khẳng định lại cam kết tăng cường hơn nữa hợp tác thông qua các diễn đàn Mekong - Nhật Bản liên quan. Chúng tôi đánh giá cao Việt Nam đã tổ chức thành công Hội nghị Cấp cao Mekong-Nhật Bản lần thứ 2 và mong đợi Hội nghị Cấp cao Mekong - Nhật Bản lần thứ 3 sẽ được tổ chức tại Indonesia vào năm 2011, cùng với Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 19, cũng như Hội nghị Ngoại trưởng lần thứ 4 và Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế lần thứ 3 vào năm 2011 tại Indonesia do Nhật Bản tổ chức.

Bộ Ngoại Giao

Quang Anh

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ