Lần trước mình đã chia sẻ bài viết về những đồ nên mang đến Canada vào mùa đông dành cho các bạn du học sinh, lần này mình xin phép chia sẻ 1 số điều nên làm trong tuần đầu tiên khi bước chân đến Canada.
Bài viết mình sẽ liệt kê những điều cơ bản cấp thiết,không nhất thiết phải làm theo trình tự nhưng nên làm hết.
Một lưu ý nhỏ nữa là mình ở bang Ontario nên mình sẽ viết những gì mình biết về bang này thôi, những bang khác các bạn có thể bổ sung để mình chỉnh sửa bài viết cho hợp lý.
1. Mua sim điện thoại
Tuỳ vào túi tiền và mật độ sử dụng điện thoại mà bạn có thể lựa chọn nhà mạng và các gói cước khác nhau. Các nhà mạng khác nhau sẽ có những ưu điểm riêng dành cho các nhóm đối tượng khách hàng riêng và có chế độ ưu đãi riêng. Trước khi qua đây các bạn có thể tham khảo qua website của các nhà mạng như Bell.ca ,Fido.ca , Windmobile.ca , … và một số nhà mạng khác.
Gói cước rẻ nhất thường là 20$ + thuế của nhà mạng Chart
Thuế ở bang Ontario là 13% nên các bạn nhìn giá của nhà mạng thì phải để ý xem giá đã bao gồm thuế chưa nhé, nếu người ta không ghi gì nghĩa là phải cộng thêm thuế. Các bạn có ý định mua điện thoại trả góp của nhà mạng thì nên lưu ý điều khoản hợp đồng nhé. Mình đã từng bị trả tiền ngu vì ham hố giá rẻ, hoặc phá hợp đồng nên hết sức lưu ý trường hợp này.
2. Tìm nhà ở
Việc này nghe có vẻ hơi ngớ ngẩn vì đáng lẽ đây là việc phải làm trước khi đến Canada. Nhưng sự thật là đa số các bạn du học sinh khó có thể tiếp cận được với nguồn cho thuê nhà tại đây vì lý do ngôn ngữ và văn hoá thuê nhà khác biệt. Nhiều bạn sang đây rồi vẫn chưa có nhà ở, lúc đó mới gọi điện đi tìm nhà trong ngày hoặc ở tạm nhà bạn bè, người thân hoặc ở các nhà khách dành cho dân du lịch bụi.
Quan điểm của mình là các bạn nên lên những group người Việt chuyên rao vặt về nhà ở hoặc lên những trang web liên quan đến cho thuê nhà, chỉ cần google 1 cái là sẽ tìm ra ngay 1 đống web, nhưng hãy cẩn thận vì sẽ có thể gặp lừa đảo. Cách nhận biết thì mình xin trích dẫn bài viết sau để cho các bạn đọc cho đầy đủ:
KINH NGHIỆM THUÊ NHÀ KHI DU HỌC:
Trong thời điểm năm học mới, có rất nhiều bạn sinh viên đang tìm kiếm chỗ ở phù hợp cho mình trên những trang web mua bán như kijiji.ca, craiglist.ca. Đây đều là những trang web lâu đời và uy tín nhưng cũng lưu ý các bạn sinh viên 3 trường hợp dưới đây nhé:
a) Rental Fraud – Cho thuê nhà lừa đảo
Đây là 1 dạng khá phổ biến và khá nhiều bạn sinh viên gặp phải. Họ sẽ đăng tin cho thuê nhà rất đẹp với giá cực rẻ. Thường nhà cho thuê hay nằm ở những vị trí trung tâm thành phố như Yonge Street, Bloor Street, King Street, etc.
Khi bạn gửi email muốn tới xem nhà, họ thường email lại với rất nhiều thông tin. Đặc điểm dễ nhận ra nhất của những email này đó là họ hay nói họ đang ở xa. Trong email, họ còn yêu cầu các bạn cung cấp rất nhiều thông tin cá nhân như quốc tịch, địa chỉ đang ở hiện tại, công việc của bạn.
Lưu ý: Tất cả những thông tin bạn cung cấp qua email sẽ bị họ sử dụng 1 cách bất hợp pháp cho mục đích riêng.
b) Chủ nhà tăng tiền thuê
Theo luật tại Canada, chủ nhà cần phải báo trước việc tăng giá nhà trước khoảng 90 ngày. Thường thì 1 năm chủ nhà chỉ có quyền tăng giá nhà 1 lần.
c) Hợp đồng thuê nhà
Để đảm bảo quyền lợi của người thuê nhà, bạn nên thoả thuận bằng hợp đồng với người cho thuê nhà. Tại Canada, người thuê nhà thường phải trả tiền đặt cọc ban đầu. Số tiền này được sử dụng nếu bạn làm hư hỏng nhà trong thời gian cho thuê.
3. Xin số bảo hiểm xã hội (SIN- Social Insurance Number)
Để có thể được đi làm ở Canada hợp pháp thì các bạn buộc phải có “SIN”
Đối với các bạn học full time vào các kì mùa đông và mùa thu thì được phép làm part-time tối đa 20 giờ/ tuần và mùa hè full-time tối đa 40 giờ/ tuần.
Lưu ý là trong study permit của bạn phải có cái “must actively study at a DLI. May accept employment on/off campus ….” Thì mới được làm giấy tờ để đi làm. Ngoài ra các bạn mới sang đi học tiếng anh thì mình nghĩ là cũng không làm được
Đối với các bạn muốn đi làm thêm ngay hoặc làm thêm giờ thì có thể lựa chọn đi làm tiền mặt. Nhưng nếu bị phát hiện hoặc có người report thì rất phiền phức.
Bonus: Ngoài ra các bạn nên làm thêm 1 thẻ ID card để thay thế cho hộ chiếu. đỡ phải lúc nào cũng mang hộ chiếu theo, dễ mất mát và mất thời gian làm lại, chi phí cho thẻ ID card rơi vào khoảng 10-20$, họ sẽ gửi về địa chỉ nhà bạn khai tạm trú sau 1-2 tuần. Bạn nên chuẩn bị đẹp đẽ 1 chút trước khi đi làm thẻ vì người ta sẽ chụp ảnh ngay lúc đó để làm ảnh thẻ. Không ai muốn có 1 cái thẻ hình xấu xí đúng không nào.
4. Mở tài khoản ngân hàng
Ở Canada người dân rất hạn chế sử dụng tiền mặt vì khó mang theo và đặc biệt là rất nguy hiểm nếu kẻ gian biết bạn cầm nhiều tiền mặt trong người. Nên ai cũng cho tiền vào trong ngân hàng và chỉ dùng thẻ Debit hoặc Credit để tiêu cho gọn lẹ + tiện. Bạn chỉ nên mang tối đa 200$ tiền mặt 10-20$ trong người để trả tiền ở những quán Việt Nam hay Tàu chỉ nhận tiền mặt hoặc để cho tiền mấy người homeless.
Sinh viên sang Toronto hay mở tài khoản ở các ngân hàng như TD bank, CIBC, Scotia bank, RBC, BMO
Các bạn có thể làm thẻ Debit và cho tiền vào đó dùng bao nhiêu xài bấy nhiêu, tuỳ từng bank mà sẽ cho du học sinh tạo thẻ Credit mà không cần deposit, 1 số ngân hàng bắt deposit 1 khoản tiền nêú bạn muốn mở thẻ Credit.
Nên tìm ngân hàng gần nhà mình ở thì sẽ tốt hơn, mỗi lần có việc đỡ phải đi xa.
Nếu được, bạn nên làm 2-3 cái, để tiền ở nhiều tài khoản sẽ tốt hơn là chỉ để 1 tài khoản, vì khi mất thẻ sẽ không có cái dự phòng, hoặc nhiều khi bạn muốn tiêu thêm tiền nhưng tài khoản hết hạn mức, ai sẽ giúp bạn.
5. Lấy bản đồ đường phố và tìm hiểu về các lộ trình xe bus và mua thẻ xe bus
Ở Toronto có hệ thống xe bus và tàu điện ngầm khá tốt và phủ sóng rộng. Các bạn ở khu GTA(Greater Toronto Area ) có thể dùng chung 1 thẻ TTC để đi xe bus và subway mà không cần trả thêm phí, trừ trường hợp đi xa khỏi GTA và sang các thành phố khác thì phải chịu giá xe Bus ở đó. Thường là 3.25$ / lượt/ 2 tiếng.
Ở các trạm xe bus trung tâm và trạm tàu điện ngầm có bán vé lượt, vé ngày, vé tuần và vé tháng với các mức giá khác nhau, cao nhất là 140$/ tháng. vé tháng thì tính từ mùng 1 đầu tháng cho đến cuối tháng, nên bạn nào sang giữa tháng hoặc cuối tháng thì nên mua vé tuần cho tiết kiệm.
Nên nắm rõ giờ giấc của các tuyến bus và tàu vì nếu bạn lỡ chuyến hoặc về quá khuya thì sẽ phải trả phí taxi hoặc uber rất cao, ít nhất 1.5$/km.
6. Tìm hiểu về chợ và trung tâm mua sắm
Bạn nên tìm hiểu về các cửa hàng tiện lợi, siêu thị, trung tâm mua sắm quanh nhà để có thể mua những đồ dùng cần thiết cho bản thân 1 cách chính xác và nhanh chóng. Mình có thể liệt kê 1 số sau:
Chợ bán đồ tàu, Việt Nam: Chợ Kiến Hưng- North York. Chợ Bến Thành – Vaughan, Chợ 888 Dundas W- Missisauga, ở trong Toronto thì có nhiều mà mình không biết tên, các bạn cứ đi quanh quanh hoặc hỏi hàng xóm là biết …
Chợ tây: No Frills, Fortinos… cứ đi quanh 1 vòng là thấy nhiều lắm.
Vào mua đông các bạn nên mua mấy chai lotion để bôi vào người sau khi tắm, tránh ngứa ngay và nứt nẻ.
Các bạn nên mua tích trữ đồ ăn ở nhà đủ dùng cho 1-2 tuần, vì bên này ít thời gian nên không phải ai cũng có thể đi chợ mỗi ngày. Hãy làm quen với việc ăn đồ đông lạnh từ ở VN nhé.
Trung tâm mua sắm nổi tiếng: Yorkdale, Eaton centre, Sherway Gardens, Vaughan Mills…
Ở các trung tâm này hay có các mặt hàng giảm giá hoặc không bao giờ giảm giá, nên hãy lựa chọn thông mình, đừng tốn quá nhiều tiền vào việc shopping. Nên chỉ mua những mặt hàng cần thiết cho bản thân. Mùa đông ở Toronto rất khắc nghiệt, đừng vì tiết kiệm tiền mà để cơ thể chịu lạnh nhé.
7. Đến trường bạn đăng kí học
Thường thì các trường sẽ cho các bạn làm bài kiểm tra tiếng anh (đôi lúc có cả toán cho các bạn học mấy ngành liên quan đến tính toán), Các bạn nên tranh thủ đi thăm thú trường lớp, làm bài test càng sớm càng tốt, đăng kí môn học. Tránh tình trạng đi học mấy tuần rồi mới nhận ra mình chưa biết mặt thầy cô bạn bè….
8. Học cách chào hỏi + kết bạn mới
Cái bất lợi nhất khi đi du học là bạn sẽ có rất ít bạn hoặc không có một ai thân quen tại đất nước mới này. Nên việc tự kỉ không dám nói chuyện với người ngoài sẽ làm cho bạn bị cách ly với xã hội. Canada là một đất nước tự do, người ta sẽ không để ý bạn là ai, da màu gì, quốc tịch gì, mà chỉ để ý đến cách bạn đối xử với người ta. Đừng nghĩ mọi người sẽ ghét bạn, hãy làm cho họ quý bạn bằng cách bắt chuyện với họ. Nếu bạn yếu về tiếng anh cũng không sao, vì ở đây không phải ai cũng có tiếng anh là tiếng mẹ đẻ. Không việc gì phải ngại nói sai hay không biết nói, cứ ra dùng cả ngôn ngữ nói và ngôn ngữ cơ thể, bản thân người đối diện với bạn sẽ hiểu được bạn muốn nói gì vì người ta cũng đã từng trải qua giai đoạn đó rồi.
9. Học cách giữ gìn vệ sinh chung + vệ sinh riêng + văn hoá mới
Vệ sinh chung: Ở đây việc ai người nấy làm, ở những nơi công cộng, người ta ăn xong sẽ tự động dọn đồ của mình và cho vào thùng rác (trừ nhà hàng có nhân viên lau dọn). Mình thấy một số người mới sang ăn xong vẫn để đồ ăn thừa hoặc rác trên bàn và bỏ đi, như vậy người đến sau sẽ nhìn rất phản cảm và có thể gọi mình lại mắng cho 1 trận và bắt mình dọn dẹp. Nếu bạn ở nhà bạn có thể bừa thoải mái không ai quan tâm, nhưng khi ra đường nên sạch sẽ gọn gàng, giữ vệ sinh. Tuyệt đối không nên vứt rác ra đường vì nếu cảnh sát nhìn thấy, có thể phạt bạn đến 500$ nếu bị bắt tận tay.
Vệ sinh riêng: Ở Canada nhà vệ sinh không có vòi xịt, chỉ có giấy, nên các bạn hãy làm quen với việc đó nhé… Tuy nhiên bạn nào cao thủ vẫn có thể dùng vòi xịt trong phòng tắm, nhưng ở ngoài wc công cộng không có cái đó đâu. Kinh nghiệm bản thân mình là để 1-2 chai nước Lavie trong wc ở nhà hoặc mang theo 1-2 chai khi đi ra ngoài, đề phòng bất trắc… không ai cứu nổi.
Văn hoá: Các bạn có thể tìm hiểu thêm về các văn hoá và luật lệ ở Canada qua các website của chính phủ, các vấn đề liên quan đến Thuế, xin trợ cấp, các vấn đề khi đi làm thêm, các trung tâm y tế, thư viện, các trường học, các quyền và nghĩa vụ của mình ở bang mình ở… Cái này mỗi người sẽ tự có cảm nhận riêng, không nên nói trước mất vui …
10. Tiêm cảm cúm (Flu Shot)
Ở bang Ontario có chương trình tiêm thuốc tránh cảm cúm cho tất cả mọi người, hoàn toàn miễn phí, các bạn có thể lên ontario.ca để xem địa điểm gần nhà nhất hoặc ra bất kì tiệm shopper drug mart nào để tiêm. Nhớ mang theo ID nhé.
