Hầu hết chúng ta đều từng bị chóng mặt, choáng váng khi đứng lên. Men"s Health dẫn lời giáo sư thần kinh học Christopher Gibbons từ Đại học Havard cho biết phần lớn thời gian, hiện tượng này không phải là vấn đề đáng lo ngại.
Khi đứng lên đột ngột, lực hấp dẫn kéo máu về phía bàn chân khiến huyết áp bị hạ tạm thời. Để bù đắp, nhịp tim tăng và các mạch máu thắt chặt.
Nếu cơ thể trở về huyết áp bình thường đủ nhanh, bạn sẽ không thấy mệt. Trong trường hợp mạch máu giãn nhiều, quá trình trên sẽ bị trì hoãn khiến lượng máu tới não giảm và bạn bị choáng trong chốc lát.
Bạn rất dễ trải nghiệm triệu chứng trên nếu bị huyết áp thấp hoặc dùng thuốc huyết áp làm giãn mạch máu. Ngoài ra, chóng mặt khi đứng có thể do nằm quá lâu hoặc thiếu nước, ví dụ như trong lúc tập thể thao hoặc mới ốm dậy. Những cơn choáng như thế thường qua đi sau vài giây và hoàn toàn bình thường.
Tuy nhiên nếu bạn vẫn còn chóng mặt khi đứng một lúc, có thể đã có vấn đề nghiêm trọng xảy ra. "Điều này cho thấy huyết áp của bạn giảm và không phục hồi", bác sĩ Gibbons nói.
Hiện tượng huyết áp tâm thu bị giảm ít nhất 20 mm Hg sau khi đứng 3 phút được gọi là hạ huyết áp tư thế đứng. Đây là tình trạng bệnh lý chủ yếu xảy ra ở tuổi già nhưng ước tính có 5% người dưới 50 tuổi cũng mắc phải.
Bệnh nhân cần được thăm khám ngay bởi nguy cơ tử vong trong 10 năm tiếp theo của họ tăng cao hơn bình thường. Hạ huyết áp tư thế đứng còn gây ngất xỉu, té ngã dẫn đến chấn thương và cảnh báo chức năng một bộ phận trong cơ thể đang trục trặc.
Tốt nhất, nếu bạn liên tục cảm thấy chóng mặt khi đứng lên hoặc choáng váng kéo dài dù đã đứng được một lúc, hãy đặt một cuộc hẹn với bác sĩ.