Hình ảnh trong Tài liệu Giáo dục địa phương: Giải pháp tránh nhầm lẫn đáng tiếc

GD&TĐ - Trước sự việc chú thích ảnh “nhầm” tên tác giả trong tài liệu giáo dục địa phương (GDĐP) lớp 2 tại Kon Tum, sở GD&ĐT các địa phương đã rút kinh nghiệm;

Học sinh TP Kon Tum học tài liệu GDĐP.
Học sinh TP Kon Tum học tài liệu GDĐP.

Đồng thời chủ trương thuê nhiếp ảnh hoặc ký bản quyền vĩnh viễn để tránh sai sót tương tự.

Sai tên tác giả

Thời gian vừa qua, khi bộ tài liệu GDĐP lớp 2 hoàn thiện và đưa vào sử dụng tại các trường tiểu học thì một nhiếp ảnh gia đã ý kiến vì có 2 tấm hình của bản thân chụp được đăng tải nhưng không đúng tên tác giả.

Cụ thể, anh Nguyễn Ngọc Thái (xã Đăk Mar, huyện Đăk Hà, Kon Tum) - hội viên Hội Nhiếp ảnh Việt Nam - cho biết: Cuối năm 2021, anh phát hiện 2 tấm ảnh của mình được in trên tài liệu GDĐP tỉnh Kon Tum – lớp 2. Tuy nhiên, ở phần chú thích tên tác giả lại là người khác. Anh Thái đã liên hệ với Sở GD&ĐT và nhóm biên soạn để giải quyết.

Về vấn đề này, theo bà Phạm Thị Trung, Giám đốc Sở GD&ĐT Kon Tum, kinh phí để biên soạn tài liệu GDĐP chỉ khoảng 400 triệu đồng. Do đó, để cân đối ngân sách, hình ảnh trong các bộ tài liệu GDĐP đều được khai thác từ bảo tàng hoặc xin các nhiếp ảnh gia…

Theo đó, trước khi triển khai hiện bộ tài liệu GDĐP, sở đã có văn bản yêu cầu ban biên soạn xin bản quyền hình ảnh và các tác giả phải ký xác nhận. Tuy nhiên, trong quá trình biên soạn, 2 bức ảnh của 2 tác giả có sự giống nhau. Do đó, có sự nhầm lẫn dẫn đến sai sót.

Ngay sau khi phát hiện sự việc, Sở GD&ĐT tỉnh Kon Tum đã cho dừng phát hành bộ tài liệu. Đồng thời, yêu cầu nhóm biên soạn xin lỗi anh Thái và xin phép đính chính, ghi đúng tên tác giả trong những lần tái bản. Tuy nhiên, sau nhiều lần làm việc, hai bên không tìm được tiếng nói chung. Sở GD&ĐT đã tiến hành thu hồi hơn 8.000 cuốn tài liệu và gửi nhà xuất bản để thay trang và hình ảnh.

“Bộ tài liệu GDĐP rất quan trọng, vì linh hồn bài học truyền đạt đến học sinh nằm tại đây. Do đó, ban biên soạn cố gắng chọn lọc, sử dụng những bức ảnh có giá trị nghệ thuật. Chính vì vậy, sở có văn bản gửi đến Hiệp hội Nhiếp ảnh, Bảo tàng, Sở Văn hóa… để hỗ trợ nhóm biên soạn. Bởi, thầy cô rất tôn trọng bản quyền của tác giả. Tuy nhiên, trong quá trình chọn lọc ảnh có sơ suất. Sau đó, các thầy cô đã 3 lần đến xin lỗi tác giả và xin đính chính, điều chỉnh đúng tên trong những lần sau. Đồng thời, sở tổ chức họp 3 lần và sẵn sàng chi trả mức thù lao ảnh nhưng tác giả không đồng thuận”, bà Trung nói.

Hình ảnh xuất hiện trong tài liệu GDĐP lớp 2 của anh Thái nhưng chú thích không đúng tên tác giả. (Đã thu hồi và thay trang). Ảnh: Nguyễn Ngọc Thái
Hình ảnh xuất hiện trong tài liệu GDĐP lớp 2 của anh Thái nhưng chú thích không đúng tên tác giả. (Đã thu hồi và thay trang). Ảnh: Nguyễn Ngọc Thái

Thuê nhiếp ảnh, ký bản quyền vĩnh viễn

Theo bà Trung, đối với những bộ tài liệu GDĐP sau này, nếu nhiếp ảnh gia nào sẵn sàng đồng hành thì đơn vị ký bản quyền vĩnh viễn bức ảnh đó. Bên cạnh đó, sở sẽ hợp đồng với các nhiếp ảnh gia để chụp hình, đồng thời có văn bản gửi đến các cơ quan như: Bảo tàng, Sở Văn hóa… để xin những hình ảnh đã được cấp bản quyền.

Tương tự, ông Lê Duy Định, Giám đốc Sở GD&ĐT Gia Lai, cho hay: Trước khi thực hiện bộ tài liệu GDĐP, đơn vị đã quán triệt kỹ lưỡng với ban biên soạn về nội dung cũng như bản quyền hình ảnh.

Để tránh những sai sót không đáng có, đối với những hình mới đơn vị thuê nhiếp ảnh gia để chụp. Còn với hình ảnh cũ, thuộc về tư liệu không thể chụp được thì sở làm việc trực tiếp với tác giả để xin phép và mua bản quyền vĩnh viễn. Bên cạnh đó, ban biên soạn sẽ chú thích tên tác giả và nhiếp ảnh gia ở dưới những bức ảnh.

“Nhằm tránh sai sót, tất cả các bộ tài liệu GDĐP đơn vị đều kiểm tra kỹ nội dung và làm việc trực tiếp với tác giả để mua bản quyền hình ảnh vĩnh viễn”, ông Định nói.

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ