Tương truyền, đây vốn là giống sen bách diệp (trăm cánh) ở đầm Trị cạnh Phủ Tây Hồ, bông nhẹ, to, thơm ngát. Nhiều người đã từng đến lấy giống sen Hồ Tây về trồng ở vùng khác nhưng hoa không đẹp và thơm bằng ở đây.
Người dân cho rằng sở dĩ sen hồ Tây đẹp hơn, thơm hơn là do bùn trong hồ.Uống trà sen là một nét văn hóa đặc sắc của người Hà Nội từ xa xưa.
Do thời gian và lịch sử, thưởng thức trà sen tưởng chừng bị lãng quên. Tuy nhiên những năm gần đây, thú vui tao nhã này lại phát triển một cách mãnh mẽ, và một bộ phận không nhỏ người thưởng thức chính là giới trẻ.
Từ lâu trà sen đã được mệnh danh là “Thiên cổ đệ nhất trà”. Việc thưởng thức trà sen thời trước chỉ dành cho những người cao tuổi thuộc dòng dõi quý tộc hay giàu có. Tuy nhiên, khoảng 2 - 3 năm gần đây, giới trẻ hay những người dân bình thường cũng bắt đầu đam mê thú vui tao nhã này.
Vào những buổi sáng sớm hay chiều muộn, ở đầm sen hồ Tây có rất nhiều nhóm nam nữ đến chụp ảnh và thưởng thức trà sen tại đầm. Các bạn trẻ đến đây ban đầu chỉ là để tìm một nơi yên tĩnh tránh xa những ồn ào của phố thị. Nhưng sau đó dần dần họ đã say mê hương vị của trà sen lúc nào không hay.
Theo nhiều người nhận xét, uống trà sen thú vị nhất là tại đầm sen, bởi không chỉ được thưởng thức trà ngon mà còn được ngắm những bông sen mới nở và tận hưởng không gian lãng đãng trong lành.
Trà sen khi pha có nước màu vàng như mật ong, đặc biệt có mùi thơm thoang thoảng rất dễ chịu. Để thưởng thức hết vẻ đẹp của trà sen thì người thưởng thức cần có một tâm hồn nhạy cảm, chân thành và tĩnh tâm. Thêm vào đó không gian chung quanh cũng cần tĩnh lặng một chút để người thưởng trà có thể tập trung.
Một người phụ nữ bán nước ven hồ Tây chia sẻ: “Từ tháng 5 đến tháng 9 là mùa sen nở cũng là mùa làm trà sen. Do vậy cứ vào sáng sớm người hái sen lại chèo thuyền ra đầm hái hoa sen về làm trà. Họ bóc tách hoa ngay bên hồ để lấy gạo sen.
Những cánh hoa sen được để lại bên cạnh hồ rất nhiều khiến khung cảnh rất thơ mộng. Các cô cậu thanh niên khi đến đây nhìn thấy cảnh đó vô cùng thích thú nên cùng nhau đứng tạo dáng chụp hình không khí rất nhộn nhịp. Sau đó họ lại cùng nhau vào các quán cóc bên hồ vừa ngắm sen vừa uống trà”.
Nếu ai không có điều kiện thưởng thức trà sen tại hồ Tây cũng có thể đến các hiên trà. Giá trà sen tại quán là 35.000 đồng/ấm, còn mua bông sen ướp trà là 15.000 đồng/ bông.
Hiện nay hình ảnh các bạn trẻ đến quán trà để thưởng thức trà sen trở nên rất quen thuộc. Nhiều chủ quán cho biết càng ngày số lượng các bạn thanh niên kéo đến chiếm tỷ lệ càng đông đảo. Tuy có nhiều người đến uống trà theo trào lưu nhưng cũng có không ít bạn am hiểu về trà sen thực sự.
Những người chủ quán trà cho biết thêm, vào dịp cuối tuần hay những ngày nghỉ lễ số lượng các bạn thanh niên đến uống đông nhất.
Nhiều khi các hiên trà chật kín không còn chỗ ngồi. Các bạn trẻ đến đây không đơn thuần chỉ để uống trà nói chuyện và còn muốn tìm hiểu nghệ thuật làm và uống trà sen.
Một nghệ nhân đang hướng dẫn cách làm trà sen cho các em nhỏ. |
Rất nhiều chủ quán trà ngạc nhiên trước việc giới trẻ đến uống trà, đặc biệt là trà sen ngày càng đông. Chủ yếu họ đều là những sinh viên còn rất trẻ tuổi mới mười chín, đôi mươi.
Khi được hỏi lí do vì sao lại thích uống trà hơn đến những quán cafe hay quán bar, bạn Nguyễn Tiến Dũng - 21 tuổi, sinh viên Trường Đại học Xây dựng - cho biết:
“Ở quán trà vừa yên tĩnh lại có giá cả khá rẻ, mỗi ấm trà sen bình thường chỉ khoảng 35.000 đồng mà có thể ngồi nói chuyện với bạn bè cả buổi.
Còn đến các quán bar hay uống cafe giá khá đắt những sinh viên nghèo như bọn mình không đủ điều kiện. Đặc biệt mình rất thích không gian ở quán trà vừa yên tĩnh lại rất truyền thống”.
Đầm sen ở hồ Tây nơi nhiều bạn trẻ đến thưởng trà. |
Trong nghệ thuật thưởng trà của người Hà Nội ngày xưa về cơ bản có ba hình thức là: độc ẩm, đối ẩm và quần ẩm. Độc ẩm là ngồi thưởng trà một mình, vừa uống vừa suy nghĩ chiêm nghiệm về cuộc đời.
Đây là cách uống trà của những người cao tuổi. Còn trung niên và thanh niên thường chọn hình thức quần ẩm và đối ẩm. Bạn trà thường là những người bạn tâm giao tri kỉ. Mọi người cùng quay quần bên nhau uống trà sen và nói chuyện vui vẻ.
Tuy nhiên những năm gần đây tỷ lệ các bạn trẻ đến uống trà một mình cũng khá đông. Nhiều bạn còn sắm cho mình một bộ ấm chén riêng để pha trà.
Văn hóa thưởng trà nói chung và trà sen nói riêng của người Hà Nội hiện nay không còn giữ được những nét độc đáo như xưa. Đó là điều khiến những người tâm huyết với nghệ thuật thưởng trà băn khoăn.
Do vậy, việc giới trẻ ngày càng quan tâm đến lĩnh vực này là một dấu hiệu đáng mừng trong việc giữ gìn và phát huy một truyền thống tốt đẹp của người Việt.