Đây là hoạt động thường niên, quan trọng của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nhằm khuyến khích những người làm báo có nhiều bài viết hay phản ánh sinh động công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, đời sống giới trẻ; kêu gọi sự quan tâm của các cấp, các ngành và các lực lượng xã hội đối với công tác giáo dục, bồi dưỡng và phát huy thế hệ trẻ.
Giải thưởng năm 2018 đã nhận được 528 bài (tác phẩm) dự thi (tăng 27% so với năm 2017), trong đó có 433 tác phẩm báo in và báo điện tử; 45 tác phẩm truyền hình; 25 tác phẩm phát thanh; 25 tác phẩm ảnh báo chí được đăng tải từ ngày 01/6/2017 đến ngày 15/5/2018 (với 3 thể loại: Phóng sự, phỏng vấn, bài viết chuyên đề về công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi; Tác phẩm giới thiệu gương điển hình thanh thiếu nhi tiêu biểu; Ảnh báo chí). Giải thưởng đã thu hút 75 đơn vị gửi bài dự thi (tăng 67% so với năm 2017), trong đó có 08 đơn vị báo chí của Đoàn, 67 đơn vị báo chí ngoài Đoàn (Trung ương và địa phương).
Giải được xét chọn với quy trình chặt chẽ (vòng sơ khảo và vòng chung khảo). Với tinh thần trách nhiệm, sự tâm huyết làm việc nghiêm túc, khoa học và sự công tâm, Hội đồng giám khảo đã lựa chọn ra 23 tác phẩm báo chí tiêu biểu, xuất sắc nhất trong từng mảng nội dung để trao giải.
Các tác phẩm tham gia giải đã phản ánh toàn diện, đa dạng và có chiều sâu, có nhiều nét mới về công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trên khắp các vùng miền, lĩnh vực; phong phú về chủ đề, đa dạng về loại hình, sâu sắc về nội dung, hình thức thể hiện có nhiều đổi mới.
Các tác phẩm dự thi đã đi sâu phản ánh các phong trào, hoạt động, việc triển khai các chương trình, đề án, các mặt công tác của tổ chức Đoàn từ Trung ương tới cơ sở; Đại hội Đoàn các cấp và Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI, nhiệm kỳ 2017 - 2022; phản ánh những tấm gương người tốt, việc tốt, gương thanh niên tiêu biểu đang âm thầm vượt qua khó khăn, thách thức, vững niềm tin, mang sức trẻ, nhiệt huyết cống hiến cho quê hương, đất nước; lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực “lấy cái đẹp, dẹp cái xấu”; phát hiện, phản biện những vấn đề còn tồn tại của tổ chức Đoàn; những vấn đề có tính định hướng, giáo dục thanh niên sống có lý tưởng, có ước mơ, hoài bão để vươn lên làm chủ tương lai.
Qua đó gợi mở để tổ chức Đoàn các cấp, các cơ quan chức năng tìm các giải pháp hiệu quả, phù hợp thúc đẩy công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Nhiều tác phẩm có sức lan tỏa rộng, tạo dấu ấn sâu sắc đối với bạn đọc và khán thính giả.
