Virus trên lan tới khu vực châu Á vào năm 2007 và năm 2015 tiếp tục được ghi nhận ở châu Mỹ. Theo nhận định của Tổ chức Y tế thế giới, nhiều khả năng virus này đang tái xuất, gây ra nhiều triệu chứng nặng hơn trước.
Liên tục di chuyển Virus Zika được phát hiện đầu tiên vào năm 1947 tại khu rừng Zika của Uganda, sau đó tiếp tục ghi nhận ở Nigeria vào năm 1954 và trở thành chủng virus lưu hành ở nhiều nước khu vực châu Phi.
Tại châu Á cũng đã ghi nhận trường hợp mắc đầu tiên vào năm 2007 tại đảo Yap thuộc Liên bang Micronesia. Năm 2013, ổ dịch đầu tiên được phát hiện tại French Polynesia, sau đó lây lan ra các đảo khu vực Thái Bình Dương, bao gồm cả New Caledonia, đảo Cook, đảo Easter.
Cũng trong năm 2013, Thái Lan cũng đã ghi nhận một số trường hợp mắc bệnh do virus Zika ở một số tỉnh, thành.
Năm 2015, Tổ chức Y tế thế giới tiếp tục ghi nhận các trường hợp mắc bệnh do virus Zika tại một số quốc gia khu vực châu Mỹ, châu Phi (Guatemala, Elsalvador, Venezuela, Senegal, Honduras, Panama, Brazil).
Hầu hết các trường hợp nhiễm virus Zika có biểu hiện triệu chứng nhẹ và vừa hoặc không có biểu hiện triệu chứng, do đó nhiều trường hợp mắc bệnh có thể không phát hiện được.
Tuy nhiên, một số thông tin về dịch tễ học liên quan đến bệnh do virus Zika tại Brazil gần đây đã dấy lên sự quan tâm của các quốc gia trên thế giới về ảnh hưởng của virus trên đối với thai nhi.
Theo đó, ngày 22/12/2015, Bộ Y tế Brazil thông báo, nước này ghi nhận 2.782 trường hợp nghi ngờ mắc chứng não nhỏ, trong đó có 40 trường hợp tử vong.
Đây là sự gia tăng đáng kể (gấp khoảng 10 lần) số trường hợp mắc chứng não nhỏ tại Brasil so với các năm trước đó. Trong số các trường hợp mắc chứng não nhỏ ở trẻ sơ sinh có một số trường hợp xét nghiệm dương tính với virus Zika.
Hiện Tổ chức Y tế thế giới đang phối hợp với Bộ Y tế Brasil điều tra và đánh giá mối liên quan giữa virus Zika và chứng não nhỏ để đi đến kết luận cuối cùng bởi chứng não nhỏ cũng có thể do tình trạng nhiễm độc tố của bà mẹ trong quá trình mang thai, những lỗi của gen…
Muỗi truyền bệnh có ở Việt Nam
Việt Nam hiện chưa phát hiện trường hợp nào nhiễm virus Zika nhưng sự lưu hành của bệnh sốt xuất huyết và muỗi Aedes khiến nguy cơ mắc bệnh trên cao hơn do loài muỗi này cũng là tác nhân truyền virus Zika sang người.
Bên cạnh đó, sự lưu hành của virus trên ở một số nước trong khu vực, trong đó có nơi có sự giao lưu du lịch, thương mại, lao động nên khả năng xâm nhập của virus trên là rất lớn.
Theo đại diện Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), hiện Bộ đang phối hợp với Tổ chức Y tế thế giới để theo dõi sát diễn biến và các nguy cơ của bệnh cũng như tăng cường các biện pháp giám sát, phòng chống dịch bệnh ở nước ta.
Được biết bệnh do virus trên gây ra chưa có thuốc đặc hiệu để điều trị cũng như chưa có vắc xin phòng bệnh. Do vậy, dự phòng vẫn là biện pháp hữu hiệu nhất.
Để hạn chế sự lây lan của dịch bệnh cần diệt tác nhân truyền bệnh là muỗi và các ổ chứa muỗi. Bộ Y tế khuyến cáo, thời tiết đông - xuân rất thuận lợi cho muỗi phát sinh, phát triển.
Vì thế cần đậy kín các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
Hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng, bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu vào bát nước kê chân
chạn. Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày.
Tích cực phối hợp với ngành Y tế trong các đợt phun hóa chất diệt muỗi để phòng, chống dịch.
