Từ lúc còn bé, con trai tôi sống rất tình cảm. Mỗi khi về quê ngoại, cậu bé thường thích chơi với chó con, gà, vịt con... Cậu bé gọi các con vật là em Kem, em Ngầu, em Hachi, em Xúc Xích… và xưng anh. Mỗi khi gọi điện thoại về thăm ông bà, con không quên hỏi thăm tình hình sức khỏe hay độ khôn lớn của “các em”.
Trong mỗi đứa trẻ đều có một tình cảm yêu thương trìu mến dành cho muôn loài, không cần cha mẹ hay ông bà chỉ dạy. Người lớn chỉ cần để chúng phát triển tự nhiên.
Nếu có thể chỉ cần chỉ dẫn để trẻ biết chăm sóc và yêu thương đúng đắn nhất. Ví dụ, khi còn bé, trông thấy một con gà con, cậu giữ khư khư trên tay cả ngày vì sợ… mất. Giờ cậu hiểu không nên ôm siết con gà quá lâu, sẽ làm cho “em” cảm thấy tù túng và mệt đứ đừ.
Con trai biết chơi và thậm chí trò chuyện với từng con vật. Với bồ câu, chỉ cho chúng ăn và để chúng bay đi tự do chứ không đóng cửa chuồng và nhốt lại. Chó thì có thể lẽo đẽo theo “anh”, chơi đùa, ôm ấp, chạy giỡn… Mèo thì không, chỉ chơi với “anh” khi nào chúng thích. Nếu con vật không thích thì đừng hòng trấn áp, sẽ bị mèo cào một phát rõ đau…
Trẻ học điều đó bằng cách quan sát, bằng lời chỉ dẫn từ cha mẹ. Dạy con yêu thương loài vật chính là bạn đang dạy con cách sống hòa thuận với thiên nhiên. Đây cũng là cách giúp trẻ nuôi dưỡng tình yêu thương, lòng trắc ẩn và một tâm hồn giàu cảm xúc. Một đứa trẻ biết yêu thương những con vật sống cũng sẽ biết cách yêu thương những người quanh mình.
Tuy nhiên, không phải ai cũng nghĩ như vậy. Đôi khi chỉ vì yêu con, thậm chí sợ nguy hiểm cho con mà người lớn cư xử không đúng. Có không ít lần tôi gặp những con cánh cam xinh đẹp, hay một con chuồn kim, dế lửa đi lạc vào nhà.
Những đứa trẻ quan sát chúng với cặp mắt hiếu kỳ. Có trẻ muốn sở hữu chúng làm vật nuôi. Người lớn lập tức bắt con vật, ngắt cánh cho khỏi bay đi và bỏ trong hộp cho con chơi. Hoặc khi có một con bọ, con sâu, thậm chí một con cuốn chiếu làm trẻ sợ, chúng bị đập chết ngay tức khắc.
Bạn có biết, mình đã vô tình gieo vào trẻ cách hành xử thô bạo với muôn thú. Những lần sau đó, mỗi khi thấy kiến, gián, sâu bọ… bọn trẻ hoặc sẽ vô cớ đập chết dù nó chẳng phương hại gì đến mình hoặc sẽ bắt và “cầm tù” những con vật đáng yêu cho đến khi chết.
Chỉ cần giải thích cho con hiểu, có thể con sâu gớm ghiếc này vài hôm nữa sẽ trở thành nàng bướm rực rỡ xinh đẹp và giúp hoa thụ phấn đơm trái. Tôi tin dù có sợ, trẻ cũng sẽ chỉ né đi hoặc lấy một chiếc lá, cái que đẩy con sâu bò sang đường khác.
Cha mẹ cần can thiệp bằng cách giúp trẻ hiểu thêm về sự phát triển kỳ diệu của muôn loài. Để trẻ có thể hiểu và biết cách ứng xử đúng hơn. Đừng để con bạn là một trong những đứa trẻ hồ hởi ném đá một chú ếch cốm lỡ đi lạc vào khu vườn ở sân trường.
Một cách khác để yêu loài vật là… nuôi thú cưng. Tôi biết nhiều đứa trẻ chỉ ao ước một món quà duy nhất: được nuôi một chú chó, chú mèo hoặc cá. Tuy nhiên, vì lý do nào đó cha mẹ đã từ chối. Dĩ nhiên, nuôi một con vật trong nhà là điều không hề dễ dàng. Tuy nhiên, nếu có thể nuôi một con thú nhỏ, đứa trẻ của bạn sẽ học được thêm rất nhiều điều hay.
Trẻ biết chăm sóc, biết sống trách nhiệm hơn… Trẻ học được nhiều thứ từ việc cho thú cưng ăn, dọn chỗ chúng nằm, phải tắm rửa, làm vệ sinh sạch sẽ... Khi chăm sóc một con vật, trẻ sẽ cảm thấy tự tin, tự hào về bản thân mình vì những điều mình có thể làm.
Chưa kể việc bận rộn với một con thú nuôi, sẽ giảm bớt thời gian trẻ ngồi bên máy tính, ipad chơi game. Còn bạn, bạn sẽ có cơ hội nhìn con học cách tương tác, có trách nhiệm hơn với những điều mình yêu thương.
