Vào đầu tuần này, Bloomberg công bố dữ liệu riêng của mình cho thấy, lượng khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) mà Nga xuất khẩu sang Liên minh châu Âu (EU) đã đạt mức cao kỷ lục trong năm 2024, trích dẫn thông tin từ các hệ thống giám sát tàu của các khách hàng chính của EU.
Lượng LNG siêu lạnh vận chuyển từ Nga sang EU trong năm 2024 đã tăng vọt lên tới 15,5 triệu tấn, mức cao nhất từ trước đến nay.
Bloomberg chỉ ra rằng, khối lượng khí này đã gia tăng mạnh mẽ so với năm 2020, khi EU chỉ nhập khẩu khoảng 10,5 triệu tấn LNG từ Nga.
Sự gia tăng này xảy ra ngay trước khi Ukraine ngừng vận chuyển khí đốt Nga qua các đường ống dẫn đến các quốc gia EU.
Tatiana Orlova, nhà kinh tế tại Oxford Economics, nhận định với Bloomberg rằng: "Châu Âu vẫn cần khí đốt, vì mọi nỗ lực giảm phụ thuộc vào khí đốt Nga đều không thành công. Có thể họ sẽ phải tiếp tục mua LNG từ Nga để bù đắp cho lượng khí đốt tự nhiên nhập khẩu từ Nga giảm sút."
Cuối năm 2024, Ukraine đã chấm dứt hợp đồng trung chuyển khí đốt với Gazprom, tập đoàn năng lượng lớn của Nga, làm gián đoạn nguồn cung khí đốt tự nhiên từ Nga đến Romania, Ba Lan, Hungary, Slovakia, Áo, Ý và Moldova.
Theo dữ liệu từ Bloomberg, trong năm ngoái, tổng lượng khí đốt mà Nga xuất khẩu sang EU đạt khoảng 30 tỷ mét khối, trong đó hơn nửa khối lượng này được vận chuyển qua hệ thống đường ống chạy qua lãnh thổ Ukraine.
Moscow cũng xuất khẩu khí đốt sang châu Âu qua đường ống TurkStream, một tuyến đường dẫn khí từ Nga đến Thổ Nhĩ Kỳ qua Biển Đen, và sau đó đến Hy Lạp, thành viên EU.
Các tuyến đường này không chỉ cung cấp khí đốt cho thị trường nội địa Thổ Nhĩ Kỳ mà còn cho các khách hàng Trung Âu như Hungary và Serbia.
Tuyến đường Yamal-Europe, một trong những đường ống quan trọng khác, đã bị ngừng hoạt động từ năm 2022 sau khi Ba Lan chấm dứt thỏa thuận với Nga và Moscow đưa EuRoPol GAZ, liên doanh giữa Gazprom và công ty khí đốt Ba Lan PGNiG, vào danh sách trừng phạt nhằm đáp trả các biện pháp của phương Tây.
Dù lượng khí đốt nhập khẩu qua đường ống từ Nga giảm mạnh vì xung đột Ukraine và vụ phá hoại đường ống Nord Stream vào tháng 9 năm 2022, EU vẫn tiếp tục nhập khẩu LNG từ Nga ở mức kỷ lục. Các lệnh trừng phạt mới nhất của khối này chỉ ảnh hưởng phần nào đến dòng LNG.
Vào tháng 6, Brussels đã cấm các tàu vận chuyển LNG từ Nga tham gia vào các hoạt động tái xuất sang các quốc gia thứ ba, với thời gian chuyển tiếp kéo dài chín tháng.
Dù đã cam kết giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga, EU vẫn tiếp tục nhập khẩu LNG từ Nga, chiếm khoảng 15% tổng lượng nhiên liệu nhập khẩu tính đến tháng 6, theo dữ liệu của Kpler.
Dữ liệu từ Viện Kinh tế Năng lượng và Phân tích Tài chính cho thấy, Nga hiện đứng thứ hai trong danh sách các nhà cung cấp LNG lớn nhất cho EU, chỉ sau Mỹ, với thị phần lên tới 21% trong nửa đầu năm 2024.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố vào tháng 12 rằng Moscow dự định tiếp tục mở rộng thị phần LNG trên thị trường toàn cầu, nhấn mạnh rằng LNG là một trong những nguồn năng lượng được yêu cầu nhiều nhất trên thế giới.
