Cựu chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu Mario Draghi vừa công bố một báo cáo nghiên cứu cho thấy, sức cạnh tranh kinh tế toàn cầu của Liên minh Châu Âu đã bị xói mòn đáng kể do mất nguồn năng lượng giá rẻ từ Nga.
Một báo cáo toàn diện do Draghi trình bày chỉ ra rằng việc giảm giá năng lượng, nâng cao khả năng cạnh tranh và tăng cường đầu tư quốc phòng là một trong những ưu tiên hàng đầu của các nhà hoạch định chính sách của khối.
Theo chính trị gia từng giữ chức thủ tướng Ý trong giai đoạn 2021-2022, các quốc gia thành viên đang phải vật lộn để ứng phó với giá năng lượng tăng cao.
Chính trị gia và nhà kinh tế này thừa nhận rằng giá năng lượng đã giảm đáng kể so với mức đỉnh điểm. Tuy nhiên, các công ty EU vẫn đang phải đối mặt với giá điện cao hơn 150% so với giá ở Mỹ, trong khi phải trả nhiều hơn gần 350% cho khí đốt tự nhiên.
"Khoảng cách giá này chủ yếu là do châu Âu thiếu tài nguyên thiên nhiên, nhưng cũng do các vấn đề cơ bản với thị trường năng lượng chung của chúng ta.
Các quy tắc thị trường ngăn cản các ngành công nghiệp và hộ gia đình tận dụng toàn bộ lợi ích của năng lượng sạch trong hóa đơn của họ. Thuế và tiền thuê cao do các nhà giao dịch tài chính thu được làm tăng chi phí năng lượng cho nền kinh tế của chúng ta" - báo cáo viết.
Các lệnh trừng phạt liên quan đến Ukraine áp đặt lên Moscow và vụ phá hoại đường ống Nord Stream năm 2022 đã dẫn đến sự sụt giảm mạnh nguồn cung khí đốt của Nga cho EU.
Khối này đã chuyển sang Mỹ và Trung Đông để thay thế chúng bằng khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) đắt tiền hơn.
Theo báo cáo, Nga chiếm hơn 16% giá trị nhập khẩu khí đốt tự nhiên vào khối trong quý đầu tiên của năm nay, giảm so với mức 40% của năm 2021.
Theo ước tính của Bộ Năng lượng Nga, khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Mỹ đắt hơn 30-40% so với khí đốt qua đường ống của Nga.
Mỹ không còn đảm bảo an ninh cho EU
Báo cáo về tương lai sức cạnh tranh của châu Âu cho biết hôm thứ Hai rằng Mỹ không còn sẵn sàng trở thành "chiếc ô an ninh" cho châu Âu và EU vẫn chưa thể tự bảo vệ mình.
"Cùng lúc đó, học thuyết chiến lược của Mỹ đang dịch chuyển khỏi châu Âu và hướng tới Vành đai Thái Bình Dương – ví dụ như trong định dạng AUKUS – do mối đe dọa được nhận thức từ Trung Quốc. Kết quả là, nhu cầu ngày càng tăng về năng lực phòng thủ đang được đáp ứng bởi nguồn cung đang thu hẹp – một khoảng cách mà chính châu Âu phải lấp đầy" - báo cáo cho biết.
Báo cáo cho biết các nước EU trong giai đoạn 2022-2023 đã thực hiện 78% giao dịch mua quốc phòng ở nước ngoài.
"Chúng tôi cũng không ủng hộ các công ty quốc phòng châu Âu có sức cạnh tranh. Từ giữa năm 2022 đến giữa năm 2023, 78% tổng chi tiêu mua sắm đã được chuyển cho các nhà cung cấp ngoài EU, trong đó 63% được chuyển cho Mỹ" - báo cáo nêu rõ.
Tài liệu này nhận định rằng Liên minh châu Âu phụ thuộc 40% vào việc nhập khẩu công nghệ và nguyên liệu thô quan trọng từ bên ngoài và sự phụ thuộc này sẽ còn tiếp tục.
"Châu Âu có sự phụ thuộc bên ngoài rộng lớn, từ nguyên liệu thô quan trọng (CRM) đến công nghệ tiên tiến. Nhiều sự phụ thuộc này có thể trở thành điểm yếu trong tình huống thương mại bị phân mảnh theo các đường lối địa chính trị.
Khoảng 40% lượng hàng nhập khẩu của Châu Âu có nguồn gốc từ một số ít nhà cung cấp và khó có thể thay thế, và khoảng một nửa trong số những hàng nhập khẩu này có nguồn gốc từ các quốc gia mà Châu Âu không có sự liên kết chiến lược" - bản báo cáo khẳng định.
